haizuki

adb. Eragozpenik gabe. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

Orotariko Euskal Hiztegian

haizuki. (H, Foix ap. Lh.), hauzuki (SP (sin trad.)→A, H). “Sans gêne, sans entraves, librement” H. Lícitamente A.
Eta Philotea, gure ispiritua Jainkoarekin familierki eta hauzuki ihardukiz, guzia khutsatzen bezala ere da haren perfekzionez. “Notre esprit s’adonnant à la hantise, privauté et familiarité de son Dieu” . He Phil 130 (en la ed. de 1853, 110 hauzoki, citado por DRA, que traduce “familiarmente, como vecinos”). Erakharrazu gaiski erraillea bere baitara zenbeit antze eta manera eztiz; erratzu hauzuki, hala erabillia den presunaren baitan ezagutzen dituzketzun ongiak. Ib. 364. Ames-bide ezaungaitzak nai ditut ezautu, / ta arantza artetik landa auzuki egatu, / min-txinta negartiak zearo akitu, / eder dan gauza oro leratsu maitatu. Erkiag in Onaind MEOE 707.

Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

es adb. lícitamente
fr adb. licitement
en adb. lawfully, licitly
port adb. legalmente

Haizuki ez ezik, dio Kant-ek Erlijioa arrazoimen hutsaren mugen barruan lanean gizon-emakumeek (hain zuzen azkeneko urrats hori munduaren ezagutza razionalak berak exijituta) ezin dute arrazoimen hutsaren mugaz haraindikoa ez pentsatu, baina ezin dute bestela pentsatu analogiaz baizik511. [Humboldt: hizkuntza eta pentsamendua, (Joxe Azurmendi, UEU, 2007)]