iz. Blog batean idazten duen pertsona.
Sinonimoak: iz.
[blogari] : blogger
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es bloguero, -a
fr blogueur
en blogger
port (author of a weblog) blogueiro
Entzun:
Euskal blogosferan blogari ekimentsu ugari dago.
hainbat euskal blogari (Eibar.org)
iz. Pertsona fisiko edo juridiko bati gertatutako edo eragindako kalte-galerak kitatzeko ematen den ordaina, oro har diru–kopuru bat izaten dena. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak:Â iz.
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es indemnización, compensación, desagravio
fr indemnisation
en compensation, indemnity
port indenização, compensação, desagravo
Entzun:
Korapilo asko eta estuen auzia da, baina inbasio naziaren garaian greziera debekatuta egon zela ere baliatuz —beste zor bat, dirutan neurtzen zaila—, horra kalte-ordainen ertz bat aipatzen ez dena: nola berdintzen da hizkuntza baten debekuak eragindako kaltea? Deskalabroak badu erreparaziorik? [Kalte-ordainak, Anjel Lertxundi (Hitz beste, 2015-02-25 )] (Berria.eus)
kalte-ordain (Gaurko hitza, CC)
adb. Besterik ezinean, nahitaez. Ezinbestean atzerriratuak. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak:Â adlag.
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es necesariamente, sin remedio, por necesidad; obligatoriamente
fr nécessairement, obligatoirement
en compulsorily; necessarily; inevitably
port sem remédio, por necessidade
Entzun:
Gure belaunaldiak onenak emanda dauzkan honetan, «honaino iritsi gara» esateko moduan gaude 70eko hamarkadan gazte ginen emakumeok. Etorri dira atzetik, ziztu bizian, jo eta pasa egiten ari zaizkigunak. Bitartean, adinak ematen duen eskarmentuarekin, konplexu batzuk gainditu eta zinean —eta errealitatean— malkoei suelto jaregiteko gaitasuna berreskuratu dugu. Ezinbestean. [Malkoak berreskuratuta, Elixabete Garmendia (Arkupean, 2015-02-25)] (Berria.eus)
ezinbestean (Gaurko hitza, CC)
iz. Sagar, mahats eta antzeko fruituetatik, sakatu ondoren gelditzen den hondarra edo hondakina. Sagardoa atereaz gainera gelditzen zaie patsa, abereak neguan bazkatzeko. • IZERDI PATSETAN. Ik. izerdi. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Wikipedian:
Patsa edo lapa fruituak zanpatu eta zukua atera ondoren geratzen den hondarra da, fruituen azal eta haziek osaturikoa, bereziki mahats, sagar eta olibaren kasuan. Hainbat erabilpen izan ditzake, hala nola destilatuz pattarak eta bioerregaiak ekoizteko.
Sinonimoak: iz.
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es orujo, casca [especialmente el de la manzana]
fr marc [de raisin, de fruits]
en marc
port bagaço
Entzun:
Baina ez da arraroa: indarkeriazko zenbait ekintzarekin akritiko izan gara, izan da jende asko, eta patsa hor da. [Soinketa etengabea, Mikel Elorza (Arkupean, 2015-01-10)] (Berria.eus)
mahats-patsa (Wikimedia Commons)
iz. Luzaro jaso eta hotzean jan daitekeen haragikia (adib., urdaiazpikoa, hestebeteak eta helburu horrekin prestatutako jakiak). (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Orotariko Euskal Hiztegian
sakote (G-bet, AN-gip ap. A), zakote (AN-gip ap. BU Arano).
1. “Fiambre, repuesto de comida que llevan los pastores al campo y los pescadores a la mar” A. “Porción de comestible que se lleva al monte” BU Arano. Lege berriak ere badakarzkite berekin, biderako sakotearekin batean, bai ebakera eta bai joskera ere aldatuko dituztenak. MEIG VII 184 (podrÃa corresponder a la 2.ª acepción).
2. Zurrón. Sakote zarra / zintzilik artu, / eskuan berriz makilla, / ta ibartik zear, / mendian gora / ekin otsoaren billa. Jaukol Biozk 25.
Sinonimoak: iz.
[etxearen gainaldea] : terraza (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)
Beste hizkuntza batzuetan (Labayru Ikastegia, 5000 Adorez, Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es (1) comida que llevan los pastores al campo y los pescadores a la mar (Labayru); fiambre (repuesto de comida que se lleva al campo, a la mar, etc.) (5000) (2) macuto
fr provisions
en cold meat
port frios
Entzun:
Sakote zaharra zintzilik hartu, eta mendian gora joan zen mendizalea.
sakote (Irudia: todocolección.net)
da ad. (batez ere Ipar.) Lo hartu, loak hartu. Etzan zen lurrean eta lokartu zen arbola haren azpian. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak:ad.
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es (1) (batez ere Ipar.) dormirse, adormecerse (2) (batez ere Ipar.) (hed.) entumecer(se); aplacar(se), sosegar(se)
fr (1) (batez ere Ipar.) s’endormir, s’assoupir (2) (batez ere Ipar.) (hed.) s’engourdir, se calmer
en (1) to get to sleep, to go to sleep, to fall asleep (2) to be/go numb
port (1) adormecer, pegar no sono (2) aplacar-se, serenar-se
Entzun:
ESAN GABE DOA
Elkartasun basatia, Oier Guillan (Susa poesia)
Minarena naiz zorionarena beste.
Esan gabe doa
Jendez beterik dagoen gutxiengo batekoa naiz.
Esan gabe doa
Beldurrarena naiz pozarena beste.
Diot. nintzen. Diot. nintzen. Diot. nintzen. A.
Esan gabe doa
Erbestearena naiz aberriarena beste.
Eskuak garbitu eta haiei so
diot: nor naiz hau.
Hanka lokartu ostean orratz batekin ziztatu
eta zera pentsatzen dut:
norena da nirea den min hau.
Edo:
zergatik du nire antza haur honek.(Isilunea).
Zergatik dute nire antza alkandorek
Zergatik dute nire antza mesanotxeko liburuek
zergatik dute nire antza familia argazkiek
zergatik dute nire antza eltxoek
zergatik dute nire antza etxeko zapatilek
zergatik dute nire antza maite ditudan pertsonek
zergatik dute nire antza nire antzik ez dutenek.Esan gabe doa
Lekuz mugitzen den airea da denbora.
Esan gabe doa
BELDURRA airea IRAULTZA airea GEZURRA airea
BERUNA airea BIZITZA airea ZARATA airea
GARUNA airea DENBORA airea GARENA airea
GINENA airea HIZKUNTZA airea AHOTSA aireaEsan gabe doa
A.
Esan gabe doa
Mmm.
(Isilunea).
Nggsssb.
(Isilunea).[Elkartasun basatia, Oier Guillan (Susa poesia, 2013)]
iz. Haurtzaroan ikasitako lehen hizkuntza. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Hiztegi Batuan
ama-hizkuntza edo ama hizkuntza
Orotariko Euskal Hiztegian
AMAREN HIZKUNTZA. Lengua materna. Ikastoletan eta ikastoletarik gora erabiltzen den euskara, ez daiteke izan, eta ez da, inoren ‘amaren hizkuntza’. MIH 218. Ez diote ez zure haurrari ez besterenei ikastolan ‘amaren hizkuntza’ irakasten, baizik eta mintzaera horretatik hurbilagoa edo urrutiagoa, baina bestelakoa. Ib. 218. Batasunak […] galera berekin dakar: ez da, hasi berrian behintzat, inoren ‘amaren hizkuntza’ izango. Ib. 223.
Sinonimoak: iz.
[ama(-)hizkuntza] : amaren hizkuntza (OEH)
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es lengua materna
fr langue maternelle
en mother tongue
port lÃngua materna
Entzun:
Gaur, otsailak 21, Ama Hizkuntzaren Nazioarteko Eguna da. UNESCOk urtero antolatzen du egun hau, mundu mailan,  kultura aniztasuna eta eleaniztasuna sustatzeko asmoz. Bereziki hizkuntza gutxitu, indigena eta arriskuan daudenei erreparatu nahi zaie eta, horretarako, ekimen ezberdinak antolatzen dira. Aurten ekimena Internetera heldu da eta kanpaina bat ipini da abian: Tweet in your #MotherLanguage. [Ama Hizkuntzaren Nazioarteko Egunean, txiokatu #AmaHizkuntzan (#MotherLanguage), maitego.com]
Reply