Gaurko hitza

Tagged: A Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

• 

  Maite 7:53 am on 2013/04/16 Permalink | Reply
  Tags: A   

  aliritzira 

  adb. Iritzira, begiz jota; nola edo hala, presaka. Aliritzira esan dut.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: adb.
  [behar adina pentsatu gabe] iritzira (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

  es a ojo (de buen cubero), al azar, al (buen) tuntún; de cualquier manera
  fr au petit bonheur
  en thoughtlessly, any old how
  port à revelia, de qualquer jeito

  Gero ikusi nuen, gutunen datan, astebeteko tartea zegoela batetik bestera, astebete doi, hasieran beharbada aliritzira bota eta, gero, ohituraren pisuaz, ia-ia lege bihurtu zenuen maiztasunaren aurrekari. [Arima enkoniatuak, Xabier Mendiguren Elizegi (Elkar, 2006)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  Kartazalean sarturik zegoen orrialde sorta eskuetan hartu eta aliritzira ipuin bat gainetik irakurtzen hasi orduko ikusi nuen idazlearenak zirela.  [Romain zen bere izena, Joxean Agirre (Elkar, 2003)] (Ereduzko Prosa Gaur)

   

  Reply

  Required fields are marked *

  Izena *

  E-posta *

  Webgunea

  Gorde nire izena, emaila eta webgunea bilatzaile honetan komentatzen dudan hurrengorako.

  Δ

• 

  Maite 8:30 am on 2013/03/30 Permalink | Reply
  Tags: A   

  arrautza 

  iz. 1. Narrastien, hegaztien, intsektuen eta beste zenbait animaliaren gorputz ugaltzailea. Obulu (normalean ernaldu) batez eta ehun elikatzaileez eta babesleez eratuta egoten da eta bertatik indibiduo gaztea garatzen da. Arrautza errun. Arrautzaren gorringoa eta zuringoa. 2. BIOL. Zigotoa. 3. (pl.) (arrt.) Barrabilak. • arrautza-mintz. Obulua eta gainerako osagaiak bereizten dituen mintza, zelula arrunt baten paretaren kidekoa dena. || arrautza-oskol. Arrautzaren kanpoko estalki gogorra. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz.
  [arroltzea] : arroltze (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

  es (1) huevo (2) Biol. zigoto (3) (pl.)(arrt.) huevos, cojones
  fr Å“uf
  en egg
  port ovo

   
• 

  Maite 10:55 am on 2013/03/18 Permalink | Reply
  Tags: A   

  antapara 

  iz. 1. Olara ura eramaten duen erretena edo ubidea. 2. Babes–harresi edo -murrua, adibidez ur-erasoei eustekoa. 3. (hed.) Babesa. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz.
  [aldaparoa] aldaparo g.e.
  [babesa] ateri, aterpe, babes, babesgarri, babesgune, babespe, babestoki, beroki, estalgune, estalpe, gorape, gordegarri, hegazpe, itzalpe, lehorpe, magalpe, begiragailu Ipar., geriza Ipar., malda Ipar., sikupe Bizk., babeski jas., babesleku jas., aterki g.e., gerizagarri g.e., hegipe g.e., eskepe Bizk. g.e.  (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) acequia, canal de agua (2) dique; presa (3) (Hed.) refugio, protección, defensa
  fr (1) canal (2) digue (3) protection, abri, défense
  en (1) channel, waterway, canal, ditch (2) dyke, dike; breakwater; dam (3) protection, shelter, refuge
  port (1) acéquia (2) dique (3) refúgio, abrigo, proteção

  Asteak joan asteak etorri, ordea, ez ubiderik ez antapararik eraiki zigun gure gizonak. [Kurrin-kurrun vitae, Joxerra Garzia (Alberdania, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  antapara (FlickrCC, Mr. Theklan)

  Zu zara ene antapara segura: tú eres mi refugio seguro.  (Elhuyar Hiztegia)

  

  antapara (FlickrCC, Emmanuel Frezzotti)

   
• 

  Maite 11:10 am on 2013/03/16 Permalink | Reply
  Tags: A   

  atari 

  iz. 1. Hainbat eraikinen aurrean egoten den espazio estaligabe eta gehienetan arkupez inguratua. Eliz atarira irten dira hizketan aritzeko. 2. Zerbaiten aurreko uneak, hasiera edo sarrera. Neguaren atarian gaude. Liburuaren atariko hitzak. 3. Agente jakin baten efektuak nabaritzen hasten direneko balioa. 4. (zah.) Atea, ate-ingurua. Gezurra nesan Getarian, ni etxean eta hura atarian (esr. zah.). 5. ANAT. Ik. bestibulu. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz.
  [atea eta ate-ingurua] zah. alartze, atalarri, atalburu, atalondo, ateburu, atondo, atalase Ipar.
  [ataurrea] bebarru, ezkaratz, portale, apiriku Ipar., korrale Ipar., atarte Bizk., larrain Bizk., ataurre g.e., basakurte Ipar. g.e., ateta Bizk. g.e., eskepe Bizk. g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) cercanías de la puerta; entrada; pórtico, atrio; portal, zaguán (2) entrada, comienzo, introducción; presentación (3) umbral (4) portal (5) vestíbulo
  fr (1) parvis, entrée, seuil, porche, vestibule (2) entrée, début, introduction, présentation
  en (1) doorway; entrance (hall); hall (2) (hasiera, sarrera) entry, start (3) threshold (4) (Inform.) portal
  port (1) saguão, vestíbulo; portal, pórtico (2) introdução (3) soleira (4) vestíbulo

  Atarian atezaina ezagutu nuen, bertze bi-hiru emazteki gehiagorekin ttur-ttur. [Rock’n’roll, Aingeru Epaltza (Elkar, 2000)] (Ereduzko Prosa Gaur)

   
• 

  Maite 8:00 am on 2013/03/07 Permalink | Reply
  Tags: A   

  astin 

  izond. (B) Harroa. Ogi astina, pastel astina, alkate astina…  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa eta Elhuyar Hiztegia)

  Sinonimoak: izond.
  [harroa] arol, harro, apotz Bizk.  (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es esponjoso, -a, ahuecado, -a, hinchado, -a; inflado, -a, vanidoso, -a
  fr spongieux(euse), vaniteux(euse)
  en spongy, vain, conceited
  port esponjoso(a), vaidoso(a)

  Bai, adiskideak, halakoxea nintzen ni orduan: harroa, astina, fantasia baztergabe batek azpian hartua eta oso-oso neurekoia.  [Hiltzaile baten aitormena, Joseph Roth / Matías Múgica (Igela, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  astin (FlickrCC, carloswes)

   
• 

  Maite 9:53 am on 2013/02/07 Permalink | Reply
  Tags: A   

  afruntu 

  iz. 1. Ekaitz-haizea. 2. Laidoa. 3.  Atsekabea. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz. (Labayru ikastegia)
  [MET.] ekaitz-haize, jazarri
  [laido] irain, laido, ofentsa
  [atsekabe] atsekabe, nahigabe, samintasun; disgustu, desplazer (herr.)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar, Labayru eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) (Met.) viento fuerte con lluvia (2) afrenta, ultraje; molestia (3) disgusto
  fr (1) vent fort (2) affront, outrage, camouflet (3) ennui, contrariété
  en (1) a strong wind (2) affront, insult (3) annoyance
  port (1) vento muito forte com chuva (2) afronta (3) desgosto

  Gauean egin dauen afruntuagaz, leihoak be dar-dar ibili dira. [Labayru ikastegia]

  Ez niola barkatu behar egin zidan afruntua! [Anaiaren azken hitza, Daniel Landart (Elkar, 1999)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  Horrek emon deutso amari afruntua! [Labayru ikastegia]

  

  afrentu (FlickrCC, robert birkenes)

   
• 

  Maite 9:09 am on 2013/01/31 Permalink | Reply
  Tags: A   

  apapuan 

  adb. Ozta-ozta, nekez, zailtasun handiz.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoan, ik. apo-apoan)

  Orotariko Euskal Hiztegian:

  2. “Apapuan, hacer una cosa provisionalmente, como en hilván” A (para el ej. que da v. infra APAPUKO).

  Sinonimoak: adlag. Bizk.
  [apo-apoan] doi, doi-doi, doi-doia, nekez, ozta, ozta-ozta, bortxa Zub., doi-doietarik Zub., doi-doian g.e., doiki g.e., apenas zah. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es a duras penas, con dificultad; por poco
  fr difficilement, à peine
  en with great difficulty, hardly, barely
  port com dificuldade

  Ez ikutoik ein orrei apapun da ta.  Etxabu Ond. (Orotariko Euskal Hiztegia)