pinporta
iz. 1 iz. Landareetan, kimua edo lorea sortzera doan pikor modukoa. Ik. begi 8; lore begi. 2 iz. Gauza biribil txikia. Ik. pikor. (Hiztegi Batua)
Orotariko Euskal Hiztegian
pinporta (V-gip; det., Lar, H), pinport (V-och-gip), piporta, piport (G). Ref.: A (pinport, piport); Iz UrrAnz, ArOñ; Elexp Berg.
1. “Grano, en la cara y cuerpo” Lar. “Granillos de la piel” A. “Pinporta batzuk, unos granillos de la piel” Iz ArOñ. “Grano o bulto en el cuerpo. […] Txatiak pinporta baten lakotxe surra dauka” Elexp Berg. Elkorriaren piporta gorri aek. Aran-Bago ManMed 229. Naparreiyak aurrenean izaten ditu piportak zeñak bigarren egunean biurtzen diran puslo edo maskulutan. Ib. 233.
2. (V-gip ap. Elexp Berg; det., Lar, H). “Gorullo, pelotilla o bultillo que se hace en la lana, masa y otras cosas” Lar. “Edozein aletxo borobili ere deitzen zaio. Iriña dana pinportak eindda dago” Elexp Berg.
3. (V-gip ap. Elexp Berg; H). Grano, botón, yema. Zarba eta adar guztietan be, azaleko odoldi, zaldar eta edozelako zikiñeka astiro kenduta, pinport barriei ikutu barik. Karmengo Amaren Egutegia 1952, 30 (ap. DRA). Elorriak baditu / pinporta gorriak. Gand Elorri 106.
4. piporta (AN-gip). “Elur-piporta, nieve pequeña, granulosa” BU Arano.
5. pinporte. Presumido. Gure egunetako euskaldun zengle ta pinporte (presumido) asko. Ag AL 60.
6. Redondo, saliente. Begi-aundi, xudur-piporta, gaixto-irri. Ldi IL 17. Moko estu, begi-pinporta, ezpain motx oiek. NEtx Antz 75. Ba-oa erretzen!… Su gorrixka… ire sudur-pinporta gorria itzaltzera zijoak… Ib. 108 (se ref. a un puro).
7. “Klitorisa izendatzeko ere entzun da” Elexp Berg.
Sinonimoak:Â iz.
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es (1) iz. botón, yema, brote (2) iz. grano; grumo; burbuja
fr (1) iz. bourgeon, pousse
en (1) iz. bud, shoot, sprout
port (1) (de planta) broto m, grelo m. (2) grão; grumo
Marrubiaren pinportak (Elhuyar Hiztegia)
Reply