oldozkun

iz. Pentsamendua, gogoeta. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

Orotariko Euskal Hiztegia

oldozkun (BeraLzM), oldoskun.

Pensamiento. Metasunez edo idurizko sakontasunez gogaltzea, zertako da baldin oldozkuna ta izatasuna kide ezpadira? Zink Crit 1. Etxakon burutik igaro bere oldozkuna iñok entzuteko eraz urten yakonik. Kk Ab I 48. Itz asko ez dogu bear; gauza barri, oldoskun barri asko sortuteko bearrik be ez. Belaus LEItz 107. Itza gizonari bere oldoskuna eztaltzeko emon yako. GMant LEItz. 60. Oldozkun (pentsamentu) txarrez naigabetua danean. Pi Imit I 12, 2 (Ol oldozkun; SP gogoramendu, Ch y Leon gogoeta, Mst phensamentü). Oldozkun pitiñenak eta umekeriak. “Más mínimos pensamientos” (Quijote IX). Anab RIEV 1928, 608 (AIr ib. 599 gogoeta, Or RIEV 1929, 6 burutapen, Ldi ib. 207 gogapen). Ezilkortu al baneuz oldozkun gustijak. Laux BBa 128. Orrek bere oldoskunak daukoz gizonatzaz ta bixitzeatzaz. Kk Ab II 99. Buruan oldozkun oek azpikoaz gain irauliz zerabiltzkiala. TAg Uzt 162. Gauzak oneratu zitezkean oldozkuna (pensamiento) apurtxo bateko bere buruaz nausituta. Etxde JJ 60. Loak artu baño len, bere oldozkunetan bueltaka. Izeta DirG 84. v. tbn. GMant LEItz 59. EEs 1923, 162. Aitzol in Laux BBa X. Otx 104.

Sinonimoak: iz.

    [pentsamendua]: buruketa, buru-kolpe, bururapen, burutapen, burutazio, burutzapen, gogamen, gogapen, gogarte, gogoeta, gogorapen, hausnar, hausnarketa, ideia, kontsiderazio, kontsidero, pentsamendu, meditazio Ipar., pentsu Ipar., buruera Bizk., burutasun Bizk., gomuta Bizk., bururakizun jas., gogaketa g.e., gogoramen g.e., oldozmen g.e., oldozpen g.e., gogorazio zah., gogoramendu Ipar. g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

es iz. pensamiento, reflexión
fr iz. réflexion
en iz. reflection
port iz. pensamento, reflexão

Entzun:

Metasunez edo idurizko sakontasunez gogaltzea, zertako da baldin oldozkuna ta izatasuna kide ezpadira? (Orotariko Euskal Hiztegia)

oldozkun (Gaurkohitza, CC)