Tagged: T Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

  • Maite 10:34 am on 2012/09/21 Permalink | Reply
    Tags: T   

    txara 

    iz. Basobera, txaraka.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Eibarko euskara:

    1 . iz. (TE). Jaral, jaro, monte bajo. Zuhaixkaz osatutako baso itxixa. Txara asko solo bihurtuta dira, baserri bizitzak gehitzerakuan. / Guztiz txara zarratu bat. (Ibilt 455).

    2 . iz. (NA). Mata tupida de pelo. Ule asko eta edarra, sendua. “Horrek jakan txaria!”: “ule ederra” esan biharrian, “txaria”, lehenako kostrunbria. Hori ule edarra dakanari esaten jako, ez nere moruko memeluari.

    txara huts. iz. (TE). Jaro, jaral. Hango aldia, txara hutsa.
    Sinonimoak: iz.
    [zuhaixka erretxinatsua]
    saparrondo, sasiarte, sasidi, sasite, sasitegi, sastraka, txaraka, zazkardi, zizkirra, brosta Ipar., lahardi Ipar., beresi Bizk., sasitza Bizk.
    [zuhaitz asko hazten den eremua]
    txaradi g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

    es 1. (Bot.) jara 2. (Ekol.) jaral
    fr 1. ciste 2. lieu planté de cistes, taillis, bois
    en rockrose
    port 1. esteva 2. esteval, esteveira

    Gorbeiapeko txatartegian berriro elkartu ginenez geroztik, etenik gabe gabiltza Lauaxeta eta biok bidez bide, aste eta jai, udazken, negu, udaberri eta uda, txararik txara, zelairik zelai, sororik soro, basorik baso, mendirik mendi, herririk herri. [Agur, Euzkadi, Juan Luis Zabala (Susa, 2000)] (Ereduzko Prosa Gaur)

    Txarak eta sasiak, horra lur idor-antzu honek ematen duen guztia. [Elektrika, Xabier Montoia (Susa, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)

    xara (Wikimedia commons)

     
  • Maite 8:48 pm on 2012/07/29 Permalink | Reply
    Tags: T   

    txekor 

    iz. Azienda behitar gaztea (leku askotan arrari bakarrik esaten zaio). (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: ad.
    [erreformatu] aireberritu, berritu, berriztatu, erreformatu, errestauratu,haizeberritu, aldaberritu g.e., berriztu g.e., berrirotu zah. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

    es ternero, becerro
    fr veau
    en calf

    Plastikozko hodi bati puntan enbutua jarri eta beste puntatik putz egiten dion bitartean kableari bere gainean bueltak ematen hasi da, bakeroen filmetan lakioarekin txekorrak harrapatzen dituztenean bezala. [Piano gainean gosaltzen, Harkaitz Cano (Erein, 2000)] (Ereduzko Prosa Gaur)

    txekor (FlickrCC, Pam's pics-off to NYC on Saturday)

     
  • Maite 9:32 pm on 2012/07/25 Permalink | Reply
    Tags: T   

    txingartu 

    da/du ad. Txingar bihurtu edo dena kiskalirik gelditu.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: ad.
    [kiskali] kiskaldu, kiskali, erre, xipildu, xigortu, txaingartu, txukuldu, zizpildu.  (Adorez Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

    es abrasar(se), quemar(se)
    fr prendre feu, (s’)embraser
    en to burn, to scorch

    Hitz horiek Jusuf Khanen gogoa txingartu zuten, eta saltzailearekin tratu itxurosoa eginez, emakumea erosi eta jauregira eraman zuen. [Itzarri nahi ez zuen printzesa, Felipe Juaristi (Alberdania, 2002)] (Ereduzko Prosa Gaur)

     
  • Maite 9:52 am on 2012/06/29 Permalink | Reply
    Tags: T   

    txabiske 

    Cobertizo pequeño para almacenar leña, carbón, estiércol, etc. (Euskararen eraginaren aztarnak Erroibarko gaurko hizketan, pdf)

    iz. Hitz nafarra, euskaraz nahiz erdaraz erabilia. Nola-hala eraikitako etxola; hedaduraz, hala-moduzko fama duen taberna, txiringitoa. (Xabier Mendiguren Elizegi)

    Sinonimoak: iz.
    [etxola] txabola, etxola

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

    es cabaña, choza; casa pequeña/humilde; [animaliena] cobertizo
    fr cabane [de berger] ; chaumière
    en shack, shelter, hut
    port cabana

    Aurreko gauean jasotako ostiko eta ukabilkadek min egiten zidaten oraindik, eta ez nuen presa berezirik txabiske hartara informazio bila itzultzeko. [Itzalak, Iban Zaldua (Erein, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)

    Hogei urte lehenago txabiske zikin bat zen “Purple”, erdiguneko gure ohiko ehizatokietatik at neska “errazagoen” bila antolatzen genituen espedizioen jomuga. [Rock’n’roll, Aingeru Epaltza (Elkar, 2000)] (Ereduzko Prosa Gaur)

    txabiske (FlickrCC, Luis G. Cabello)

     
  • Maite 4:02 pm on 2012/06/22 Permalink | Reply
    Tags: T   

    tirakiloi 

    iz. Txaplata, enplastua. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    tirakiloi (FlickrCC, gligr)

    tirakiloi iz. g.er. ‘ukendua’ (Hiztegi Batua)

    Orotariko Euskal Hiztegian:

    Ungüento. tirakiloi, tirakillon (AN-larr), tirakilune (B), tirakillun (B), tirakolon, tirakoloma (Hb ap. Lh). Ref.: A (tirakilune); Asp Leiz2 (tirakillon); Izeta BHizt2 (tirakillun)

    Sinonimoak: iz. g.e.

    [enplastua] mantar, pizma, enplastu Heg., txaplata Bizk., partxe Heg. beh. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

    es emplasto, bizma
    fr emplâtre
    en (Farm, Med) dressing; (fam) (cosa blanda, pegajosa) sticky mess (colloq)
    port emplastro

    Ez dago tirakiloirik nire mina sendatzeko.

     
  • Maite 7:46 am on 2012/06/05 Permalink | Reply
    Tags: T   

    txantxurkillo 

    iz. ZOOL. Forfikulidoen familiako intsektu dermaptero arre eta luzexka, abdomenaren bukaeran matxarda-formako zerkoak dituena. Europa osoan bizi da (Forficula auricularia).  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoan, ipurtsarde)

    Sinonimoak: iz.
    [Forficula auricularia] ipurtsarde, zanzurkillo, buztanbikotx  (Elhuyar Hiztegia, Eibarko euskara)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

    es tijereta
    fr perce-oreille
    en earwig

    txantxurkillo (FlickrCC, Asier Sarasua)

     
  • Maite 9:47 am on 2012/05/17 Permalink | Reply
    Tags: T   

    tripus-trapus 

    adb. Zerbait nolanahi egitea.

    “Dícese del trabajo hecho sin orden y apresuradamente. (Orotariko Euskal  Hiztegia)

    Sinonimoak: tiripilun-tarapilun

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

    es hecho sin orden y apresuradamente
    en done hurriedly

    Lan au tripus-trapus ine. [Izeta BHizt2. Orotariko Euskal  Hiztegia]

     
    • Asier Sarasua 9:59 am on 2012/05/17 Permalink

      Eibarren “jo-ta-pasa” esaten dioguna, gutxi gorabehera 😉 (ez da berdin-berdina): http://www.eibarko-euskara.com/node/8995

    • Patxi 12:12 am on 2012/05/18 Permalink

      UZEIrenak badakar hori, Maite? Nik ez dut inon ikusi…

    • Maite 8:05 am on 2012/05/18 Permalink

      Ez, ez, UZEIk ez dakar ezer, zuk esan bezala ipini dut, baina ‘itsatsi eta kopiatu’ egiten dudanez eredua, bada, kentzea ahaztu!!! Eskerrak esan didazunik. Konponduta! 🙂

      ‘Jo-ta-pasa’ hori oso polita! Mila esker, Asier. 🙂

    • Patxi 12:12 pm on 2012/05/20 Permalink

      Ongi, argitua! 😉

c
Compose new post
j
Next post/Next comment
k
Previous post/Previous comment
r
Reply
e
Edit
o
Show/Hide comments
t
Go to top
l
Go to login
h
Show/Hide help
shift + esc
Cancel