Gaurko hitza

Recent Updates Page 7 Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

• 

  Maite 11:09 pm on 2022/06/26 Permalink | Reply
  Tags: T ( 353 )   

  txintxarri 

  iz. Zintzarri txikia; txilina. Berdez margoturiko atearen ertzeko kate bati tira egitean, txintxarri hotsa entzun zuen barnealdean.  (Hiztegi Batua)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  txintxarri. v. zintzarri.

  Sinonimoak: iz.

  [zintzarri txikia]: kuskuila Ipar. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es iz. campanilla [campana pequeña]
  fr iz. clochette
  en iz. small bell
  port iz. sineta

  Testuinguruan

  Berdez margoturiko atearen ertzeko kate bati tira egitean, txintxarri hotsa entzun zuen barnealdean.  (Hiztegi Batua)

  

   

  Reply

  Required fields are marked *

  Izena *

  E-posta *

  Webgunea

  Gorde nire izena, emaila eta webgunea bilatzaile honetan komentatzen dudan hurrengorako.

  Δ

• 

  Maite 10:28 pm on 2022/06/23 Permalink | Reply
  Tags: Z ( 315 )   

  zutoihal 

  iz. Estandartea. Zalditeria kapitainaren zutoihalaren ondoan bilduta.  (Hiztegi Batua)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  zutoihal. 1. “Estandarte, zutoial (neol.)” A DBols. . 2. Vela de navío. Itsas-aizeak, zut-oialak aizatuki, aurrera zeramatzin, artzainak axuritaldea bezala. Or Mi 117. Ontzi aundi ta ontzixka, zutoial zuriekin, kai-larrainera sartzen ari ziren. Ib. 119.

  Sinonimoak: iz. g.e.

  [estandartea]: estandarte, gidoin Ipar. zah. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es iz. estandarte
  fr iz. étendard
  en iz. standard [flag]
  port iz. (bandeira militar) estandarte

  Testuinguruan

  Besaulki berezian jarrita, eta eskutan urrez brodatutako zutoihal zuria zeramalarik, Bizkaiko Sindiko jauna agertu da; oihalean bi irudi ageri: probintziaren armarria, bata; eta Ama Birjina Orbangabea, bestea. [Putzu, Txillardegi (Elkar, 1999)]

  

   
• 

  Maite 10:15 pm on 2022/06/19 Permalink | Reply  

  xume 

  1 adj. Aski txikia. Ik. xehe¹ 1. Zortzi urteko haur xume bat. Dorre handi bat eta bi xume. Frantziako herri xumeetaraino. Xehetasun xumeenak. Huts xumeak. Galdera xume bat egin nahi dizuet. Handiak eta xumeak, aberatsak eta pobreak. 2 adj. Apala. Ik. xehe¹ 3. Herri xume jatorrari goitik behera begiratzen dioten horietakoa. Hautsa eta errautsa baino xumeago. Har dezagun ofizio xumeena: artzaingoa. Den laboraririk xumeenak. Baina honetan ere handizkiak handizki eta xumeak xume. Errege handi hura ez da oroitzen bere apaltasunaz baizik; laket du xume agertzea munduaren begietan. (Hiztegi Batua)

  Sinonimoak: izond.

  [aski txikia]: apal, apalxko, behe, laño, lau, xalo, apalgura Ipar., umil beh. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) izond. pequeño, -a, menudo, -a; sencillo, -a, de poca importancia (2) izond. humilde, sencillo, -a, modesto, -a, liso, -a, llano, -a
  fr (1) izond. petit, minuscule, menu, -e (2) izond. humble, modeste, simple
  en (1) izond. tiny, little; unimportant (2) izond. humble, common (3) izond. simple; easy
  port (1) izond. pequeno, -a, de pouca importância (2) humilde, modesto, -a

  Testuinguruan

  Galde xume bat egin nahi dizuet. (Elhuyar hiztegia)

  

   
• 

  Maite 8:07 pm on 2022/06/18 Permalink | Reply
  Tags: G ( 266 )   

  garaikarka 

  adber. Borrokan, lehian.

  Orotariko Euskal Hiztegian

  garaikarka. “(AN-5vill), luchando. Se dice de los bueyes uncidos que rehuyendo la carga andan retorcidos” A.

  Sinonimoak (adber.)

  [garaikarka]: borrokan, lehian

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es adver. luchando
  fr
  en
  port

  Testuinguruan

  Garaikarka dabilen idi parea dirudigu! [«Lisko eta lipitx», Jakoba Errekondo (Argia, 2007-09-16, 2102. zbk.)]

  

   
• 

  Maite 10:55 pm on 2022/06/16 Permalink | Reply  

  galda 

  1 iz. Bero kiskalgarria. Ik. eguzki galda. Udako galdak urtua zuen galipota errepideko hainbat txokotan. Nire barruko galda inork ezagut ez zezan. Eta haren zolan ikusten ditut sugarrak galda bizian. 2 iz. Garra. Infernuko galda bizi ikaragarri haietan. Galda bizizko sua. 3 iz. Galdategia. (Hiztegi Batua)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  BERO-GALDA. Calor sofocante. Egarriz iota edo bero-galdaz zoratuta. Ibiñ Virgil 103.

  Sinonimoak: iz.

  [metalak-eta urtzeko lantegia]: galdategi, fundizio Heg.    

  [garra]: gar, kar Ipar., lama Ipar.

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) iz. llama o rayo muy caliente; calor intenso/abrasador (2) iz. (Metal.) [metal urtua] colada
  fr (1) iz. flamme, chaleur intense, fournaise (2) iz. [metal urtua] coulée de métal
  en scorching/stifling/burning/fierce heat
  port iz. chama muito quente ou relâmpago, calor intenso, calor escaldante

  Testuinguruan

  Udako galdak urtua zuen galipota errepideko hainbat txokotan. (Hiztegi Batua)

  

   
• 

  Maite 9:46 pm on 2022/06/14 Permalink | Reply
  Tags: B ( 476 )   

  berripaper 

  iz. Berri aldizkaria. Berripaperak hamaika herritako informazioa jorratuko du zortzi orritan. (Hiztegi Batua)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  berripaper. Periódico. Irakurri duzu berri papera? –Eztut irakurri berri papera. “La gazette” . Urt Gram 507. Gero, egunkari ta gañerako berri paperak ain dira gezurti… Lab Egan 1964 (1-6), 125. Ibaiari so berripaper saltzailea / hitz ezezagunen hiztegi bati bezala. BAtx Etiopia 46.

  Sinonimoak: iz.

  [berri-aldizkaria]: agerkari, albistari, aldizkari, berrikari Ipar., kazeta Ipar., aldizkingi zah., errebista Heg. beh. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es iz. periódico; hoja informativa
  fr iz. journal, feuille d’information
  en iz. newspaper; information sheet
  port iz. jornal

  Testuinguruan

  Senarrak ia ordubete eman zezakeen berripaper bat esku artean zuelarik, eta gero beste bat aukera zezakeen eta albiste berberei jirabiraka jarrai zezakeen jakin-min izpirik galdu gabe. [Hona hemen gu biok, Dorothy Parker / Mirentxu Larrañaga (Alberdania-Elkar, 2006)]

  

   
• 

  Maite 11:28 pm on 2022/06/12 Permalink | Reply
  Tags: B ( 476 )   

  burgestu 

  ad. burgestu, burges/burgestu, burgesten || 1 da/du ad. Burges bihurtu, burgesen moldeak eta ohiturak hartu. Ezkondu eta burgestu. 2 (Partizipio burutua izenondo gisa). Klase burgestuak. (Hiztegi Batua)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  burgestu. (PMuj), burjestu (-zt- SP). Convertir(se) en burgués; aburguesar(se). Ta nire Kristo hau / minero beltza zen, / zeren gaur harotzak / burgesturik dauden. Azurm HitzB 32s.

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es ad. da/du ad. convertir(se) en burgués, aburguesar(se)
  fr ad. s’embourgeoiser
  en ad. to become bourgeois, adopt middle-class ways
  port ad. aburguesar-se

  Testuinguruan

  Azkenean, erabat burgestu zen, edo hori esaten zuen aitak behintzat. [<//jokoa.com>, Gemma Lluch / Antton Olano (Erein, 2002)]