adb. Ipar. Lehor; agorturik, ahiturik. Zerua garbi, bidea xuko. Â (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: zimel, idor, lehor (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
Baina, bide xuko, patartsu eta harritsu batean naiz oraindik, eta hatsantzen hasia. [Santiago oinez, Piarres Aintziart (Elkar, 2000)] (Ereduzko Prosa Gaur)
du ad. (Ipar.) Garaitu; gainditu, gainetik iragan. Zuhaitz horrek xitzen ditu oihaneko guztiak. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak:  gainditu, garaitu, nagusitu (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
Ordea, tentamenduaren dei hartan ez nuen kontzientziaren ezbairik izan, zeren, nola osaba baitzen, artean, nik munduan gehien maitatzen eta miresten nuen pertsona, hala, berehala xitu zuen eta estali osabaren bozak aitarena. [Lur bat haratago, Joan Mari Irigoien (Elkar, 2000)] (Ereduzko Prosa Gaur)
iz. 1. Errekastoa. Heldu ziren xirripa baten bazterreraino. 2. Ur-korrontea. Ez ditu ikusiren ibaietako xirripak.(Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: (1 ) urlaster, iturburu, iturbegi, urbegi, urgune, tira, urnegar (2) uhar (3) erreka, latsa (4) korronte, ur-tira, goaia (itsasokoa) (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
Inguruan asko bezala, larre lanetan nabila atzenaldian, eta zer gauzaren ederra: lana utzi, eta atseden hartuz, ur xirripa baten alboan esertzea, eskuak eta arpegia freskatu, tragoska bat egin, klik klik, eta hostapeko itzalean hozka batzuk zerozeri. [Trapuan pupua, Patziku Perurena (Erein, 2001)] (Ereduzko Prosa Gaur)
xirripa (FlickrCC)
Â
Oiartzunen, Irungo mugan. Edo alderantziz, Irunen, Oiartzungo mugan, badago Xirripa edo Txirripa izeneko baserria. Aldamenekoa, berriz, Zurrunbilo zen. Oraintxe jakin dut zergatik izan daitekeen.
Eskuminak Biasteritik
[WORDPRESS HASHCASH] The poster sent us ‘0 which is not a hashcash value.
du ad. (L) 1. Kantatu. Maiz biltzen ziren aire zahar edo bertsu zenbait xaramelatzeko. 2. Gozotasunez hitz egin, hizketarako trebezia izan. Ibarnegaraik ederki zekien xaramelatzen elea.
Sinonimoak: (1) xaramela jo, txilibitu jo (2) txorrotxio egin (3) sorgindu, zoratu, enkantatu (4) abestu. (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
- Hala ere, Grigoriren begi liluragarri haiek bazuten oraindik nahikoa indar inguruko jendea xaramelatu eta bere mendean jartzeko. [Bizitza eredugarriak, J.M. Olaizola “Txiliku” (Elkar, 2006)](Ereduzko Prosa Gaur)
- Dominiquek, aldiz, arazorik batere ez zuela zirudien; are gehiago, ezagutzen ez zituen marinel kantuak xaramelatu zituen. [Hautsi da katea, Toti Mtz. de Lecea / Elena Touyarou (Erein, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)
iz. 1. Laztana, fereka. Xera samurrak. 2. Amultsutasuna, maitasuna. Xerazko hitzak. 3. Abegia. Xera ona egingo dizute beti han, eurak horrelakoxe hortzargiak dira. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: (1) laztan, fereka, losin (2) maitasun, laztan, onginahi (3) abegi, harrera, errezibimendu, balaku. (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
du ad. (L) 1. Kantatu. Maiz biltzen ziren aire zahar edo bertsu zenbait xaramelatzeko. 2. Gozotasunez hitz egin, hizketarako trebezia izan. Ibarnegaraik ederki zekien xaramelatzen elea. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: (1) abestu (2) sorgindu, zoratu, enkantatu. (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
iz. (Ipar.) Atsekabea, pena. Etxerat jinen zira / xangri(n) handirekin. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: pena, damu, arrangura, bihozmin, atsekabe. (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
Orain nire kausaz zaude atsekabetan; nigandik datozkizun xangrin horiek bere izanean diraute oraino, eta ni, aldiz, zoriontsua naiz. [Harreman arriskutsuak, Choderlos de Laclos / Jon Muñoz] (Ereduzko Prosa Gaur)
iturri is discussing.
Reply