gauzatu

iz. 1 da/du ad. Gaitu. Denborarekin, hazi zinen eta gauzatu zinen zeure kasa bizitzeko. 2 da/du ad. Gauza-izaera eman edo hartu; asmo edo ideia bat besterik ez denari izatasuna eman. Gogoa da uste eta asmoak mamitzen eta gauzatzen dituena. Asmo eder horiek zertan gauzatzen diren ikusi arte. Hitzarmeneko puntuak gauzatzeko pausoak. (Hiztegi Batua)

Orotariko Euskal Hiztegian

gauzatu (V-gip ap. Iz ArOñ).

1. Hacerse apto, capaz. “Gauzátuko dan, si (un enfermo) se hará capaz (para un trabajo)” Iz ArOñ. Erantzun au emateko ausardi ta kopetik ez badezu, oraindik etzera gauzatu dantza loturako. MAtx Gazt 69. Baña gero azi ziñan. Gauzatu ziñan ama gabe ta zerekixa bizitzeko. Ib. 18 (v. tbn. 66).

(v. gauzaeztu). Indar barik geratu / ta biotzberatu. / Baibena ezin lotuz / anparu beartu, / osoan ez gauzatuz / eriotzeratu. Ayesta 101.

2. Realizar(se). Gogoa da, gura, uste eta asmoak mamitzen eta gauzatzen dituena. MEIG VI 78. Jaupa-k gehienez ere, jaupari-ren bitartez harrigarrizko jaupaleme bat gauzatu zuela euskal poesian. MEIG VII 38. En DFrec hay 8 ejs.

Sinonimoak: ad. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    [gaitu]: gai egin, gaitu
    [gauzatasuna eman]: bururatu, egikaritu, egin, exekutatu

Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

es (1) da/du ad. capacitar(se), hacer(se) capaz, preparar(se) (2) da/du ad. plasmar(se), elaborar(se), realizar(se), llevar a cabo, materializarse, ejecutar(se), cosificar
fr (1) da/du ad. (se) doter, (se) former, (se) donner les moyens (2) da/du ad. (se) réaliser, (s’)exécuter, (se) matérialiser, (se) concrétiser
en (1) da ad. to materialize, to take form; to come true; to become reality; to come to fruition (2) du ad. to realize, to carry out; to give expression to; to achieve, to fulfil; to bring to fruition
port (1) capacitar-se (2) modelar-se, moldar-se, materializar-se, executar

Azkar ikusiko dugu elkar, denok erabakitze eskubidea gauzatzen. [Anjel Oiarbide, Berria.eus]

gauzatu (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)