du ad. (Ipar.) Marmar egin.(Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: marmarrean aritu, marmarka aritu, marmar egin, marmarka egin, marmar egon, purrust egin, purrustaka aritu, purrustaka egon, gurguratu. (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
-Ez dut sinesten emazte baten betekizun bakarra lisatzea eta jateko prestatzea denik – marmaratu nuen enekiko, lankidea elkor geratuko zelako esperantzan. [%100 basque, Itxaro Borda (Susa, 2001)] (Ereduzko Prosa Gaur)
iz. 1. (batez ere B) Solasa. Herriaren egungo egoeraz zen gure autua. 2. Solas–gaia, esamesa. Baserritarrek aho-mihitan darabilten autua. • autu-mautu. Solasa. • AUTUAN, AUTUETAN. Berriketan. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: (1) solas, solasaldi, hizketa, elkarrizketa, jardun, berriketa, solasketa, mintzaldi, autu-mautu, berbaldi (2) zeresan, esamesa, ele-mele, erran-merran, hizki-mizki (3) pasadizu, anekdota. (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
Arima hilak erosten bazituen, aldiz, zer zela-eta bahitu nahi zuen gobernadorearen alaba?, arima hilak oparitu nahi al zizkion?, zer-nolako zentzugabekeria zen hiriko biztanle guztiek aho-mihitan zerabilten autu hori? [Arima hilak, Nikolai Gogol / Jose Morales (Ibaizabal, 1998)] (Ereduzko Prosa Gaur)
iz. Oparia, erregalia. Inudea laztan duenak seinari bezuza (esr. zah.). (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: opari, dohain, emari, erregali, erregalu, eskaintza, esku-erakutsi, estreina, oblazio, ofrenda. (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
Bein, «Irakorta» basetxeko mutillari, basotik etxerantz etorrela, bide-ertzean lamiña bat agertu yakon. Eta lamiña arek, mutillari abegi ona eginda, irribarrez esan eutsan:
—Morrosko, ¿Irakorta basetxeko semea al-zara?
—Bai, angoa-edo naz —erantzun eutsan mutillak—; antxe jaiotakoa nazala diñoe-ta… ¿Zegaitik itauntzen daustazu?
—Zure aitaren seme bati aspaldian bezuza (erregalu) bat egin guraz nagoalako.
—¿Bezuza egin guraz?
—Bai; ¿ez dozu nai, ala?
[Errose Bustintza “Mañariko”, Sorgin-liburua, http://www.susa-literatura.com]
iz. 1. Pairamena. Eroapen handiko pertsona. 2. BIOL. Nerbio-kinadak zabaltzeko ekintza. 3. FIS. Material eroaleetan zehar karga elektrikoen edo beroaren garraio edo hedapena. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: egonarri, epe, eraman, eraman on, iraupen, jasankortasun, jasapen, pairakortasun, pairakuntza, pairamen, pazientzia. (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
Artean ez nekien jardun luzeei ekiteko adina italiera, eta hitzen faltan aurkitzen nintzenean, Umbertok lagundu egiten zidan, hitzen baten bila katigatzen nintzenean hitz egokia eskainiz, nire ezin eta hutsak eroapen handiz eramanez. [Ihes betea, Anjel Lertxundi (Alberdania, 2006)] (Ereduzko Prosa Gaur)
iz. Bihotza, sentimenduen gunetzat hartua. Bai adimenez bai bihotzondoz. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: adore, bihotz, kemen, sentibera, sentimen. (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
Ulertezintasunak aztarna garratzegia uzten zion bihotzondo zaurituan. [Gloria Mundi, Fernando Morillo (Elkar, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)
iz. 1. (askotan pl.) Norbaiti gorputzean leunki egindako ukitua, atsegin hartzeko edo emateko egina. 2. Zirkina. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: (1) xera, fereka, losin, ukitze (2) bultzada, zirkin. (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
Hain-hain goiz ez da jadanik eta irekitzen badigute, atarian behintzat sartu ahal izango gara, ze hemen hotz egiten du. Ondo pentsatuta, atari zabal honek ez dauka itxura txarrik eta hor barruko txoko ilun batean zirri batzuk egin genitzake, baten batek harrapatuko ote gaituen arduratuta. [Ostiralak, Jon Arretxe (Elkar, 2000)] (Ereduzko Prosa Gaur)
iz. 1. Jatekoa, bereziki aziendak; jatea bera. Alha ederra egin dute zaldiek. 2. Bazka dagoen lekua. Alhara eraman behiak. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: alhagia, bazka. (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
Bi hitzez esplikatzen dit artzainak bere ardiak bordara eramaiten dituela, goizeko alha egina delakoan, eta arratsaldeko eguzkia heldu. [Santiago oinez, Piarres Aintziart (Elkar, 2000)] (Ereduzko Prosa Gaur)
Reply