Gaurko hitza

Tagged: E Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

• 

  Maite 11:15 am on 2013/01/19 Permalink | Reply
  Tags: E   

  euri 

  iz. Ur tanten prezipitazioan datzan fenomeno atmosferikoa da. Eguratseko aire masa beroak gorantz igotzen eta hozten direnean, hodeietako lurrun tanta txikiak kondentsatu egiten dira eta ur tanta bilakatzen dira; hala, aireak ur tantak ezin dituenean eraman, horiek handiegiak eta astunegiak egin direlako, lurrera erortzen dira grabitate indarraren eraginez, eta euria sortzen da era horretan. Euri tanten diametroa 0,5 mm-koa edo hortik gorakoa izan ohi da. Jarraitu irakurtzen…  (Wikipedia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es lluvia
  fr pluie
  en rain
  port chuva
  

   

  Reply

  Required fields are marked *

  Izena *

  E-posta *

  Webgunea

  Gorde nire izena, emaila eta webgunea bilatzaile honetan komentatzen dudan hurrengorako.

  Δ

• 

  Maite 9:11 am on 2012/12/25 Permalink | Reply
  Tags: E   

  eskuikusi 

  iz. 1. Norbaiti eskaintzen zaion gauza.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoan, ‘opari’ begiratuta)

  Orotariko Euskal Hiztegian:
  

  eskuikusi, esku-ekusi. Regalo; ofrenda. v. eskuerakutsi.

  Sinonimoak: iz. g.e.
  [esku-erakutsia] bezuza, esku-erakutsi, opari, estreina Ipar., adiguri Heg., esku-ikusi g.e., hobari g.e., presente zah., erregalu Heg. beh.  (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es regalo, ofrenda
  fr cadeau, présent, offrande
  en present, gift
  port presente

  Isidro Ortiz Urruelak eman ziola esku-ekusitzat Santa Cruzi. Or SCruz 103. Zenbait esku-ikusi (eskuerakutsi, erregalo) bakoitzak senargaiari. Or Eus 166. Arabiko eta Sabako erregeek esku-ikusiak ekarriko. Or MB 113. Eskuikusi bat egiñez. Txill Let 58. Erkok esku-ikusiz emandakoa au ere. Eston Iz 96. (Orotariko Euskal Hiztegia)

  

  eskuikusi edo esku-ikusi (FlickrCC, Santinha – Casas Possíveis)

   
• 

  Maite 7:47 am on 2012/12/10 Permalink | Reply
  Tags: E   

  errotarri 

  iz. Errotan alea ehotzeko erabiltzen den harri biribila, gurpilaren antzekoa.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz.
  [errotako harri biribila] eihera-harri Ipar., ehotarri g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es muela, rueda de molino
  fr meule
  en millstone
  port mó

  Errotarri bat zen denbora, makal, trakets, astun egiten duena aurreraka: ez zirudien ezer xehatzeko gauza. [Soinujolearen semea, Bernardo Atxaga (Pamiela, 2003)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  errotarri (FlickrCC, palestrina55)

   
• 

  Maite 8:12 am on 2012/12/03 Permalink | Reply
  Tags: E   

  euskara 

  iz. Euskal Herriko hizkuntza. • euskara batu. Euskaltzaindiak proposatutako euskara-eredu bateratua. || euskara garbi. 1. Euskara argia eta ulerterraza. 2. Maileguzko hitz eta esapideak, hizkuntzan aspaldi txertatuak zein hartu berriak, baztertzen dituen euskara-eredua, Sabino Aranaren eraginez indarra hartu zuena.

  Euskararen historia eta ezaugarriak (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Orotariko Euskal Hiztegian:

  euskara (AN-gip-larr-erro, Ae; SP (s.v. eskara), Lar, Añ, Dv, H; h- VocBN, H), euskera (V, G, AN; Añ, Dv), euzkera (V-arrig-oroz-m-gip), euskala (V-gip), eskuara (L, B, BN; Lar, Dv (s.v. eskara), H; h- VocBN, H), eskuera (V-ger-m-gip, G-goi-nav), eskara (AN-gip, L-côte; Urt I 5, SP, Dv, H), eskera (Lcc), eskoara, euskiera (V-oroz), auskera (AN-araq), uskara (AN-gip-5vill-ulz, Ae, Sal, S (ü-); Gèze (ü-), Dv (s.v. eskara); H), oskara (AN-araq), uskera (V-arr-oroz, AN-ulz-erro-olza-gulina), uskaa (AN-ulz, S (ü-)), uska (ü- S), uxka. Ref.: A (eskara, eskuara, eskuera, euskara, euskera, üskaa, uskara, uskera); EI 289; Lrq (üskara); Etxba Eib (euskala, euskeria); Berriat Bermeo 386; Iz Als (eskueriakin), ArOñ (éuskeria); Echaide Nav 260; Elexp Berg.

  Beste hizkuntza batzuetan: (Elhuyar eta Word Reference hiztgiak)

  Es lengua vasca, vasco, vascuence, euskera
  Fr langue basque
  Ing Basque [language]
  Port basco, vasconço

   

  KONTRAPAS
  Bernat Etxepare, 1545

  Euskara,
  jalgi hadi kanpora!

  Garaziko herria
  benedika dadila,
  euskarari eman dio
  behar duien tornuia.

  Euskara,
  jalgi hadi plazara!

  Bertze jendek uste zuten
  ezin eskriba zaiteien;
  orai dute forogatu
  enganatu zirela.

  Euskara,
  jalgi hadi mundura!

  Lengoajetan ohi hintzan
  estimatze gutitan;
  orai aldiz hik behar duk
  ohorea orotan.

  Euskara, habil mundu guzira!
  Bertzeak oro izan dira
  bere goien gradora;
  orai hura iganen da
  bertze ororen gainera.

  Euskara!

  Baskoak orok preziatzen,
  euskara ez jakin arren,
  orok ikasiren dute
  orai zer den euskara.

  Euskara!

  Oraidano egon bahiz
  inprimitu bagerik,
  hi engoitik ebiliren
  mundu guzietarik.

  Euskara!

  Ezein ere lengoajerik
  ez franzesa ez berzerik
  orai ez da erideiten
  euskararen parerik.

  Heuskara,
  jalgi hadi dantzara!

  Basquepoetry.net

   
• 

  Maite 9:07 am on 2012/11/28 Permalink | Reply
  Tags: E   

  ezko 

  iz. 1. Argizaria. 2. BIOL. Belarriek jariatzen duten argizari–antzeko gaia. 3. MIKOL. Agarikaleen ordenako eta Hygrophorus generoko onddo basidiomikotinoen izen arrunta. Txapela lingirdatsua eta orriak lodiak eta argizarikarak dituen fruitu-gorputza dute, eta batzuk jangarriak dira. • ezko-kolore. ART. Esentzia eta beste substantziekin nahastutako ezko urtuan disolbatutako koloreak erabiltzean datzan prozedura.

  izond. 2. Hezea. Lur eta haize ezkoak nahiago ditu lehorrak baino. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak (UZEIren Sinonimoen Hiztegia):
  iz.
  [argizaria] argizari
  [kandela] Ipar. g.e. argizari, kandela, ezko-argi g.e.
  izond. 
  Bizk. [hezea] ezadetsu, heze, umel Bizk., hezetsu g.e.

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) iz. cera (2) iz. cerumen, cera de los oídos (3) iz. Mikol. higróforo (Hygrophorus sp.) (4) izond. húmedo, -a
  fr (1) iz. cire (2) iz. cérumen (3) izond. humide
  en (1) iz. wax (2) izond. wet; moist; humid
  port (1) iz. cera (2) iz. cera, cerume (3) izond. úmido(a)

  Nork esango luke argiak ezko barruan duela etxe eta ezkutaleku? [Argizariaren egunak, Anjel Lertxundi (Alberdania, 1998)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  Bisaia, besapeak, eskuak, oro ezko eta zikin. [Elektrika, Xabier Montoia (Susa, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)

   

  ezko (FlickrCC, ~Brenda-Starr~)	ezko (FlickrCC, Bichuas (E. Carton))

   
• 

  Maite 9:56 am on 2012/11/20 Permalink | Reply
  Tags: E   

  eregu 

  iz. (B) Xera, laztana, fereka. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz. Bizk.
  [txera] txera, xera, laztan, fereka.

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es mimo, caricia
  fr caresse, cajolerie
  en caress
  port mimo, carícia, afago

  Altzo-txakurrak ezagutzen ditut nik, euren bizitza guztian emakumeen eregu bila dabiltzanak. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  

  eregu (FlickrCC, Niels Linneberg)

   
• 

  Maite 8:09 am on 2012/11/15 Permalink | Reply
  Tags: E   

  erremerre 

  izond. r-a gaizki ahoskatzen duenaz esaten da. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Orotariko Euskal Hiztegian:

  “Zazozo, de pronunciación defectuosa” A Apend.

  Sinonimoak:

  [izond. Zazeatzen duena, zeta gaizki ahoskatzen duena] zazo (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es de pronunciación defectuosa
  fr des défauts de prononciation, de prononciation défectueuse
  en (a person) who has a defective pronuntiation
  port de pronunciação defeituosa

  Amonak goizerokoa gogoratu dio Agustini: handitzen zarenean, zure erremerre hori zuzentzen ez baduzu, ezingo duzu etxeko dendaren kargu egin. [Konpainia noblean, Anjel Lertxundi (Alberdania, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  Egia esan, amonak ez zukeen aise etsiko, baina Josafateko Zelaian behar du dagoeneko, eta alferrikakoak izan ditu mundualdian egindako ahalegin guztiak: Agustinek kirrimarro segitzen du; erremerrea zuzendu gabe.  [Konpainia noblean, Anjel Lertxundi (Alberdania, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  Maite is discussing. Toggle Comments

   
  • 

    Maite 10:35 am on 2012/11/15 Permalink

    @euskaljakintza Busturialdeko leku batzuetan, “kirrimarroa euki”.

    — Iñigo Roque (@Idazkola) Azaroa 15, 2012