palmondo

iz. 1 iz. Eskualde beroetako zuhaitza, enbor luze, latz eta soilekoa, enborraren buruan hostoz osaturiko adaburua duena eta loreak mordoetan dituena (Phoenix dactylifera, etab.). Palmondoak eta kokondoak. Palmondo basoa. Gizon zuzena loratzen da nola palmondoa. Lizarrak eta palmondo nanoak burumakur zeuden. 2 iz. (Hitz elkartuetan, bigarren osagai gisa). Belauniko zegoen datil palmondo baten azpian. Azukre palmondoa. Olio palmondoa. (Hiztegi Batua)

Orotariko Euskal Hiztegian

palmondo.
(Urt IV 409, Dv→Diccionario Vasco-Español-Francés hiztegiari (1905-1906) dagokio.”>A), palma-ondo (Lexique Français-Basque. “>T-L). Palmera.  Egipto’n eguzkijak berotzen dauz palmondo ta ostantzeko zugatzak. Ipuñak (1927). Oscar Wilderen ipuinen itzulpena.”>Altuna 21. Abarrak kuskuz beterik zeuden, urre palmondo antzo. Or Mireio (1930). F. Mistralen obraren itzulpena. “>Mi 30. Guano deritzaion palmondo orri-mami lodiz egindakoa zan. AGoen Agurea 17. Orobat palmondo arroa ta itsasora begira dagoen lerrondoa. Ibiñ Bergiliren Idazlanak osorik: Unai-Kantak eta Alor-Kantak (1966). “>Virgil 83s. Gizon zuzena loretzen nola palmondoa. Ardoy San Frantses Jatsukoa (1966).”>SFran 348. Palmondo haundi baten pean. Lasa Poema bilduma (1971). “>Poem 58. Ekarri handik olibondo, pinu, mirto, palmondo eta orridun zuhaitzen adarrak. BiblE Neh 8, 15. Cannesko urrezko palmondoa. Mitxelenaren idazlan hautatuak (1972). “>MIH 326.

Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

es iz. (Bot.) palmera; palma; palmito
fr iz. (Bot.) palmier
en iz. palm (tree)
port iz. palmeira

Paradisuaren pareko uharte batean geunden biok eta maitasuna isuri eta isuri ari zen palmondo artean. [Groenlandiako lezioa, Bernardo Atxaga (Erein, 1998)] (Ereduzko Prosa Gaur)

palmondo (Gaurko hitza, CC0 Creative Commons)