itzungi

da/du ad. Iraungi. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

Orotariko Euskal Hiztegia

itzungi (V-gip-al; Lar, H), itzaungi (Lcc), itxungi (V-gip), izungi (G; Aq 1325). Ref.: A; Iz ArOñ (itzungi, itxungi, izungi); EAEL 261. Etim. Parece ser un cruce de iraungi con itzali.

Apagar (sentidos prop. y fig.). “Argixa itxungi, itxungitten, itxunketan” Iz ArOñ. v. itzali (4), iraungi. Tr. Documentado en textos vizcaínos desde finales del s. XVIII; hay tbn. algunos ejs. guipuzcoanos en el s. XX. Itzungirik aragiaren su guztia. msOñ 218v. [Herejia onek] itxungi eta amettan dituz fede eta karidadia. Itz Berb I 33. Biotzeko asarre biziak itzungi dute. Zait Sof 178. Inpernu-suak nundik itzungi / euskaldunaren azkua? SMitx Aranz 103. Argi biur bedi, itzungi bedi. Or QA 165. Izetu ta itzungi [farolak]. Erkiag Arran 68. Aren adimen argi ta dirdaitsua itxungi egin zitekean. Zait Plat 19. Jakintza be itzungi (amatau) egingo da. Ker EMeza 93 (ap. DRA). v. tbn. A EY IV 76s. Itxungi: And AUzta 97. Erkiag BatB 11.

itsungi. Apagar (el hambre). Bere gosea itsungi ondoren. M. Arrutza EG 1956 (1-2), 29. Sartuten neban pitxarra aboan eta itzungi egiten neban pitxarra. Or Tormes 19.

Apagar(se), olvidar, relegar. Orduko idazleen izenak ez lirake beñere izungi bear. RIEV 1931, 639.

Sinonimoak: ad. Bizk.

    [itzali]: itzali, amatatu Bizk., itxungi Bizk., iraungi jas., atseden zah., emendatu Gip. g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

Beste hizkuntza batzuetan (5000 eta Word Reference hiztegiak):

es apagar(se), extinguir(se)
fr (s’)éteindre
en [sua] to extinguish, to put out
port apagar, extinguir

Nork itzungi du sua? 

itzungi (Gaurko hitza, Public Domain)