iz. Jai bati hasiera emateko suziria botatzea; botatzen den suziria bera. Uxue Barkosek botako du sanferminetako txupinazoa. (Hiztegi Batua)
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es (Heg.) chupinazo, disparo
fr tir
en (firecracker) bang
port foguete
Urtero bezala, Udaletxe plazan jendetza zela bota dute sanferminetako txupinazoa. (Berria.eus)
Ipar. Hutsik. (Izen bati elkartua erabiltzen da batez ere, bigarren osagai gisa; elkarketak adizlagun balioa du). Ik. buru-has; ipurdi-has. Oin-has: oinutsik, ortutsik. Oin-has zebilen. Oin-has gelditu zen. Zango-has edo galtzerdirik gabe. Zaia zaharraren azpitik larru-has. || (Janzki baten izenarekin elkarturik). Ik. atorra-has; mahunga-has. (Hiztegi Batua)
Sinonimoak:
[has] : hutsik (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es (1) adb. (Ipar.) (gehienetan hitz-elkarteen bigarren osagai gisa) con la cabeza descubierta; con los pies descalzos; en mangas de camisa (2) izond. (Ipar.) desnudo, -a; despojado, -a; descubierto, -a
fr adb. (Ipar.) (hitz-elkarteen bigarren osagai gisa) nu, -e ; découvert, -e
en adb. (gehienetan hitz-elkarteen bigarren osagai gisa) bare
Oin-has zebilen. (Hiztegi Batua)
oin-has (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)
iz. Ipar. Frantziako lehen mailako ikasketen agiria edo sinestamendua. (Hiztegi Batua)
Orotariko Euskal Hiztegian
brebeta (T-L).
Diploma, certificado de estudios primarios. “Brevet, brebeta, ageri” T-L. Ni ere hamazazpi urthe artino etxean egon niz, lohian irrisa landatzen. […]. Eskola poxi bat baduzu? –Breveta. JEtchep 94. En DFrec hay un ej. más, septentrional.
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es iz. (Hezk.) (Ipar.) en Francia, examen que ha de hacerse al final del primer ciclo de educación secundaria (Elhuyar hiztegia) || iz. brevet, tÃtulo o certificado de educación primaria en el estado francés (5000 Adorez hiztegia) || diploma, certificado de estudios primarios. (Labayru hiztegia)
fr brevet
en brevet (French qualification) || (UK, equivalent, acronym) GCSEs npl
Bordeleko errektoretzaren aurrean kateatu dira brebeta euskaraz egiteko eskubidea aldarrikatzeko (Berria.eus, 2018-07-04)
brebeta (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)
adj. 1 adj. Berdintasun edo parekotasun printzipioan oinarritzen dena. Hezkuntza parekidearen aldeko konpromisoa hartu zuten manifestuaren sinatzaileek. 2 adj. Erakundeez eta kidekoez mintzatuz, parte hartzen duen talde bakoitzak ordezkari kopuru bera duena. Batzorde Parekidea gaur bilduko da. (Hiztegi Batua)
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es izond. paritario, -a
fr izond. paritaire
en izond. peer (antes de s)
port izond. paritário, -a
Jai parekideen alde lanean urteak daramatzatela azpimarratu dute Iruñeko mugimendu feministak eta herri mugimenduak (argia.eus, 2018-07-03)
parekide (Argazkia: ahotsa.info)
iz. Hostaila. Hostotzan gordea. (Hiztegi Batua)
Orotariko Euskal Hiztegian
hostotza, ostrotza (V-gip ap. Etxba Eib y Elexp Berg). Ramaje, follaje. “Bestekaldera agiri zan, Iburko ostrotzia” Etxba Eib. “Egundoko ostrotzia dauka etxeaurreko tiluak” Elexp Berg. Esku arein dardar bixija / izpi-otsa zan ler-ostrotzan. ‘Fronda del pinar’. Laux AB 47. Intxaurrak ezpaitu pagoarenaren tankerako ostotzaz bere burua yazten. Ldi IL 125.
Sinonimoak: iz.
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es iz. follaje; rama frondosa
fr iz. feuillage
en iz. foliage
port iz. folhagem
Burua jaso zuen Ruche jaunak; hostotza hain estua zen, non eguzkiak ez baitzuen lortzen hura zeharkatzerik. [Loroaren teorema, Denis Guedj / Jon Muñoz (EHU, 2006)] (Ereduzko Prosa Gaur)
hostotza (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)
adb. Ipar. Izerdi patsetan. (Hiztegi Batua)
Orotariko Euskal Hiztegian
IZERDI UHARRETAN (BN-mix-lab). Ref.: A; Gte Erd 175. Sudando en abundancia. Ene gorphutza izerdi uharretan da. Laph 219. Izerdi uharretan izigarri bero zen labeteian. JEtchep 21. v. tbn. Elsb Fram 138. Barb Sup 74.
Sinonimoak:Â adlag. Bizk.
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es empapado de sudor, sudando a chorros, sudando a mares
fr suant à grosses gouttes
en dripping with sweat; sweating buckets
port encharcado de suor
Ene gorphutza izerdi uharretan da. Laph 219. (Orotariko Euskal Hiztegian)
izerdi(-)uharretan (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)
iz. Oso sargori, sargori baino bero handiagoa
Orotariko Euskal Hiztegian
txangot. “(V-ple), bochorno más caluroso que sargori” A. v. sargori, txangori.
Sinonimoak: iz.
[txangot] :Â bero-sapa, sargori, bero astun, bero pisu, goha, sapa
Beste hizkuntza batzuetan (5000 Adorez Hiztegia eta Word Reference hiztegiak):
es bochorno muy sofocante
fr chaleur étouffante
en sultry weather, stuffy weather (informal); (hot day (colloquial)) scorcher
port constrangimento muito sufocante
Eguzkia galtzen hasita zegoen arren, txangot zegoen oraindik ere hiri osoan. [Egurra Pinotxori (moldatua), Aritz Gorrotxategi (Alberdania, 2002)] (Ereduzko Prosa Gaur)
txangot (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)
Reply