ad. Luizia izan.
Orotariko Euskal Hiztegian
NARRA EGIN. “Resbalar” Añ. “(V-m-gip), G), correrse el terreno” A.
Sinonimoak: iz.
[narra egin] : luizia izan, lur-jausia izan
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es resbalar; correrse el terreno
fr se produire un glissement de terrain
en occur a landslide
port ocorrer um deslizamento de terra
Mendiak narra egin du Larrabetzun.Â
narra egin (Argazkia: berria.eus)
adj. Itsaskorra. Ik. biketsu; biskatsu; likin. Gai likatsuak. Isurkari likatsua. (Hiztegi Batua)
Orotariko Euskal Hiztegia
likatsu (Lar, H), likitsu. Pegajoso. “Viscoso” Lar. Ez dute gaiñera bestetarako bildu oi arbola-negarra, uia bera ta Idako pikea baiño likitsuagoa. Ibiñ Virgil 108.
Sinonimoak: iz.
[likatsu] : biskatsu, biketsu, likin, itsaskor, inkakor, likitsu, lingirdatsu (Adorez Sinonimoen Hiztegia)
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es (1) izond. pegajoso, -a; viscoso, -a (2) izond. viscoso, -a
fr izond. visqueux, -euse
en izond. viscous; sticky
port (1) izond. pegajoso(a), viscoso(a) (2) izond. viscoso(a)
Ripleyrekin ikasi genuen likatsua dena ez dela inoiz atsegina izaten. Likatsua den norbaiten konpainian egoteko, hobeto gaudela bakarrik. [Soberakinak, Ana Malagon (Berria.eus, 2018-02-18)]Â
likatsu (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)
iz. Zientzian edo zientzietako batean aritzen den pertsona, zientzia-ikertzailea. Zientzialari gehienak, biologoak adibidez, behin ikerketa mota batean abiatuz gero, ez dira sekula aldaratzen aukeraturiko bidetik. (Hiztegi Batua)
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es iz. cientÃfico, -a [persona]
fr iz. homme/femme de science ; scientifique
en iz. scientist
port iz. cientista mÆ’
Emakume eta neska zientzialarien nazioarteko egunean, emakume eta neska zientzialarien lana, ekarpenak eta presentzia aldarrikatu nahi dut. #EmakumeakZientzian
zientzialari (Argazkia: zientziakaiera.eus)
iz. Elur-jausia. (Hiztegi Batua)
Orotariko Euskal Hiztegian
elurbizi. “Alud” PMuj. En DFrec hay un ej.
Sinonimoak: iz.
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es iz. alud, avalancha
fr iz. avalanche
en iz. avalanche
port iz. avalanche, avalancha, alude
Lurmentzen duenean, teilatu-hegaletik behera elurbizi txikiak gertatzen dira.
lurbizi (Argazkia: meteopt.com)
iz. Badia txiki biribildua. (Hiztegi Batua)
Orotariko Euskal Hiztegia
1 senadi, senai.
Ensenada. Kausituko duzu senadi handi bat zeiñari baitaritza baia xarra. INav 128. Portu hura da Ferroldik lehenbiziko senadian. Ib. 131. Cabo Blancoko senaiean errekalatu dogu, karnadea egiteko. Berriat Bermeo 390.
2 senadi.
“SÃmbolo, señal, nota, divisa” Lar.
Beste hizkuntza batzuetan (Euskalterm, Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es iz. (Geogr.) ensenada; abra; rada; cala
fr iz. anse
en iz. inlet, cove, creek
port iz. enseada, angra, cala
Erraz iristeko moduko senadia -esan zuen, azkenean. [Altxorraren uhartea, Robert L. Stevenson (Anaya, Haritza)]
senadi (Argazkia: Urko Dorronsoro, FlickrCC)
iz. Baleen eta arrainen koipea. Ik. sain. Zurezko ardatzak lumerarekin ahal zen maizena igurtzi. (Hiztegi Batua)
Orotariko Euskal Hiztegian
1 lumera (G, AN-egüés-ilzarb, B; Sb-Urq, Lar, Añ (G), H), numera (Sb-Urq). Ref.: Bon-Ond 145; A; Arin AEF 1960, 79.
Etim. Para su origen, en último término, en lat. luminaria, v. BAP 1953, 558s. y 1961, 332s.
1. “Grasa de ballena” Lar y Añ. “Grasa o aceite de peces” A. Barrika t’erdi lumera. EE 1884b, 115. Baleak ematen zuen koipe edo “lumera” gabaz argi egiteko ondo zetorren. Etxeg Itzald II 163. Zurezko ardatzak lumerarekiñ / al zan maizena iyurtzi. Tx B II 112. Naiz arrantzale izan ez, / itxas-ondoan geienez, / murgiltsu pike-lumerez. Inzag Y 1933, 419. Lumera edo grasa, gabaz argi emateko, baleagandik atera oi zuten. EgutAr 31-3-1957 (ap. DRA). Saina edo lumera ateratzeko egiten ziren suak. MEIG III 57.
2. (AN-egüés-ilzarb ap. Bon-Ond 145; A). Ballena. Lumerak eta uretan mogitzen deren gauza guziak (AN-egüés). CantTP 23 (AN-ilzarb lumera; AN-olza bale).
2 lumera. “Luméra-sulo, se abren estos agujeros en la carbonera de intento cuando convenga para que tiren el fuego hacia allá […]. Lumera-zuluak” Iz ArOñ. v. tbn. s.v. lumenario.
Sinonimoak:Â iz. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es (1) iz. (GN) grasa de ballena; grasa de pez (2) iz. (GN) ballena
fr (1)Â graisse de baleine (2) baleine
en (1)Â blubber (2) whale
port (1)Â gordura da baleia (2) baleia
Baleak ematen zuen koipe edo “lumera” gauez argi egiteko ondo zetorren. (Etxeg Itzald II 163. , OEH)
lumera (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)
adb. Adi 1. Zentzumenak erne. Adi gelditu zen ate ondoan. Herri osoa eduki zenuen adi zeure inguruan. Adi-adi eta arretatsu entzun genion. Erne zebilen, adi-adi, begia zorrotz, dena ikusi eta dena ikasi beharrez. || Belarria adi eta erne ipini. || adi egon Erne egon. Jaungoikoa beti dago adi eta begira. Niri adi dago. Umeari adi egon dira. Elkarren adi egon. Doinu horren adi nago. Adi 2 iz. Arreta. adia galdu Arreta galdu. Aho zabalka eta adia galdurik egon da goiz osoan. (Hiztegi Batua)
Sinonimoak: adond.
[erne]: argi, buru-belarri, erne, kontuz, zurt, ernerik Ipar., kasu Ipar., ernai Gip., erneki Ipar. zah. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es (1) adb. atentamente, con atención (2) iz. atención
fr (1) adb. attentivement (2) iz. attention
en adb. attentively; paying attention, with attention
port (1) adb. atentamente, atenciosamente (2) iz. atenção
Interneten segurtasunez ibiltzeko, aholkuak jarraitu eta adi ibiltzea komeni da! #InternetSafetyDay #InternetenSegurtasunez
adi (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)
Reply