sumindura

iz. Sumina, haserre bizia. Ezagutu beharrean zordun zela Daviden aldera, Saul bihotz-gogorrak ez dio herrarik eta sumindurarik baizen erakusten. (Hiztegi Batua)

Orotariko Euskal Hiztegian

sumindura (G, AN, L, BN ap. A; Lar, Añ, Dv, H), zumindura.

1. Furia, cólera. “Ferocidad” Lar. “Saña” Lar y Añ. Kolera, despit eta sumiñdura, gure buruen kontra harzen ditugun horiek. He Phil 239. Ethorri izan zitzaion gogorat Jainkoari bere hasarrean eta zuminduraren arnozko kalitza hari edaterat emateko. He Apoc 16, 19 (Ur (V) aserre sumiñaren). Zer etzuen egin Jonathasek bere aitaren sumindura aphazegatzekotzat. Lg I 282. Guziak haren kontra sumindura handitan agertzen dire. Dh 138. Hil zatzu ni baithako sumindura uherrak. Dv LEd 279. Utzi zadazu irazeki dedin nere sumindura beren kontra. Ur Ex 32, 10 (Dv sumindura; Ol aserre, Ker, Bibl hasarre, BiblE haserre-sumin).

2. (G, AN, L, BN, Ae; VocBN, Dv, H). Ref.: A; A Aezk 298. “Souffrance provenat du frottement des orties, de la violence du froid aux pieds, aux mains” VocBN. “Cuisson causée par le froid, le feu, etc.” Dv. “2.º dolor producido por el frío; 3.º rascazón que dan las ortigas” A. “Dolores agudos por enfriamiento” A Aezk 298.

3. “Aletargamiento” A Apend.

Sinonimoak: iz. Ipar.

[sumina]: amorru, bekozko, beltzuri, ernegaldi, errabia, haserre, haserretasun, irakidura, irakin, furia Ipar., haserredura Ipar., samur Ipar., samurdura Ipar., samurgo Ipar., amorrazio Heg., haserrekuntza Bizk., ernegazio beh., betilun g.e., errabiatasun g.e., hisigo g.e., muturtasun g.e., sumin , errabiamendu zah., hira zah., kolera zah., hisia Ipar. g.e., kexeri Ipar. g.e., sepa Ipar. g.e., haserrego Ipar. zah. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

es iz. cólera, furor; irritación, exasperación
fr iz. irritation, fureur, exaspération
en iz. anger, fury, irritation, exasperation
port iz. cólera, fúria; irritação, exasperação

Hobe genuke ikasiko bagenu sumindura noren kontra bildu.  [Sumindura, Angel Erro (Berria.eus, 2019-09-04)]

sumindura (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)