iz. Ikara, izua. Sarrakioa sartu.
Sinonimoak: izu, izudura, beldur-ikara, izulaborri, laborri, zukurutz.
Ez nintzen neure buruaren jabe, sarrakio zorrotz batek urraturik neukan barrena, aztoratuta nengoen eta zainak airean nituela, gizon haren mende ikusten bainuen neure burua. [Argizariaren egunak, Anjel Lertxundi]
iz. Estimulua; kinatzeko ekintza eta horren ondorioa.
Sinonimoak: (1) zirikada, narritamendu, uxada, pizgarri, estimulu, eragingarri, bultzagarri, ziriketa (2) bultzada, bulkada, inpultsu.
Ikasleentzako kinadak eta interes handiko lan giroa sorrarazten ditu, non lan taldea zein lankidetza eta erantzukizuna bere gain hartzea sustatzen baitu. [Hezkuntza teknologikoaren aldeko adierazpena]
izond. Saldukeriak egiten dituenari esaten zaion irain-hitza.
Sinonimoak: azpikari, azpijale, azpizapo, doilor, putrus, zirtzil, zital, ziztrin, makur, maltzur, donge, gizatxar, bilau, etoi, traidore.
Beti gaizkia nola egin pentsatzen ari denari, “azpisuge“ deitzen diote. [ Elizen arteko Biblia, ASKOREN ARTEAN]
Ez gara hona Sauron azpisuge eta madarikatuarekin hitzak alferrikaltzera etorri, eta are gutxiago bere esklaboetako batekin. [Eraztunen Jauna III, J.R.R. Tolkien / Agustin Otsoa]
lok. Hala ere, hala eta guztiz. Idazlan gehienak erdarazkoak ditu; hiruzpalau, haatik, euskaraz. Ilunbe beltzen artean haatik, agertu zitzaigun argia.
Sinonimoak: hala ere, alabaina, ordea, ostera, aldiz, hala eta guztiz ere, horratik, aitzitik, bizkitartean, bien bitartean, hargatik, dena den, nolanahi ere, edozein modutan, guztiarekin ere.
Ezen, koleratsu eta oldarkor ez naizen arren, badiat haatik neure baitan zerbait arriskutsua, kontu egitea hobe hukeena. [Hamlet, William Shakesperare / Juan Garzia]
du ad. Ugal-organoak erauzi edo ugaltzeko ahalmenik gabe utzi, bereziki animalienak.
Sinonimoak: irendu, irantzi
Mozorro hori, ordea, kaltea besterik ez da azken batean: sinetsi egin dugu, sinetsarazi egin digute maitasuna badena, eta horren bitartez mugatu, murriztu, ia-ia zikiratu ere egin gaituzte, gorputzaren adierazpen natural horretarako; hor nengoen ni adibidetarako: hamazazpi urteak bete berriak eta oraindik ere beste inoren txitxiak zer gustu zuen probatu gabe. [Nerabearen biluzia, Xabier Mendiguren Elizegi]
iz. 1. Onura, nork bere ondasunetan edo egoeran izaten duen hobekuntza. Langileek orain arte lortu dituzten hobariak. 2. Etekina, irabazia. Nire dirua hobariekin jasotzeko. 3. Oparia. 4. EKON. Enpresak salmentak sustatzeko bezeroei eskaintzen dien deskontua edo zenbateko beraren truke ematen duen salgai-gehigarria.
Sinonimoak: (1) abantaila, onura, probetxu, irabazte (2) etekin, dohain, irabazi, mozkin, korritu, ekoizpen, produktu (3) sari, lansari (4) opari, erregalu, esku-erakutsi, bezuza, emari, emaitza (5) bonifikazio
Gerenteak bidaia hori saltzaile hoberenari sari gisa eskaintzeko asmoa jakinarazi zigunean, gainerakook – saltzaile hoberenaren iritziaren aurka, noski – saritua zozketa bidez aukeratzea litzatekeela zuzenena erantzun genion, gehien saltzen zuenak bazuelako nahiko suerte ona, hain zuzen ere asko saltzeagatik jasotzen zituen komisio, hobari eta gainerakoekin. [Gorde nazazu lurpean, Ramon Saizarbitoria]
da/du ad. Ahaztu, eta bereziki ahaztuxe izan. Euskara atzendurik zuen, nahiz ez erabat ahazturik.
Sinonimoak: (1) ahaztu, ahantzi (2) utzi, baztertu.
Ez dut inolako beldurrik baieztatzeko gizakiaren esku utzi dituen aztarnek eragin bizia eta handia, atzendu ezin den horietakoa, izango dutela ondoko belaunaldi guztietan. [XX. mendearen argi-itzalak, Pello Salaburu]
euskaljakintza and 
Lander 10:56 am on 2009/01/26 Permalink
Hitz hau ez nuen sekula entzuna… Bide batez zorionak, egunero-egunero begiratzen dut zuen bloga, hitz berriak ikasteko gogoz.
euskaljakintza 11:43 pm on 2009/01/26 Permalink
Ez dakizu ze poza ematen duen hori entzuteak, benetan! Mila esker zure iruzkinagatik, Lander!
Aaaa! Aitortu beharrean nago nik ere ezezaguna nuela hitza. 😉