buxon

iz. Tapoia. Xanpain buxonak. (Hiztegi Batua)

Orotariko Euskal Hiztegian

buxon. (B; Hb), buxoin (L, BN; T-L), buxun (Hb, Dv, DBPT ), buxu (S; Casve). Ref.: Lh; Izeta BHizt2. Tapón. “Bouchon” T-L. “Corcho de botella. Botil unen buxona non dago? ” Izeta BHizt2. Izan zazu untzi bat bazoskoa, buxon on batez garnitua. ECocin 52. Eta barrikari buxoina kendurik, zur-zur-zur harat husten du urez betherikako xahatoa. “Ayant débouché la barrique” . Barb Leg 143. Hola ongi alegera doazilarik, hor atxemaiten dute gizon bat, errota edo eihera harri eta buxon handi batzuekin jostetan ari dela. “Bouchons” . Ib. 130. buxuin. Juego consistente en derribar un tapón sobre el que se colocan monedas. Han asko dosteta egin litazke, edo birletan, edo buxuinean, dosteta pollita egun debalde utzia dena. EskLAlm 1868, 2. (DRA transcribe erróneamente baxuin)

BUXONA-JALITZEKO. Sacacorchos. Aña, ekazu buxona jalitzeko bat hunarat. Larz GH 1955, 35.

BUXOIN-SALTZAILE. “Bouchonnier, buxoin-saltzale” T-L.

Sinonimoak: iz.

[tapoia]: tapoi, tapotz Bizk. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

es iz. (Ipar.) tapón; chapa, cápsula
fr iz. (Ipar.) bouchon
en iz. (Ipar.) cap, top; plug; cork
port iz. (Ipar.) espicho, rolha, tampão

Testuinguruan

Ostatu batzuetan, markako botila hutsak zakarretara bota ordez, bigarren mailako ronarekin betetzen zituzten eta, buxon berria paratu eta etiketatu ondoren, bi aldiz garestiago saltzen zituzten atzerritarren ezjakintasunari esker. [Chevrolet tropikala, Rafa Egiguren (Susa, 2007). Ereduzko Prosa Dinamikoa]