Recent Updates Page 428 Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

  • Maite 7:50 am on 2013/11/11 Permalink | Reply
    Tags:   

    pataska 

    iz. 1. (GN) Nahaste-borrastea. 2. (B) ITSAS. Itsasontzietan, zubian nonbait finkatzen den eta sokak lotzeko den metalezko edo zurezko pieza kurbatua.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: iz.
    [nahaspila]: lardaska, anabasa, morokil, nahastura, nahaspila, nahaste-borraste, saski-nahaski, saltsa-maltsa, kaka-nahaste, sasi-nahaste. (Adorez Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es (1) (GN) desorden, desbarajuste, revoltijo, mezcolanza (2) (B) (Itsas.) cornamusa (ganchos de madera en que por dentro se atan las cuerdas de las velas)
    fr (1) désordre
    en (1) disorder, mess
    port (1) desordem, bagunça, desbarate, bagunça

    Entzun:

    Bertze batzuk musikariei bizkar, baso ez arras hustu bat eta bete betea den bertze bat eskuan, kalakan, irriz edo berdin pataskan.  [Anbroxio, Eneko Bidegain (Elkar, 2002)] (Ereduzko Prosa Gaur)

    – Lafaiak gara eta nehor ef dugu laidoftatzen… – gaueko pataskan hortza galdurik, hatsartzeko eta hitz egiteko nekeziak zeuzkan Thierryk. [Zeruetako erresuma, Itxaro Borda (Susa, 2005)] (Ereduzko Prosa Gaur)

    pataska (Gaurko Hitza, CC)

     
  • Maite 9:11 am on 2013/11/10 Permalink | Reply
    Tags:   

    errefau 

    iz. BOT. Kruziferoen familiako landare belarkara, urterokoa edo bienala, irregularki lobulatutako hostoak, lore zuri-gorrixkak eta sustrai tuberkuludun jangarria dituena (Raphanus sativus). (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

     
  • Maite 11:18 am on 2013/11/09 Permalink | Reply
    Tags:   

    irri 

    iz. 1. Alaitasuna adierazten duen aurpegi eta ezpainetako keinua. 2. Barrea, bereziki isekazkoa. Orok keinu eta irri elkarri, isil-isilik. • irri-antzerki. Komedia. || irri-muskulu. ANAT. Aurpegiko muskulu txikia, uzkurtzean irriaren espresioa sortarazten duena. Errisorio ere deitu ohi zaio. • IRRIZ. Irri eginez.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak:  iz.
    [barrea] : algara, barre, barre-antz, iji eta aja, iji-aja, ijiji-ajaja, karkaila Ipar., karkara Ipar., purrust g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es (1) risa; sonrisa (2) burla, mofa
    fr (1) rire, sourire (2) plaisanterie, moquerie
    en (1) laughter, laugh; smile (2) mocking smile; mockery, snub
    port (1) riso, sorriso (2) chacota, zombaria, mofa, gozação

     
  • Maite 7:58 am on 2013/11/08 Permalink | Reply
    Tags:   

    orezta 

    iz. Orina, larruazalean eratzen den orban ilun biribila.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak:  iz.
    [orina] : peka Heg., orainen Bizk., orin Gip., nakan g.e., natu Heg. g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es peca, lunar, lentigo
    fr tache de rousseur, grain de beauté
    en freckle; mole
    port sarda, sinal, pinta

    Entzun:

    Orezta bat zuen bizkarrean, eskuinean, erdialdean, bizkarrezurretik gertu, margolari batek margotua bezala, justu han eta ez beherago, justu tamaina hartakoa eta ez ttipiagoa, eta oin muturrekin belarrean jolasten zen. [Orain galdera berriak ditut, Lander Garro (Txalaparta, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)

    orezta (Wikimedia Commons)

    orezta (Wikimedia Commons)

     
  • Maite 7:01 pm on 2013/11/07 Permalink | Reply
    Tags:   

    ahogaizto 

    izond. (B) Norbaiti buruz zakarki aritzen dena.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: iz.
    [gaitz-esale] : beltzaile, gaitz-esale, gibeljale, ahogaizto; iraintzaile; difamatzaile (Elhuyar Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es difamador, -a, deslenguado, -a, que desacredita
    fr mauvaise langue, dénigreur, -euse
    en defamatory; foul-mouthed, slanderous
    port difamador(a), desbocado(a)

    Entzun:

    Realaren aurka bihar zuk partida on bat jokatzeak ahogaizto batzuk isiltarazteko balioko dizula uste al duzu?  [«Txistuek izorratu egin naute, ez baita bidezkoa», Asier Legarda-Ereño, 2004-03-05, Berria] (Ereduzko Prosa Gaur)

    ahogaizto (DevianArt, CC)

     
  • Maite 9:56 am on 2013/11/06 Permalink | Reply
    Tags:   

    ibilgona 

    1. iz. Kalerako janzten den gona. 2. izond./iz. Kalezale

    Orotariko Euskal Hiztegian:

    ibilgona (V-gip), ibili-gona (V-gip). Ref.: Etxba Eib (ibillgonia, gonia).

    Falda que se ponen las mujeres en la calle. Ibillgonia jantzi ezkero, etxerako ordurik ez” Etxba Eib (v. tbn. s.v. gonia). “Ibil-gona, kalerako jazten dan gonia. […] Adarjote alde deitzen jako Eibar-en ibil gonia” SM Zirik 28n. (Emakume onak bear du) beti lanari arpegi ona, / esegita euki ibili-gona. EgutTo 2-3-1920 (ap. DRA). (Fig.). “[…] trota-calles. Etxeratu ezindako ibill-gona gangar bat eiñda dago, está hecha una trotacalles que no puede volver a casa” Etxba Eib.

    Sinonimoak: iz.
    [kalerako gona]: gona, zaia, kota
    [kalezalea]: kalezale

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es  (1) (lgart.) falda de mujer (2) trota-calles, callejero,-a, aficionado a andar por la calle
    fr (1) jupe (2) flâneur(euse)
    en (1) skirt (2) bum (informal), be out and about, wander, ramble
    port (1) saia de mulher (2) despec & fam rueiro, -a, ruador m, -a

    Entzun:

    Ibilgona jantziz gero, etxerako ordurik ez. Etxba Eib (Orotariko Euskal Hiztegia, moldatua)

    Etxeratu ezindako ibilgona gangar bat eginda dago. Etxba Eib (Orotariko Euskal Hiztegia, moldatua)

     

    ibilgona (FlickrCC, marmunia)

    ibilgona (DevianArt, CC)

     
  • Maite 8:10 am on 2013/11/05 Permalink | Reply
    Tags:   

    malmutz 

    izond. (batez ere B) Maltzurra, amarrutsua. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: izond. Bizk.
    [maltzurra] : askojakin, azeri, maltzur, amarruti Ipar., amarrutsu Ipar., artez Ipar., asmotsu Bizk., mazi Zub., maleziatsu g.e., artetsu Ipar. g.e., filus Ipar. g.e., finezios Ipar. zah. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es falso, -a, engañoso, -a, astuto, -a, taimado, -a
    fr astucieux, -euse ; malicieux, -euse ; malin, -igne
    en astute, cunning, crafty, shrewd
    port falso(a), enganoso(a), astuto(a), astucioso(a), taimado(a), velhaco(a)

    Entzun:

    Animalia malmutza gizakia. Bizirik irauteak ezartzen dituen arauak, ankerrak. Alkohola eta droga derrigorrezkoak omen dira kalearen lakarra lausotzeko. Ez ikusteko, ez sentitzeko, ez izateko.  [Kalearen gorria, Goizalde Landabaso (Berria, 2013-10-22)]

    malmutz (Gaurko Hitza, CC)

     
c
Compose new post
j
Next post/Next comment
k
Previous post/Previous comment
r
Reply
e
Edit
o
Show/Hide comments
t
Go to top
l
Go to login
h
Show/Hide help
shift + esc
Cancel