sotiltasun

iz. Sotila denaren nolakotasuna. Begiramenik, sotiltasunik eta garbitasunik ederrenez. (Hiztegi Batua)

Orotariko Euskal Hiztegian

sotiltasun.
1. “Subtilité” Ht VocGr 428.
2. (Vc ap. A; Añ). “Hermosura” , “pulidez” Añ. “Robustez” A. “(Sal, R), elegancia en el porte” A.
3. (c. sg. A). “Mansedumbre, docilidad” A. Erromarrak ikusirik Juduak etzietela nai luketean bezain sotilltasun andia erakusten, aien mendean bizitzeko. Lard 538. Ar itzazu bere (Jesusen) sotiltasuna, humiltasuna eta otzantasuna miragarriak. Anima konsolatzallea 512 (ap. DRA).
4. (G, L, BN, R ap. A ). Discreción. ” Urhets horiek egin behar dire sothiltasunekin, elhebiderik eman gabe, […] avec habileté” H (s.v. urhatsa). “Discreción, circunspección” A. Onik berebizikoenek kabi egin zuten aren baitan, eta begiramenik, sotiltasunik eta gurbiltasunik ederrenez, egin ere. Zait Plat 6. Oratik [= Horaziok] neurri, sotiltasun eta garaitasun sentikizuna du ezaupide. Gazt MusIx 62. Oar zaiozu azkeneko aapaldiaren sotiltasunari, aurreko neurtitza berrirotzean. Ib. 68. (V ap. A, que cita el msOch; Izt). “Cortesía” A. ” Sotiltasunaz etorri, con buenos modales, con cortesía” Izt 30v. “Modales” Ib. 74r.
5. “(V-ger-ple, AN), tristeza” A.
6. (Vc ap. A).Nobleza. XOTILTASUN ( (H)), TXOTILTASUN ( (Lar)). a) “Lindeza” Lar. b) (H). Agudeza, inteligencia, astucia. c) Modestia. Espiritu Santuaren sorkari edo frutuak amabi dira: […] Amaikagarrena, xotiltasuna. KIkG 22s. (KIkV 35 eratasun)

Sinonimoak: iz. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  1. adeitasun, jentiltasun. Ant. laztasun.
  2. leialtasun, zintzotasun, prestutasun. Ant. desleialtasun, harrokeria.
  3. dotorezia, edertasun, lerdentasun. Ant. itsuskeria, trakestasun

Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

es iz. prudencia, discreción; cortesía; distinción, elegancia; ingenio
fr iz. douceur, amabilité, docilité, discrétion, élégance
en iz. subtlety; prudence, caution, wisdom; courtesy, politeness
port iz. prudência, discrição

-Nola sartu zara nahaspila honetan? [Trapuan pupua, Patziku Perurena (Erein, 2001)] (Ereduzko Prosa Gaur)

sotiltasun (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)