zaintiratu
iz. Gihar, zain edo giltzadura bat bortxaz eta bat-batean bihurritzea edo lasaitzea. Zaintiratua sendatu zaizula ikusten dut. Zaintiratua izan dut ezkerreko hankan. Â (Hiztegi Batua)
Orotariko Euskal Hiztegian
zaintiratu (G), zantiratu (V), santiretu (V-ger). Ref.: A (zaintiratu, zantiratu); Etxba Eib (zan-tiratua); JMB At (santiretu); Elexp Berg (zantiratu); Gte Erd 303.
1. (Sust.). “Esguince, torcedura o distensión violenta de una coyuntura o de un músculo” A. “Relajamiento de un tendón” Etxba Eib. “Zaintiratua izan dut (G-azp) (esguince)” Gte Erd 303. “Ibilli ezindda nago ezkerreko ankan zantiratua daukat eta” Elexp Berg. Eskuiko ankean zaintiratua det. Mediku gazteak gomazko galtzerdiaz ibiltzeko agindu zidan. Lab EEguna 73. Oso arin dabil Doña Maria, zain-tiratua sendatu zaiola ikusten det. Ib. 116. Zantiratua osatzeko, zanbedar orri bat ipinten da bere ganean (V). “Para curar la luxación”. A EY IV 262. Andik dator berria: zain tiratua izan zuala. Lab Jok 20. Biurrikada bat, golperen bat, zain tiraturen bat. Ostolaiz 106.
zantiratu (A), saintiretu (V-ger), santiratu (V-arr), santiretu (V-ger). Ref.: AIr CEEN 1971, 92; JMB At (santiretu); DRA (santiratu). “Zantiratu, zan urratu, zana bere lekuan sartu, esguince, vena rota, métase en su lugar” A (fórmula de curanderos).
Iguin diat zaintiratua, gogoratu zitzaion. Gorputzaren belzkeri bat duk. ‘Calambre’. AGoen Agurea 59.
(Fig.). Israel eta arabetarrek dauzkaten zaintiratu ta arazoak zuzentzeko. Agur 4-11-1972 (ap. DRA).
2. (Vb.). Sokalaren tiraka sendo, etengabea, sentitu zezakean ta ezkerra zaintiratuta zeukan. ‘SentÃa calambre’. AGoen Agurea 55.
Sinonimoak: iz.
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es (1) iz. esguince; torcedura; distorsión (2) iz. (Med.) tirón muscular; distensión muscular
fr iz. (Med.) entorse ; foulure ; luxation
en iz. (Med.) sprain
port entorse
Zaintiratua izan dut ezkerreko hankan. Â (Hiztegi Batua)
zaintiratu (Irudia: fisioterapia-online.com)
Reply