zoragari

Ik. iraka. iz. BOT. Gramineoen familiako landare belarkara, hostoak estuak eta loreak bukaerako buruxkatan dituena. Laboreen artean hazten da eta erauzten zaila da (Lolium temulentum). (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

Orotariko Euskal Hiztegia

zoragari (V), zoragarri (Lar Lcq 175, LandHizt 369, H), zorakari (V-gip), sorakari (V-gip). Ref.: A; A Apend; Iz UrrAnz (sorakaríxa); Elexp Berg (zorakari).

“Ballico, hierba que nace entre el trigo, y su grano emborracha” Lar. “Joyo, hierba que nace entre los trigos” Ib. “Zizaña” Ib. “Lolloa, zoragarria, ballico” Izt C 45 (en una lista de plantas). “Cominillo o joyo o cizaña” LandHizt 369. “Arvejana, cizaña” A. “Vallico” A Apend. “La hierba que crece entre el trigo con espiga más larga y delgada” Iz UrrAnz. La forma zoragarri es, sin duda, etimológica. Gari solo bateti atera biar dira zalga, olo, zoragari ta bedar dongaak. Mg PAb 196. Erein ditube askok zalga, olo ta zoragari azi txatarak, esan gura dot izen arrotzak, erderiari ostubak. Ib. 196. Etorri zan arerijua eta erin eban zoragarija gari ganian (Mt 12, 25). Astar I app. XII (Lç, Dv, Leon hiraka, He, TB, Echn, SalabBN, Ol, IBk iraka, Ip zalge, Ur lollo, Ur (V) olo, Hual zizaña, Samper olabeor, Ker galbedar, IBe ologaizto). Iraka (lolium) onek izenik asko ditu euskeraz: zalge, zoragari, larbera, orkari ta abar. Ibiñ Virgil 47. v. tbn. Ezale 1899, 148b.

Sinonimoak: iz.

    [iraka]: iraka, llollo Naf.  (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

es cizaña ➥ iraka
fr  (Bot.) ivraie enivrante
en (plant) darnel

Iraka (lolium) honek izenik asko ditu euskaraz: zalge, zoragari, larbera, orkari eta abar. Ibiñ Virgil 47.  (Orotariko Euskal Hiztegia)

zoragari (Wikimedia Commons)