alegeraki
adb. Ipar. Alaiki. Bizi gaitezen alegeraki, bizi atseginetan. Gazte eta adineko, denak alegeraki jostatu dira. (Hiztegi Batua)
Orotariko Euskal Hiztegian
alegeraki. (L, BN, S ap. Lh; SP <-ll->, Urt I 470, VocBN , Dv, H), alageraki (L, BN, S ap. Lh ), alegereki, alegreki. Alegremente, con alegrÃa. “Joyeusement, allégrement” SP. “Alacre, alacriter, alegeraki, umore onez, atsegiñekiñ ” Urt I 470. “Joyeusement, gaîment” Dv. v. ALEGERARIK (s.v. alegera).
Tr. Documentado en textos septentrionales y en Lizarraga de Elcano.
Damnatuiak ifernuian bethi dolorereki, / salbatuiak Ienkoareki bethi alegeraki. E 71. Ez tristiziarekin edo bortxaz, ezen alegeraki emaiten duenari on daritza Iainkoak. Lç 2 Cor 9, 7 (He, TB alegeraki). Alegeraki bere etxerat itzuli izan zen. Lç Dedic * 6r. Han bethi izanen duzu / gaztetasun gordiña, / han bethi alegeraki <alle-> / eramanen adiña. EZ Noel 112. Alegeraki, deusen beldur gabe, salbatzeko esperantza, eta esportzu handi batekin zabiltzate. Ax 150 (V 98). Alegerakiago bizi da athez athe dabillan errumesa. Ib. 431 (V 280). Bere egitez gaitz den gauza ere, erraxten da, gogotik eta alegeraki hartzen denean. Ib. 486 (V 314). Aphur bat bortxa bageneza gure burua, nahiz den guzia gero bageneidike errazki eta alegeraki. SP Imit I 11, 5 (Mst ehiki eta alageraki, Echve erraz ta gustora, Ol erraz ta pozik). Ezpere paira zazu emeki ezin badezakezu alageraki. SP Imit III 57, 2. Amudioduna hegaldaka, lasterka eta alegeraki dabilla. Ib. 5, 4. Gure lagunak, gük bezanbat hontarzün dian, alageraki nahiz, Jinkoari hala laket zaiolakoz. Bp I 106. Har zazu pena hau, ez xoillki pazientki, baiñan oraiño alegeraki. He Gudu 95. Bi ilhabete heien buruan, bihurtzen da alegeraki hura immolatu gogo zuenaren eskutarat. Lg I 221. Ikhas dezakete Jephteren alabaren eskolan, immolatzen alegerakiJainkoari bere buruak. Ib. 222. Bere bizia alegeraki eman dutenak. Ib. 229. Ez xoilki bihotzthoiki, bena orano alegeraki. AR 159. Gorén goréna dá sufritzea alegeréki nola sanduek. LE Ong 45r. Pasatunainúke alegrekà orrén amóres. Ib. 97r. Guziak ofrituko ziozkan alegeraki Jaunari. MarIl 110. Jainkoak errezibitzen du samurtasunekin, barkhatzen dio alegeraki, barkhatzen dizka guziak eta bethikotz. Jaur 173. Bazohatzin, bideko nekheak alegeraki jasanez. Laph 163. Bizi gaiten alegeraki, bizi atseginetan. Lap 5 (V 4). Pilotan aritzea alegeraki eta hazkarki. Arb Igand 143. Majek alageraki / Jarraiki / Zien bide hura. UNLilia 21. Solasik garbienez beterik mihia, / Beti alegeraki< johan du bizia. Etcham 176. –(Sartuz alegeraki). Hor zarete? Larz Iru 52. Haurra nintzalarik, ixtorio hau biziki alegerakiago kondatzen ninan, dena irri eta espantu. JEtchep 45. Elgarrekin hartzen dugu Baionarateko treina, segur alegeraki, bide guzian kantuz. Etchebarne 76.
v. tbn. Harb 335 (<-ll->). Tt Onsa 67 (166 alageraki). Alageraki: ChantP 300.
Sinonimoak: iz.
adond. Ipar. [alaiki]: alai, alaiki, alaikiro, belazki, alegera Ipar., arraiki L-BN, alegre Heg. beh. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es adb. (Ipar.) alegremente
fr adb. (Ipar.) gaiement, avec animation
en adb. happily, gaily
port adb. alegremente
Testuinguruan
Gazte eta adineko, denak alegeraki jostatu dira. (Hiztegi Batua)
Reply