gantxigor

iz. Txintxorta. (Elhuyar Hiztegia)

Orotariko Euskal Hiztegian:

gantxigor (G-to, AN-5vill, L, B, BN-baig, S; Lar, Gèze, Dv, H, Foix ap. Lh), gaintxigar, gantxingor (AN-gip-erro), ganxingor (L, BN; VocBN), gatx-xingor (SP, H), gantxigar (G-to), galtxigor (Sal), antxigor (S), gaztxingor (vEys (gatzx-), A), txaltxigor (Sal), txantxigor (G, AN-ulz, B; Aq 683 (G) y 1120 (G, AN)), txantxior (AN-larr, -txiur G-to). Ref.: A (gantxarri, ganxingor, galtxigor, antxigor, txaltxigor, txantxigor, txantxior); Lh; Iz To, Ulz (txantxigórrak); Asp Leiz (txantxior); Izeta BHizt (gantxigor, txantxigor); Satr VocP; Garm LexEV 162.

Etim. De gantz-(t)xigor, litm. ‘grasa tostada’.

Chicharrón (de manteca de cerdo). “Reste de la graisse du porc tué, après qu’on en a fait fondre la partie principale” VocBN. “Gantxigor opillek zein goxuak diren” Izeta BHizt.

Sinonimoak: iz.
[gantxigor] : txintxorta (elhuyar Hiztegia)

Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

es chicharrón, fritanga de manteca de cerdo
fr charbon
en pork rind, crackling
port torresmo

Entzun:

Otorduetan sukaldeko atea ixten zuten etxekoandreek usainak salatu ez zezan zartaginean txir-txir frijitzen zegoen urdaia, edo haragi xerra debekatua edo irin debekatuarekin eginiko pastela. Bizkondesak idatzi zuen: “Bracelet andreak, Rochesenekoak, bi saltxitxoi gordin, txarro bat ezti, txarro bat gantxigor… Joseph andreak, Rouetenekoak, bi oilo eskabetxe saltsan, gurin gazia, txokolatea, kafea, azukrea…”.   [Suite frantsesa, Irene Nemirovski / Mikel Garmendia /Jose Antonio Sarasola (Alberdania, 2011) Orr.: 277] (Ereduzko Prosa Dinamikoa)

gantxigor (Wikimedia Commons)