hel

interj. Arrisku edo larrialdian laguntza eskatzeko oihua. Hel guri! Hel, Jauna, hel; galtzen ari gara! “Hel! Hel! Hel!” oihuka hasten da orduan. || hel egin Arrisku edo larrialdian laguntza eskatu. Zuregana hel egiten dutenak. Hel egiten diote garrasika (Hiztegi Batua)

Orotariko Euskal Hizkuntza

hel (L, BN, S ap. A; Dv, Ith 56, H).

1. (Gralmte. repetido). ¡Socorro!, ¡válgame…!, ¡válganos…!. “Hel! hel!, au secours! au secours!” Dv. “Ordinariamente se repite, pero sin h: hel-el-el! (S)” A. Cf. heldu (4) y hela, con el que es confundido por algunos lexicógrafos como Duvoisin. Tr. Si bien las expresiones hel egin y helez (v. infra) son bastante anteriores en los textos, hel como grito de socorro aparece en autores septentrionales desde finales del s. XIX (hay una curiosa documentación anterior, procedente de los ms. de Humboldt, en A Morf 730n.); al Sur se encuentra en Zaitegi. Hel! hel! hel! deiadarrez. Zby RIEV 1909, 105. Eskualdunak hel-hel oihu egin orduko, trumilka badoazko Eskualdun irakurtzaleak. HU Aurp 198. Hel, hel guri! Barb Sup 147. Hel, Sokorriko Maria! / Emaguzu bitoria! Ox 61. El! el! ona! atozte! atozte! Zait Sof 130. Hel, Jauna, hel; galtzen ari gira! Leon Mt 8, 25 (el resto de los autores septentrionales emplean aquí begira o salba gaitzazu). Despotes, hel! Hel! Sinheslegai / egun bainago bildur handiz! Mde Po 63. Emazte garrasia bat: Hel! hel! JEtchep 116.

2. (Sust.). Ayuda. Bainan sudurraren hel edo laguntza baitezpadakoena ez da hori: da airearen hartzea. JE Med 12.

Sinonimoak: interj. Ipar.

    [laguntza eskatzeko oihua]: sokorri Ipar. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

es interj. (batez ere Ipar.) ¡socorro!
fr interj. au secours!
en interj. help!
port interj. socorro!

Hel guri! Hel, Jauna, hel; galtzen ari gara!  (Hiztegi Batua)

hel (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)