iz. Ohorea. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: iz. g.e.
[ohorea] ohore, ondra Heg. beh., handizuren g.e. (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):
es honor
fr honneur
en honour (Br); honor (Am)
Deduzko euskaltzaina. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
iz. Santu guztien eguna. Domu Santuru egunean hilerrian biltzen gara. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: iz. Bizk.
[Santu guztien eguna] Omiasaindu Ipar. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):
es festividad de Todos los Santos, dÃa de Todos los Santos
fr toussaint
en All Saint’s Day
ja 諸è–人ã®æ—¥ (shoseijin no hi)
-Domu Santu delako gaur – are ahots xaloagoz. [SPrako tranbia, Unai Elorriaga (Elkar, 2001)] (Ereduzko Prosa Gaur)
iz. (Ipar.) (zah.) Asmoa. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: iz. Ipar. zah.
[xedea] asmo, xede Ipar., intentzio Heg. beh., propositu Heg. zah. (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):
es propósito, intención, designio
fr projet, intention, prétention
en intention; aim, purpose
MAITIA NUN ZIRA
Mixel:
Maitia, nun zira?
Nik etzütüt ikusten
ez berririk jakiten
nurat galdü zira? [bis]Ala khanbiatü da
zure deseiña?
Hitzeman zenereitan
ez behin, bai berritan
enia zinela! [bis]Jeanne:
Ohikua nüzü
ez nüzü kanbiatü
bihotzian beinin hartü
eta zü maitatü. [bis]Aita jeloskor batek
dizü kausatü.
Zure ikustetik
gehiago mintzatzetik
hark nizü pribatü. [bis]Mixel:
Aita jeloskorra!
Zük alaba igorri
arauz ene ihesi
komentü hartara. [bis]Agian ez ahal da
sartüren serora!
Fede bedera dügü
alkarri eman tügü
gauza segürra da. [bis]Jeanne:
Zamariz iganik,
Jin zazkit ikustera,
Ene kontsolatzera,
Aitaren ixilik.Hogei eta lau urthe
batizit betherik:
Urthe baten bürian,
Nik ez diket ordian
Aitaren axolik.Jeanneren aita:
Alaba diener
erranen dit orori:
«So’gidaziet eni
beha ene erraner.Gaztetto direlarik,
untsa diziplina!
Handitu direnian
berant date ordian
nik badakit untsa»[Maitia nun zira, Zuberoako euskal abesti herrikoia
(J.T Uruñuelak harmonizatua, 1930. urtearen inguruan)] (Wikipedia)
Eta “maitia nun zira” abesti ezaguneko adibidea?
“ala kanbiatu da, zure deseina”
Seko pasatu zait adibide hori eta begira abestu dugula behin baino gehiagotan, eee!!! Mila esker iradokizunagatik, adibidea aldatuta askoz hobeto geratzen da. 😉
izond. Kemen handiko pertsona. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: izond. Bizk. g.e.
adoretsu, bizi, kementsu, saiatu  (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):
es activo, -a, diligente, aplicado, -a, que se esfuerza
fr appliqué, -e ; actif, -ive
en diligent, assiduous, persevering, hard-working
MAISU JUAN: Eztakit topauko dan inun andrakume euskaldunak baño senduagorik.
PERU: Nik bere ezdakit, Maisu Juan. Dira sona, dulabre, ta askotakuak. Nok sinistu lei, gizonen premiña baga artu daikeezala linuak dakazan, ta enzun dituzun arazo ta lor guztijak? Soluetan dakuskuz atxurretan, laijetan, saraketan, jorraan, ta edozein biar egiten. Badakije idijak buztartuten, itzaintzia egiten, itaurreko dabiltzala nos nai. Lau neskatilla baserrijan azijak, zuzenduko leukee etxaguntza andi bat, gizonen premiña baga ezertarako.[Peru Abarka, Juan Antonio Mogel (1802, 1881) (Klasikoen Gordailua)
iz. Malenkonia, goibeltasuna. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: iz. g.e.
[malenkonia, goibeltasuna] goibeldura, histasun, iluntasun, itun, melankolia, tristezia, tristura, histura Ipar., ilundura Ipar., itzaltasun Bizk., goibeltasun jas., ituntasun jas., kaden jas., kadentasun jas., malenkonia jas., tristetasun (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):
es melancolÃa, tristeza
fr mélancolie, tristesse
en melancholy
Azken boladan bere barnean erraietaraino sartuta zeraman damorri hari agur egingo ziola zin eginez ekin zion astelehenari. Tamalez, bihotzak ez zuen sinetsi buruaren agindu hura.
du ad. 1. (Ipar.) Erabaki. 2. Arazo baten aldeko eta kontrako puntuak arretaz aztertu, erabakia hartu baino lehen. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: (1) erabaki, ebatzi, xedatu, xede hartu, gogo hartu (2) eztabaidatu, aztertu (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):
es decidir
fr décider, délibérer
en to decide
Hortaz, maitasun haren hondarrei kosta ahala kosta eutsi behar niela deliberatu nuen, nahiz eta iraultza sozialaren aukera gero eta murritzago izan 1989an Berlingo harresia erori zenez geroztik. [Errautsen distira, Xabier Mendiguren Elizegi (Elkar, 2002)] (Ereduzko Prosa Gaur)
iz. (Z) Dirua. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: iz. Zub.
[dirua] diru, moneta, sos
[txanpona] diru, txanpon (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):
es dinero
fr argent
en money
Noiz nahi agitzen ahal da, oraiko diharü joküekin bereziki. Min eginen deigü guri ere. Nola presta, batetik horri ihardokitzera, bestetik hortaz baliatzera? Abertzale lana egün oroz eginez gure leküan, eraikuntza nazionala zolatik hasten beita, ez hegatzetik.  [Kosovo, Jean-Louis Davant (Berria, 2008-03-06)]
diharu (FlickrCC, Jeff Belmonte)
Reply