joaira
iz. Ur-lasterrez mintzatuz, uraren higidura. Ez zen inolako intziririk aditzen, errekaren joaira baino ez. (Hiztegi Batua)
Orotariko Euskal Hiztegian
joaira.
1. (B ap. A ; Izt VocC, H (s.v. goaia)), joaia ( y- Lecl, H), joaire, joanaira (L-ain ap. A ), goaira (H). Corriente; caudal. “Yoaia, cours, courant” Lecl. “Erreka orrek joanaira ederra du” A. “Joai, corriente (Izt)” Ib. , pero en Iztueta sólo aparece “goaia, corriente del mar” y “joaira, curso del río”. v. goaia. Mendietatik amiltzen diraden urakin loditu eta pizkortzen dabelarik bere joaira. Izt C 120. Argi joaira. SBaroj ( in FRnatzesB II 123). Han-hemenka ibai-zola ere kraskatu zen, leize eta tulunbio batzu eginez, ur-joaira desberdinduz. Lf Murtuts 2. Bitarteko lur-zerra hori guri-guria da, liskatsua, lekada lodi baten parekoa. Jelada hortan gaindi badabiltza joaire edo kurrent batzu ekalderat buruz. Herr 7-7-1960, 4. [Iturri] biotatik darion joaira. “El corriente” . Gazt MusIx 221. (H, s.v. goaia ). Curso, recorrido de un río. Lau erreka oek beren joairan erabilten dituzte ogei ta iru errota iringille. Izt C 101. Canal. “Canalón […] zikinkerien joaira” Lar.
2. (Lar, H (que cita el ej. de Birjin)). “Aprovechamiento, adelantamiento, joaira, aurreratzea” Lar.
Hek gehiago lotzen zaizko othoitzari […]; bainan begiratu behar dira bere joairan baratzetik, aski aintzinatu direlako aitzakiaren azpian. “Dans leur course” . Birjin 104.
3. “Ida” , “partida de un lugar a otro” Lar.
4. “Curso”, “decurso” Lar (cf. tbn. Lar: “Curso, en las Universidades, urtajoaira”). “Derrota, camino” Ib. “Derrota, rumbo, itsas joaira, bidea” Ib.
5. “Desconcierto de vientre […] sabel joaira” Lar.
6. (En la expr. bihotz-joaira, sentimiento). Biotz-joaira berezia alabainan sendi diat Harrisen ganat. Herr 18-1-1962, 4.
Sinonimoak: iz. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)
[ibai baten ibilbidea]: laster, korronte Bizk. zah.
[bulkada]: g.e.bulkada, bultzada, bultzakada, bultzaldi, inpultso, sakada, pusako Ipar., sakakada Bizk., sakatu Bizk., bultza g.e., bulka Zub. g.e.
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es (1) iz. corriente del agua; curso del río (2) iz. impulso, ímpetu
fr
en
port
Testuinguruan
Ez zen inolako intziririk aditzen, errekaren joaira baino ez. (Hiztegi Batua)
Reply