gopor

iz. (batez ere Ipar.) Zurezko ontzia, abatza eta kaikua baino txikiagoa eta kirten bakarra duena, talo-esnearentzat eta gatzatuarentzat erabiltzen dena. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

Orotariko Euskal Hiztegian

gopor (BN-ad-baig-lab; SP, Lar, H; -ph- BN-ciz; VocBN, Dv, H), opor (G-to, AN-5vill, B, L, BN; VocZeg 288, H, VocB; -ph- SP, Deen II 17, Dv, H), oporro (Lar), kopor (G, AN-5vill, B, R-uzt; Aq 637; kh- S; Foix ap. Lh, Dv (S), H (S)), koporro (R). Ref.: A (gopor, opor, kopor); EI 385; VocNav (copor, coporro); Satr CEEN 1969, 167; Izeta BHizt (opor).

Etim. Probablemente derivado de lat. cuppa.

1. Cuenco pequeño para beber; escudilla. “Écuelle de terre”, “tasse” SP. “Cáliz”, “vaso para beber”, “cubilete” Lar. “Cuenco de leche” Aq 637. “Écuelle” VocBN. “Jatte” Dv. Goporrén ikhutzeak, eta kubenak, eta kobrezko unzienak. Lç Mc 7, 4. Urrezko gopor batzu bazituztela urrin hunez betiak. AR 95. Gathiluaren eta ophorraren lekhoreko aldea garbitzen ohi duzue. HeH Lc 11, 39 (Lç, He, TB plat, Oteiza, IBe plater, Dv untzi). Eskuan zadukan urhezko ophor bat. Dv Apoc 17, 4. Nurk ere emanen beitü txipien hoietarik bati khopor bat hur. Ip Mt 10, 42 (Leon ophor; Lç, SalabBN beire, He beira, TB, Echn, Hual, Ur (V), Or, IBk baso, Ur (G) edontzi). Horrako ophor hortan duk hire gosaria. Elzb PAd 69. Gopor edo gatelu, behiak emaiten daukun esnea orok parti. HU Zez 185. Gopor bat ur. Ib. 71. Oporra (katillua) bete salda. Ag G 288. Gopor bat esnerekin. Barb Leg 26. Eltze, gopor, katillu eta abar. Or Eus 359. Ezkilantzeko oporren kulturaren ekarleak. Mde Pr 221. Pagozko goporrak. Ibiñ Virgil 38. Kaikuak eta oporrak bezela, ontzi onek ere txuntxur motz baten tankera du. Garm EskL I 102. Gizona dagonean miñak arturik, edan beza ardo zaarra oporretik. EZBB I 128. Beren untzitegietako opor baten azpian. Larre ArtzainE 274.

2. opor. “(L, BN, S), guante con el que se juega a la pelota” A.

3. opor. “(B), colodra” A.

4. khopor. “(S; Foix), adj. concave, rond” Lh.

Sinonimoak: iz. Ipar.

    [zurezko ontzia]: opor (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

es iz. (batez ere Ipar.) cuenco pequeño de madera, escudilla; tazón
fr iz. bol, écuelle, petite terrine de bois
en iz. bowl
port tigela Æ’

Entzun:

Ondoan, gopor bat bete kafe eta, aitzinean, eltze bat bor-bor su gainean, saltsa gorriz ihaurri. [Rock’n’roll, Aingeru Epaltza (Elkar, 2000)] (Ereduzko Prosa Gaur)

gopor (Wikimedia Commons)