arrabita

iz. Biolinaren antzeko musika-tresna, artzainek-eta erabiltzen zutena. Itxura tristeko bi soinulari ari dira arrabita eta panderoa jotzen. || arrabita jotzaile, arrabita-jotzaile Arrabita jotzen duen musikaria. Ik. arrabitari. Dantza-jauzien lagungarri izango diren musikariak izango dira bi txanbelari, atabalari bat, ttunttun-jotzaile bat, arrabita-jotzaile bat eta akordeoi-jotzaile bat. (Hiztegi Batua)

Orotariko Euskal Hiztegian

arrabita. (BNc, Sc ap. A; VocS , VocBN , Arch VocGr , Dv, H), arrabit (Éléments de grammaire basque, dialecte souletin, suivis d”un vocabulaire basque-français & français-basque (1873). ‘”>Gèze), arraita, arrabeta.
Violín (se aplica tbn. a otros intrumentos de cuerda). “Violon, terme de musique ou de ménétrier” Vocabulaire des mots basques bas-navarrais (1857). “> VocBN . “Violon” Dv. “Violon, rebec” H. v. xirribika. Cf. zarrabet.
Manubel Inaziyo, / jo zak arrabeta. Festara. Bere bertso guzien bilduma (~1820). A. Zavala (arg.).”>Echag 26. Hau [Tubal] izan zen arrabita eta maniura jotzen dutenen aita. “Ipse fuit pater canentium cithara et organo” . Dv Gen 4, 21 (Urt xirribika, Ur zitara, Bibl lira). Soinulari jakinak, arrabit musikan, / Lagunekin zabiltzan Aintxarte karrikan. “Bi soldado Baigorriarrak” (ap. DRA). Italianoa eta Frantsesa omen dira arraita baten soinu xarmagarriari konpara daitezkenak. Elsb Fram VII. Hari zen zirribika edo arrabita joiten. Prop 1897, 35. Arrabita pagatiak soñu txarra. Lander (ap. DRA). Lenbizi, arrabitak (biboliñak) ixiltsu erri-eresia entzun-erazten du. Garit Usand 24. Arrabita edo estekinez (cuerda). Ib. 64. Ezarten zian bere botz nasai arrabitaren sonia bezain ezti. Const 40. Sekulako present aldea: erloi, hiro hoditako xizpa, hiru kordetako arrabit, berina-begi eta nik dakita zer oraino. “Épinette” . Ardoy San Frantses Jatsukoa (1966).”>SFran 237.

Sinonimoak: iz.

    [biolin mota]: xirribika Ipar., zarrabete g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

es iz. (Mus.) rabel
fr iz. (Mus.) rebec
en iz. (Mus.) rebec
port iz. (Mus.) (instrumento) rabeca

Mutil batek ezkerreko eskutik heldua zekarren, eta eskuin besoaren azpian arrabita bat eta liburu bat zeuzkan. [Mirarien kalezuloa, Nagib Mahfuz / Patxi Zubizarreta (Alberdania-Elkar, 2006)] (Ereduzko Prosa Gaur)

arrabita (Wikimedia Commons, Domeinu Publikoa)