gurendu

da/du ad. 1. (Ipar.) (zah.) Hazi; gehitu. Haurra gurentzen denean. Irabaziak gurendu. 2. Santutu.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

Orotariko Euskal Hiztegian

1 gurendu (V-och (msOch) ap. A; SP, H), gurentu (A).

1. Crecer. “Croître” SP. “Desarrollarse, crecer” A. Baldin bathaiatzen bahaiz / iadanik gurendua / Erromako Elizetan busti zakek burua. EZ Man I 19. Haur merda, gurentu denean alfer da. O Pr 220. Urguillukerian, […] eta banokerietan iaiotzen eta gurentzen diren gizonen bertute eta abantail ederrek eztute on-iduri hutsa baizen. SP Phil 200 (He 202 haziak direnean). Alferkeriak bere bazka gaztetasunean kausitzen baitu, han hazten, gurentzen eta bazkatzen da. ES 186.

2. (Lar Sup, H (G, L, BN), A). Aumentar. Berzeei berriz gurentzen / zaizte bere gogoak, / zeren etxetan dituzten / bihi eta arnoak. EZ Eliç 282. Nori berea errendaturik geldituko zaitzan aphur hek sumatuko dira, berretuko dira, gurenduko dira. Ax 249 (V 167).

3. “Lozanear” Lar.

4. (Dv A). “Prosperar” A.

Sinonimoak: ad. (Adorez Sinonimoen Hiztegia)

[handitu] : handitu, hazi
[ugaritu] : ugaritu
[santutu] : santutu

Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

es (1) da/du ad. (Ipar.) crecer, desarrollarse, aumentar (2) da/du ad. declarar santo, canonizar
fr (1) croître, grandir; augmenter (2) canoniser
en (1) to grow; to increase (2) to canonize
port (1) crescer (2) canonizar

Entzun:

Haur merda, gurentu denean alfer da. O Pr 220. (Orotariko Euskal Hiztegia)

Eta haren ahala hazkarturen da, bainan ez haren indarrei esker: eta sinhets ditakeenaz gaindi, xahuturen ditu bazter guziak; eta gurenduz goanen da, eta nahi duena eginen du. [Danielen profezia, Jean Pierre Duvoisin, Bible Saindua (II) – Testament Zaharra, 2. zathia (1859-1865)] (Euskal Klasikoen Corpusa)

gurendu (Irudia: gifmaster)