Gaurko hitza

Recent Updates Page 123 Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

• 

  Maite 7:43 pm on 2020/01/05 Permalink | Reply
  Tags: I ( 288 )   

  ikusmiratu 

  du ad. ikusmiratu, ikusmira/ikusmiratu, ikusmiratzen || Begiratu, aztertu. Hango hegalean zeuden txahalak ikusi, haratxoagoko behiak ikusmiratu, beste bazterreko idiak neurtu. Gure artean dabiltzan ideiak erroetaraino ikusmiratu nahi dituzte. (Hiztegi Batua)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  ikusmiratu. ikusmiatu. Examinar. ” Azterrenak artu: ikusmiatu, ikertu” Zait EG 1957 (7-8), 15 nota. Orko baztarrak ikusmiratu. Bilbao IpuiB 203. Zapatatxua ikus-miratzen asi zan. Ib. 202. Gauzak astiro ikusmiratu gabe. MIH 268.

  Sinonimoak: ad.

  [aztertu]: analizatu, arakatu, aztertu, ikertu, ikuskatu, ikustatu, miatu, etsaminatu Ipar., aratu Bizk., azterkatu g.e., bilakindetu zah., dendatu Bizk. g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) du ad. registrar, inspeccionar; analizar, investigar (2) du ad. curiosear, fisgar, fisgonear
  fr (1) du ad. perquisitionner, inspecter (2) du ad. fouiner, fureter, épier
  en (1) du ad. [miatu] to inspect, to examine, to check (2) du ad. [jakin nahian ibili] to pry; to snoop
  port (1) du ad. inspecionar, vistoriar, investigar, pesquisar (2) espiar, xeretar, bisbilhotar

  “Eta bitartean zuek, ondo ikusmiratu bazter guztiak”, esan diete lan horretarako aukeratutako biei.  [Uda betiko balitz, Xabier Mendiguren Elizegi (Elkar, 2003)] (Ereduzko Prosa Gaur)

   

  

  ikusmiratu (Gaurko hitza, CC0 Domeinu Publikoa)

   

  Reply

  Required fields are marked *

  Izena *

  E-posta *

  Webgunea

  Gorde nire izena, emaila eta webgunea bilatzaile honetan komentatzen dudan hurrengorako.

  Δ

• 

  Maite 11:50 pm on 2020/01/04 Permalink | Reply
  Tags: Z ( 315 )   

  zardaitu 

  ad. ad. Liraindu.

  Orotariko Euskal Hiztegian

  zardaitu.

  1. (G, L, BN ap. Diccionario Vasco-Español-Francés hiztegiari (1905-1906) dagokio.”>A ; Dv). “Hacerse esbelto” Diccionario Vasco-Español-Francés hiztegiari (1905-1906) dagokio.”>A.

  2. “Cubrirse el cielo de nubes llamadas zardai ” Asp Leiz2. .

  Sinonimoak: ad. g.e.

      [liraindu]: lerdendu, liraindu (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es da ad. volverse esbelto, -a
  fr da ad. devenir mince
  en da ad. become slender
  port da ad. tornar-se delgado

  Azken urteetan zardaitu egin da Peru. #gaurkohitza

   

  

  zardaitu (Gaurko hitza, CC0 Domeinu Publikoa)

   
• 

  Maite 11:50 pm on 2020/01/03 Permalink | Reply
  Tags: X ( 52 )   

  xerra 

  iz. 1 iz. Zerbaitetatik, bereziki jaki batetik, ateratzen den zati zapala eta mehea. Haragi xerra bana. Hiru xerra ogi txigortu. Arrautza bat eta erremolatxa xerra bi jan ditu. 2 iz. Haragi xerra. Bazen urte pare bat xerrarik jaten ez zuela. Xerra patatekin. (Hiztegi Batua)

  Sinonimoak: iz.

      [xerra]: xafla Ipar., zafla Ipar., tajada Heg., xerrada Gip., arrunda Ipar. zah. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) iz. [haragiari buruz] filete (2) iz. [jatekoa] loncha, rodaja, rebanada, tajada (3) iz. encaje de adorno de las mujeres
  fr (1) iz. bifteck (2) iz. tranche, rondelle
  en (1) iz. [of meat] steak, fillet; [of bacon] rasher (2) iz. [of lemon, bread] slice, sliver
  port iz. (de carne, de pescado) bife

  Afaltzeko haragi xerra eder bat jan dugu. #GaurkoHitza

  

  xerra (Gaurko hitza, CC0 Domeinu Publikoa)

   
• 

  Maite 11:10 pm on 2020/01/02 Permalink | Reply
  Tags: G ( 266 )   

  gaurdaino 

  adb. Gaur arte, egundaino. Ordutik gaurdaino dirauen ohitura. Ez da gaurdaino horrelakorik sortu. Nola ez naiz gaurdaino konturatu? Gaurdainoko mailari eutsi ahal izateko.  (Hiztegi Batua)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  GAURDAINO (G, AN-gip-larr-5vill, BN-lab; Lar, Añ; gaurdaraino Lar; gaurdino V-ger-m; gaurgaino V-ple; gaurgino Añ). Ref.: EI 159; Gte Erd 15. “Hasta ahora” Lar. “(Hasta) ahora, hasta el día de hoy” Añ. En EI hay además gaurdano (S), tal vez con el significado de “hasta esta noche”. En DFrec hay 11 ejs. de gaurdaino, 2 de gaurdaño y uno de gaurdaiño. v. egundaino. Gorde ta jagon nau gaurgiño. Añ EL1 6. Sinistu du Eliza guziak bere asieratik gaurdaño. AA III 521. Auxen da atsegiñen niretzat gaurdaño. AB AmaE 398. Geroztik beti gaurdaño . guardatzen dituzte. Bv AsL 222. Lurraren asieratik gaurdaño izan ez dan eta izango ez dan bezalakoa. Inza Azalp 82. Gaurdaño agian lirauke-ta. Ol Mt 11, 23 (tbn. IBk; para las demás versiones, v. GAURKO EGUN). Iñoiz ikusigabea gaurdaño! Aitzol in Laux BBa VI. Tertulian-engandik gaurdaiño etorri da. Or QA 170. Bidez aldatzea zer zen ez nekien gaurdaño. Txill Let 38. Lagun maitia, nola etzera / kontuan jausi gaurdaño. Olea in Auspoa 39, 139. Gaurdaño bizi bear izan dut. Ibiñ Virgil 59. Garai artatik gaurdaiño. Berron Kijote 142. Ez dut gaurdaino hitzaurrerik egin. MIH 296. v. tbn. It Fab 210. Aran SIgn I. Ldi IL 105. JMB ELG 89. TAg Uzt 265. Etxde AlosT 74. Bilbao IpuiB 205.

  Sinonimoak: adlag.

      [gaur arte]: egundaino Ipar. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es adb. hasta hoy, hasta el día de hoy, hasta la fecha
  fr adb. jusqu’à ce jour, jusqu’à aujourd’hui
  en adb. up (un)till now
  port adb. até hoje

  Nola ez naiz gaurdaino konturatu?  (Hiztegi batua)

  

  gaurdaino (Gaurko hitza, CC0 Domeinu Publikoa)

   
• 

  Maite 10:17 pm on 2020/01/01 Permalink | Reply
  Tags: H ( 215 )   

  hasibide 

  iz. g.er. Hasiera.

  Orotariko Euskal Hiztegian

  haspide. Comienzo. v. hasiera.  Obra guziz laudagarri horren haspidetzat hautatu zuten eskualde hau. Fedearen Propagacioneco Urtecaria (1877-1912). “>Prop 1886, 273. Ta orretarako gaien enaizelarik, norbaitek asibidea eman bear-ta, banatorkizute. Ldi Itz-lauz (1934).”>IL 87. Oñatik eman zion sallari ezin-aaztuzko asibidea: Gernika, Iruña, Gazteiz yarrai zazkio, lerdenki. Ib. 124. Urak irakin bitartean, asi-bidez, ura anixetarekin atera zuten. Anab Aprikako basamortua (1961).”>Aprika 78.

  Sinonimoak: iz. g.e.

      [hasiera]: abiada, abiatze, hasiera, hastapen, abiamen Ipar., haste Ipar., abiadura Ipar./Naf., hasmenta Naf., abio Zub., hatsarre Zub., hatsapen zah., hatse Ipar. zah. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es iz. principio, comienzo
  fr iz. début, commencement
  en iz. beginning
  port iz. princípio, começo, início

  Eta horretarako gaiena ez naizelarik, norbaitek hasibidea eman behar eta, banatorkizue. (Hiztegi Batua)

  

  hasibide (Gaurko hitza, CC0 Domeinu Publikoa)

   
• 

  Maite 11:23 pm on 2019/12/30 Permalink | Reply
  Tags: M ( 290 )   

  margotsu 

  adj. Koloretsua. (Hiztegi Batua)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  margotsu. (L ap. Lh ). Coloreado, lleno de color. Eguraldi ozkarbi ta margotsua (cielo despejado y de fuerte colorido) baita. Etxde AlosT 13. Erotu egin nau betirako gaurko igotze margotsuak. Txill Let 69. Pintoresco. Antzuolan “Valdejunquera”-ko garaipenaren oroimenaz egiten dan jai margotsuan. Lab EEs 1923, 103.

  Sinonimoak izond.

      [koloretsua]: koloredun, koloretsu (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es izond. de gran colorido, de colorines, multicolor
  fr izond. multicolore
  en izond. colourful (Br); colorful (Am); multicoloured (Br); multicolored (Am)
  port izond. multicor, multicolor, multicolorido adj

  Irudi margotsuak zeuden erakusketan. #gaurkohitza

   

   
• 

  Maite 11:18 pm on 2019/12/29 Permalink | Reply
  Tags: G ( 266 )   

  gandutsu 

  adj. Ganduz betea. Egurats gandutsua. . (Hiztegi Batua)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  gandutsu. kandutsu. Brumoso, nuboso.  Zerua ez dago atzo bezin garbi, ta odei gandutsuak urdinduta agertzen dira. Txill Leturiaren egunkari ezkutua (1958). “>Let 27. Udaran egoaldea, kandutsu; gutxitan, euritsu. EgutAr 17-9-1965 (ap. DRA).

  Sinonimoak: adj.
  

  [gandutsu] : lainotsu, hodeitsu (Adorez Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es izond. brumoso, -a
  fr izond. brumeux, -euse ; flou, -e
  en izond. misty
  port izond. nebuloso, -a

  Urtarrileko egun gandutsua zen. [Aurpegirik gabeko hiltzaileak, Henning Mankell / Juan Mari Mendizabal (Erein, 2009)] (Ereduzko Prosa Dinamikoa)

  

  gandutsu (Gaurko hitza, CC0 Domeinu Publikoa)