Gaurko hitza

purtzil (G, AN-5vill, B; Hb ap. Lh, Dv; ph- L, BN-baig ap. A). Ref.: A; Izeta BHizt2.

1. Despreciable. “Qui est de basse condition, méprisable. Gizon purtzila, homme de rien” Dv. “Diminuto, despreciable. Ume purtzillak, chicuelos. Gizon purtzillak (AN), hombrecillos” A. “Fastidieux, dégoûtant, méprisable” Lh. v. ziztrin. Hunen irakurtzetik atherako ditu gazeta edo berriketari phurtzil frantsesezko batzuetarik athera ez lezazken abantail frango. Elsb Fram VII. Irakurri oi zuan, igandietan, kertenkeriz ornituriko paper purtzill bat. Ag G 219. Oe purtzil bat. Ib. 327. Neronek berealaxe ekarriko det lerro purtzil ori. A EEs 1916, 306. Auxe du baserri purtzilak izena. A Ardi 98. Holako zaldia gero / ez da abre purtzila. Etcham 68. Ume purtzil batzuek […] itzez iraindu ondoren. TAg Uzt 97. Batzuk Uitzi alako erri itsa zala; beste batzuk, Orixe olako erri purtzilla zala. Or QA 41. Itsua izanez gaiñera, gaizto anker purtzil baiño ez ete zan? Erkiag Arran 152. Argi purtzil bat. Anab Aprika 17. Soiñeko purtzil eta jantzi baldarrak. Erkiag BatB 79. Purtzil ustela hi. Larz Iru 32. Biriketako gaitz purtzill batek / eraman du azkenean. Olea 228.

purxil (BN-baig). “Frágil, sencillo” Satr VocP.

2. “(Hb), fat, orgueilleux” Lh.

3. (ph- H). “Il se dit d’une personne, principalement femme ou fille, qui se vête salement, avec vêtements malpropres et en désordre” H. Neskatxa purtzil nabarmena! Bere buruari ezer opa ez, ta eskalientzat dana bear. Ag G 135 (Interpr?).

4. “Il s’entend, par extension, d’une personne de mauvaise vie” H. Emakume ori […] gizon orren emazte-orde emegaldua zala-ta, gure begiok ikusi duena ezin ukatu. Malentxoren ondoren zebillek aspaldi ontan emakume purtzil orren semea. TAg Uzt 141.