Gaurko hitza

Updates from azaroa, 2014 Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

• 

  Maite 7:17 pm on 2014/11/23 Permalink | Reply
  Tags: I ( 288 )   

  iskilu 

  iz. Arma. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz.

  [arma]: arma (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es arma
  fr arme
  en weapon
  port arma

  Entzun:
  

  Hasi baino lehen, gaiaren inguruan zenbait datu eskuratzeko asmoz, informazio iturri batzuk arakatu nituen eta nire larritasunak okerrera egin zuen; izan ere, hainbat gaztek ikasle honen pausoak jarraituz, iskilu berriak sortu baitzituzten. [3D inprimagailua, XXI. mendeko arma ekoizle berria?, Eli Moyua (euskaljakintza.com, 2014-11-23)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  iskilu (PixaBay, Nemo, CC0 Public Domain)

  Maite and Iñaki Murua are discussing. Toggle Comments

   
  • 

    Iñaki Murua 7:27 pm on 2014/11/23 Permalink

    Lauaxetaren “Amaiur gaztelu baltza” olerkian, “iskilu [izkillu] gorriz zenbat gazte…” ageri da, Maite. Hemen Antton Valverderen bertsioan http://youtu.be/eZAWyyMFKkI

  • 

    Maite 1:51 pm on 2014/11/25 Permalink

    Ze ondo ekarria! Mila esker, Iñaki! 🙂

  Reply

  Required fields are marked *

  Izena *

  E-posta *

  Webgunea

  Gorde nire izena, emaila eta webgunea bilatzaile honetan komentatzen dudan hurrengorako.

  Δ

• 

  Maite 11:40 am on 2014/11/22 Permalink | Reply
  Tags: I ( 288 )   

  interfaze 

  iz. INFORM. Konputagailuko bi osagairen arteko komunikazioa ahalbidetzen duen eragingailu fisiko edo logikoa. (Euskalterm) | iz. INFORM. Bi unitate edo sistemaren arteko muga, informazioa elkartrukatzea ahalbidetzen duena. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Wikipedian (interfaze)

  Orokorrean, interfaze bat izaera desberdineko gauza bi elkartzen diren eremua edo puntua da. Honela, helburu berdina duten prozesu desberdin bi elkartzea ahalbidetzen duen bitartekoari interfazea deritzo.

  Arlo askotan erabiltzen da termino hau:

  • Software arloan, erabiltzailearen interfazea erabiltzailearen eta programaren artean informazioa trukatzeko programaren atala da.
  • Elektronika arloan, interfaze elektronikoa sistema elektroniko bi edo gehiagoren arteko komunikazioa ahalbidetzen duen ataka (zirkuitu) fisikoa da.

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es interfaz, interfase
  fr interface
  en interface
  port interface

  Entzun:
  

  Kondairaren arabera, Jobs bisitan joan zen Xerox enpresaren laborategira eta han ikusi zuen lehen aldiz interfaze grafiko bat.  [Sagarrondotik fruitua, Edu Lartzanguren, 2006-04-01] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  interfaze (Wikimedia Commons, Human-Machine Interface)

   
• 

  Maite 8:43 pm on 2014/11/21 Permalink | Reply
  Tags: I ( 288 )   

  irasagar 

  iz. BOT. Irasagarrondoaren fruitua, udare-formakoa eta oso usaintsua. Mami latz eta garratza du, eta melaturik edo erreta jaten da. • irasagar-arbola. Irasagarrondoa.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Orotariko Euskal Hiztegian:

  irasagar (V, G, L-ain, BN, R; h- L, BN; Lcc, Volt 69, SP, Urt II 190, Lar, Lcq 82, Dv (h-), H), idasagar (V-oroz-m-gip), idisagar (V-gip), ilarsagar (G-goi (ill-), R), ilasagar (AN-egüés-ilzarb, L-ain, R-uzt), ilesagar (G-nav; A Apend), illersagar (AN-olza), iresagar (A Apend), erasagar (H), iransagar (Sal), irarsagar (V), irisagar (Ae). Ref.: VocPir 669; Bon-Ond 150; A (illarsagar, idasagar, ilasagar, irasagar, irarsagar, iransagar); Iz UrrAnz (idisagar), ArOñ (idasagar); Ond Bac (ilesagar).

  1. Membrillo (fruto). “Mermelada, conserva de membrillo, irasagarrezko gordagaia, mermelada” Lar. “Idásagarrak, peras silvestres” Iz ArOñ. v. igalsagar, indisagar. Badira fruituak, irasagarra bezala, bere gozo minaz on guti direnak konfituraturik baizen. SP Phil 404 (He 408 irasagarrak, Echve Dev 454 ira-sagarra). Dulzatzekó idisagárra. LE Matr4 535. Eztitzen danean madari edo txermen pinta eder bat irasagar baten ondo edo oñean. Mg CC 218. Kodoin edo irasagar konfitura. ECocin 47. Irisagar zimela baño beltzago da mutilla. TAg Uzt 7. v. tbn. Izt C 2. A Ezale 1897, 340b (+ illarsagar). Ibiñ Virgil 35.

  2. “Membrillo árbol, irasagarra arbolea” Lcc. “Cognassier” H.  Aitzondo ezadetsu oetan arkitu izan zituen ugari, […] garau eder gozoakin ondo janzitako gerixa, aran, […] baixaran, mats, irasagar, urki. Izt C 2.

  Sinonimoak: iz. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  [kodoina]: kodoin

  [irasagarrondoa]: irasagardi, irasagarrondo

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es iz. membrillo [fruto]
  fr iz. coing
  en iz. quince [fruit]
  port marmelo [fruto]

  Entzun:
  

  Lehengaia ona izaten da gehienetan, baina sos ugari utzi beharko dituzu nagusiaren B kontuan handik atera aitzina, bakailao tortilla, piperrez lagundutako bakailao frijitua, txuleta eta postrea (gazta, intxaurrak eta irasagar-gozokia) hartzearren. [Baietz okerreko bidea aukeratu! , Edorta Agirre (Alberdania, 2006)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  Autodidaktaren begitartea, horia eta gogorra irasagar baten gisa, gaitzespenezko asaldura tinko bihurtu da. [Goragalea, Jean Paul Sartre / Monika Etxebarria (Alberdania-Elkar, 2003] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  irasagar (Pixabay CC0 Public Domain, AnnaER)

   
• 

  Maite 8:35 am on 2014/11/20 Permalink | Reply
  Tags: F ( 50 )   

  furiada 

  iz. 1. Jantzi, arte, literatura, etab.etan jendearen gustu orokorra edo garai jakin bati dagokion erabilera, ohitura eta joeren multzoa. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoan, ‘moda’ [moldatua])

  Orotariko Euskal Hiztegian:

  furiada (-ixa- V-gip ap. Etxba Eib).  “Moda, brote, actualidad. Aspaldi, jokuak furixada aundixa dauka erri onetan” Etxba Eib. “Elgorrixan furixadiakin dago gorri gorri” Ib. “Gauziari etorri jakon furixadiakin, txapel guztiak saldu dittu” Ib. “Pikuak furixadia dauka ointxe, la higuera tiene mucho fruto” (V-gip).

  Sinonimoak: iz.

  [molde igarokorra]: moda,  bolada, menta Ipar. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Orotariko Euskal Hiztegia eta Word Reference hiztegiak):

  es moda, brote, actualidad
  fr mode, actualité
  en fashion
  port moda, atualidade

  Entzun:
  

  Puri-purian daude literatur tertuliak, furiada politean idazle eskolak. [Beti eskean, Anjel Lertxundi (Hitz beste, 2014-11-20)] (Berria.eus)

  

  furiada (Gaurko hitza, CC)

   
• 

  Maite 7:49 am on 2014/11/19 Permalink | Reply
  Tags: E ( 387 )   

  erramazko 

  iz. Burutik beherakoa, eztul eta hotzikarak harrapatuta. (Azkuek jasoa)  (Arratiako Udalen Mankomunitatea)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  erramazko (V-ple-arr ap. A), erremazko (V-ple ap. A), erramazku (Zam Voc). Romadizo, constipado, resfriado.

  Sinonimoak: iz.

  [marranta]: burutik beherako, estu, hotzeri, hozdura, katarro, kostoma, mafrundi, marranta, mukieri, sudurrestu (bat.), surrestu (bizk.)  (Labayru ikastegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (B) romadizo, constipado, resfriado
  fr rhume
  en cold
  port constipado,  resfriado

  Entzun:
  

  Erramazko ederra harrapatu duzu!

  

  erramazko (Argazkia: brunet.ca)

   
• 

  Maite 7:50 am on 2014/11/18 Permalink | Reply
  Tags: Z ( 315 )   

  zintz egin 

  du ad. Mukiak kentzeko, sudurretik arnasa indarrez egotzi. Musuzapia atera eta zintz egin du. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: ad.

  [zintzatu]: zintzatu Ipar., mukatu g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es sonarse (la nariz)
  fr se moucher
  en to blow one’s nose
  port (nariz) assoar-se

  Entzun:
  

  Zintz egiten ari ziren bost sudurren hotsa entzun zen. [Harry Potter eta sorgin harria, J.K. Rowling / Iñaki Mendiguren (Elkar, 2000)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  Musuzapi bat atera zuen soinekoaren mahukapetik, eta zintz egin zuen. [Azkenaz beste, Anjel Lertxundi (Alberdania, 2005)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  zintz egin (FlickrCC, oddharmonic)

   
• 

  Maite 10:18 am on 2014/11/17 Permalink | Reply
  Tags: U ( 112 )   

  ustiatu 

  du ad. 1. Zerbaitetik, landuz, onura lortu. 2. Baliabide naturalak lehengaiak lortzeko landu; industria edo negozio batetik irabaziak atera. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: ad.

  [mozkindu]: esplotatu, mozkindu Ipar. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es 1 du ad. explotar, sacar provecho, sacar utilidad, sacar beneficios; extraer riquezas 2 du ad. apurar, aprovechar
  fr 1 du ad. exploiter, tirer profit de 2 du ad. en profiter, épurer
  en du ad. to exploit
  port du ad. 1 explorar, 2 du ad. consumir, esgotar; aproveitar

  Entzun:
  

  Lurra tentuz, zentzuz eta modu eraginkorrean ustiatu beharko dugu, bera ere ez baita iturri agortezina. [Baietz okerreko bidea aukeratu! , Edorta Agirre (Alberdania, 2006)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  Egunkari batean irakurri dut udal batek (ez du axola nongoa) plaza publiko bat saldu duela bertan hotel bat eraikitzeko. Turistak ere jende dira, ez ostalaritzaren ustiagai esklusiboa.  [Turistak, Anjel Erro (Jira, 2014-11-16)] (Berria.eus)

  

  ustiatu (Wikimedia Commons)