iz. ZOOL. Delfinidoen eta platanistidoen familiako ugaztun zetazeoen izen arrunta. Tamaina txiki edo ertaina dute eta taldetan ibiltzen dira ur azaletik gertu igerian eta jauzi handiak eginez. Itsaso guztietan bizi dira eta zenbait espezie ur gezakoak dira. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
iz. 1. Arnasa hartzeko eragozpen nabaria; zerbaiten zioz birikek nahikoa oxigeno ez dutelako, izaten den arnasa hartzeko larridura. 2. (hed.) Estualdia. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: (1) itodura, itoaldi, itomen, arnasestu, itolarri, arnasbehar, alba, atsanka (2) estuasun, estualdi, estura, larrialdi (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):
es (1) ahogo, sofoco; asfixia (2) ahogo, agobio, apuro
fr suffocation, étouffement, asphyxie, oppression, embarras
en (1) breathlessness; asphyxiation (2) exhaustion; overwork
Eztulka hasi zen itobeharrean. [Ihes betea, Anjel Lertxundi (Alberdania, 2006)] (Ereduzko Prosa Gaur)
Itobeharrean nabil; ezin iritsi.
iz. 1. Uzta biltzeko edo belarra ebakitzeko lanabesa, gako-formako metalezko xafla batez eta eskutoki labur batez osatua. 2. ANAT. Mintzezko tolestura kurbatua.(Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
iz. Zerbait ikuzteko erabiltzen den tresna; arropa garbitzeko etxetresna elektrikoa. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
iz. GEOL. Itsasertzeko malkarra, maldatsua oro har, itsasoaren higaduraren ondorioz sortua. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: labar (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):
es acantilado
fr falaise
en cliff
Itsaslabar garaiaren kontra lehertzen ziren uhinen hotsa etorri zitzaion berriro belarrira. [Loti ederrak, Yasunari Kawabata / Ibon Uribarri (Alberdania-Elkar, 2006)] (Ereduzko Prosa Gaur)
Itsaslabar (FlickrCC, aussiegall)
iz. ZOOL. Formizidoen familiako intsektu himenopteroen izen arrunta. Tamaina desberdinekoak dira (1 mm-tik 5 cm-rainokoak), kolore iluna dute gehienetan eta baraila sendoa. Sozialak dira eta erregina (eme emankor eta hegodunak), langile (hegorik gabeko eme antzuak) eta soldadu edo arretan (hegodunak) banatzen dira. 14.000 espezie deskribatu dira. Europan beltza (Lasius niger) eta gorria (Formica rufa) dira arruntenak. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
izond. Adimen urrikoa, buruz motela. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: izond.
[inuzentea] inuzente Heg. beh.
[kirtena, ergela] arin, astapito, babo, buruarin, eltze, ergel, ero, eroxka, kaiku, kaskarin, kirten, lerdo, memo, ments, tonto, tontolapiko, tutulu, txatxu, txoriburu, txoropito, zoroxka, zozo, zozoilo, tontolo Heg., bulunba Ipar., pello Ipar., xanfarin Ipar., zuntzun Ipar., tetele Sort., zoro Sort., gangar Bizk., ganorabako Bizk., ganoragabe(ko) Bizk., kokolo Bizk., lapiko Bizk., lelo Bizk., memelo Bizk., mozolo Bizk., papao Bizk., pepelerdo Bizk., taket Bizk., tankalo Bizk., tentel Bizk., txotxolo Bizk., pettux Lap., ganbelu Heg. beh., inputika g.e., narra g.e., txolin g.e., zoroko g.e., koko Bizk. g.e., txotxin Bizk. g.e., haizebelats zah. (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):
es (1) necio, -a, estúpido, -a, bobo, -a; alelado, -a, lelo, -a; turulato, -a; zopenco, -a; lerdo, -a; embobado, -a (2) deficiente, retrasado, -a; limitado, -a; de corto entendimiento (3) ingenuo, -a, inocente
fr (1) sot, sotte, idiot, -e ; imbécile, stupide, inepte (2) ingénu, -e ; naïf, -ïve
en (1) (adimen urrikoa) mentally handicapped, retarded (2) (ergela) stupid, foolish, silly
Ez dut ezer galdetu, nahikoa inozo gelditua naiz dagoeneko. [Agirre zaharraren kartzelaldi berriak, Koldo Izagirre (Elkar, 1999)] (Ereduzko Prosa Gaur)
Reply