truxu

iz. Euri-erauntsia, euri-jasa.

Orotariko Euskal Hiztegian

truxu, truju, truixu (V ap. A; truiju Mg PAbVoc), truizu.  “Tempestad de lluvia” Mg PAbVoc. “Onek dira euri-truixu ederrak! (V-ger)” A. En Iztueta (C 235) aparece, en una lista de fenómenos naturales, truina, seguramente errata o mala lectura de truiua.  Nos bait jazoten jakee eguraldi euritsu, ta truju gogorrak artuta, etortia ona gaba igarotera. Mg PAb 105. Irrintzaka irradan itxas truju latza. AB AmaE 434. Oñeztu, trumoi, trujuak. Ib. 365. Truizu edo tenpestade <tes-> iños ezagutu ez dirian languak. Canala Jesucristo 90. Truizu edo erauntsi edo zaparrada ederra. A Ezale 1899, 88a. Aizearen atzetik etorri zan truxuak. Ag Kr 195. Truxuaren zaparrada entzun ezkero. Ag G 133. Euri-truixuak botaten ekin eutsan pare bat orduan. Erkiag Arran 164.

Sinonimoak: iz. Bizk.

[euri-jasa]: euri-erauntsi, euri-jasa, jasa, uhar Ipar., euri-truxu Bizk., indriska Bizk., idola g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

es lluvia fuerte, chaparrón
fr averse
en (heavy) downpour
port aguaceiro, pé-d’água

Entzun:

Eguraldi euritsu eta truxu gogorrak hartu ditugu. [Hemos tenido tiempos lluviosos y torrenciales.] (5000 Adorez hiztegia)

Truxuaren zaratak esnatu nau. [Me ha despertado el ruido del chaparrón.] (5000 Adorez hiztegia)

Bai truxuak egin dituela bart! [¡Vaya chubasco el de esta noche!] (5000 Adorez hiztegia)

truxu (Geograph, CC)