Gaurko hitza

Updates from azaroa, 2015 Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

• 

  Maite 11:50 pm on 2015/11/16 Permalink | Reply
  Tags: B ( 476 )   

  behiki 

  iz. Behiaren okela. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak:  iz.

      [behiaren okela]: geheli zah. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es carne de vacuno
  fr viande de vache
  en beef
  port carne de bovino
  

  Entzun:

  Han hiru sukaldari izerditsu arrautzak, urdaiazpikoa, hanburgesak, patatak eta latako behiki xehatua frijitzen ari ziren.  [Manhattan Transfer, John Dos Passos / Lopez de Arana (Ibaizabal, 1999)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  behiki (Pixabay, CC0 Public Domain)

   

  Reply

  Required fields are marked *

  Izena *

  E-posta *

  Webgunea

  Gorde nire izena, emaila eta webgunea bilatzaile honetan komentatzen dudan hurrengorako.

  Δ

• 

  Maite 10:00 pm on 2015/11/13 Permalink | Reply
  Tags: B ( 476 )   

  bertzin 

  iz. Kolore ezberdinetako marrak dituena, gehinetan abereei buruz ari garenean.

  Orotariko Euskal Hiztegian

  bertzin (V-m ap. A), bertxin (V-m ap. A). “Abigarrado (se dice del ganado vacuno), que tiene barras de distintos colores” A. Cf. BIGANTXA BERTXIN.

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es izond. (B) abigarrado, -a, con barras de colores [referido al ganado]
  fr ayant des zones de différentes couleurs [généralement appelé bovins]
  en having areas of different colors [generally referred to cattle]
  port (colores) colorido(a), com cores berrantes, apapagaiado(a)

  Entzun:
  

  Bigantxa bertzin eder bat ikusi genuen mendian.

  

  bertzin (Argazkia: Uxune Martinez)

   
• 

  Maite 11:33 pm on 2015/10/20 Permalink | Reply
  Tags: B ( 476 )   

  bainu-txabusina 

  iz. Toallarena bezalako ehunez egindako bata, bainua hartu ondoren bereziki janzten dena.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz.
  [bainu-txabusina] : bainu-bata; albornoz (Heg.) ( Elhuyar hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es albornoz
  fr peignoir (de bain)
  en bath robe
  port roupão de banho

  Entzun:

  Bainu-txibusina jantzi zuen eta sukalderantz abiatu zen. 

  

  bainu-txabusina (Pixabay, CC0 Public Domain)

   
• 

  Maite 9:11 am on 2015/10/18 Permalink | Reply
  Tags: B ( 476 )   

  berbots 

  iz. (B) Hitz-hotsa. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  berbots (V ap. A), berbaots. Ruido de voces. v. berbaro. Berbotsera inguratu ziran auzoetako emakumeak. Ag Kr 33. Ango akitika egin bearra, ango berbotsa, ango joan etorri ta gora berea! Ib. 57. Kosepantoñineko txalupetxean bazan autua ta berbotsa baiño etzana. Erkiag Arran 29. Urrun-samarretik etorren berbaotsa, itz zaparradea. Ib. 49. Gerogarrenean, ez lo bai lo dagoala, alako berbotsa entzun dau mutillak beeko bizitzan. Erkiag BatB 141. Bide asko zear / joan da jendea. / Berbotsa joan da ta / galdu da azkenengo / soiñu-zaratea. Gand Elorri 175.

  Sinonimoak: iz. Bizk.

      [hitzotsa]: hitzots, berbaro Bizk. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (B) ruido/murmullo de voces
  fr bruit de voix, murmure de voix
  en sound of voices, murmur of voices
  port som de vozes, murmúrio de vozes
  

  Entzun:

  ZUGANA

  Barne lubaki honetatik ari natzaizu,
  bandera zuririk ez duen saminetik.
  Ahalegindu izan naiz zugana egiten baina
  urrun zaude eta nire oinek ez dakite zure helbiderik.
  Noizbait estaliko dira lurretenak,
  amatatuko suak karriketan,
  eta ohe hutsak beteko ditugu denon artean.
  Ataurre ahantziak baino ez dira orain gure oroitzapenak,
  ezpain idortuetan bakantzen zait berbotsa
  ondoan ez zaitudanean.
  Alferrik gabiltza luzamendutan,
  herriak ez baitaki zure bakardadearen berri.

  Zutaz oroit egin dut arratsaren gainbeheran:
  nigandik haragoko estratan gora joan zara ezer esan gabe,
  eta gau honen bestaldera hurbiltzeko tirria sentitu dut
  zure begi ilunetan gorde nadin.
  Berandu da ordea barkeske hasteko.

  [Deserriko karrikak, Mikel Ibarguren (Susa poesia, 2002)]
  

   
• 

  Maite 8:35 am on 2015/10/10 Permalink | Reply
  Tags: B ( 476 )   

  bulegotika 

  Bulego-lanetan erabiltzen diren baliabide informatikoen eta prozeduren multzo integratua. Hauek dira aplikazio ezagunenak: testu-prozesadorea, kalkulu-orria, datu-baseen sistema, irudiak lantzeko eta aurkezpenak egiteko aplikazioak, eta posta elektronikoa. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Wikipedian

  Bulegotika-suite bat bulegoko lanerako egokitutako programa informatikoen paketea da, bateratuta banatzen dira eta interfaz grafikoa erabiliz elkarren artean bateragarriak dira.

  Ez dago bulegotika-suite batek izan behar dituen aplikazioentzako araurik, baina gehienek testu prozesagailu bat eta kalkulu-orrientzako aplikazioa. Honetaz gain, aurkezpenak egiteko aplikazioa, datubaseak kudeatzeko aplikazioa, agenda, web nabigatzailea eta posta-bezeroa ere izan ditzakete.

  Gaur egun merkatuan nagusitzen dena Microsoft Office da. Honek formatu propioak erabiltzen ditu dokumentuak sortzeko. Hori dela-eta, formatu irekiak darabilten beste suite batzuek Microsoft Officen formatu hau inplementatu behar izaten dute, irakurri eta idazteko arazoak ez izateko. (Jarraitu irakurtzen…)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es ofimática, burótica
  fr bureautique
  en office automation, burotics, bureautique
  port informática destinada a escritórios

  Entzun:

  Google Docs aplikazioak aukera ona eskaintzen du Internetetik ‘on line’ bulegotika aplikazio gisa eta dokumentuak kudeatzeko. [Google Docs aplikazioa: bulegotika hodeian, Jabi Asurmendi Sainz  (2010-01-27)] (Berria)

  

  bulegotika (OpenOffice.org Writer 3.0.0 on Ubuntu 8.10, Wikimedia Commons)

   
• 

  Maite 10:52 pm on 2015/10/01 Permalink | Reply
  Tags: B ( 476 )   

  betelan 

  iz. 1. Betegarri egiten den lana. 2. ERAIK. Lubetak egitearen lana eta ondorioa. • BETELANA EGIN. ERAIK. 1. Zulo bat lurrez bete. 2. Lurra metatu lubeta bat egiteko. Etxeak bota, betelana egin, eta gaur lur hauetan Papelera Oarso dago. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz. (Adorez Sinonimoen Hiztegia)

  1. molde-lan.
  2. betegarri, osagarri

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) iz. (Eraik.) [obretan] trabajo de relleno; terraplenado (2) iz. (hed.) trabajo/labor de relleno
  fr travail de remplissage
  en (1) iz. (Eraik.) the job of filling sth (2) iz. (fig) padding; waffle
  port iz. trabalhos de enchimento

  Entzun:

  Herri askotako kultur teknikariak oso larri ibiltzen dira, daukaten aurrekontua amaitu ezinik, zer antolatu ez dakitela; kultura betelan astuna zaie. [Note book, Pako Aristi (Erein, 2005)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  betelan (Irudia: isidrearchs.com)

   
• 

  Maite 7:11 pm on 2015/09/28 Permalink | Reply
  Tags: B ( 476 )   

  barauts 

  1. iz. Lerdea. Barautsa eta bitsa zeriola. || 2. iz. Zulatzeko ebaketa–erreminta. • barauts bihurri edo helikoidal. Ezagunena eta erabiliena da. Bi sorbatz izaten ditu muturrean eta arteka helikoidal batzuk txirbilen irtenbide bezala. || barauts-etxe. Makinan barautsari eusten dion pieza. Hiru atzapar izaten ditu eta estutzeko sistema desberdinak daude: automatikoa, kremailerazkoa, etab. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Orotariko Euskal Hiztegian:

  1 barauts (V, G, L; Lar, Añ (G), H), baraus (V-arr), baruts (V-gip), barrauts (V-ger), bahuts (S; Gèze, Dv, H), balutz (V-gip). Ref.: A (barauts, baraus, baruts, bahuts); A Apend (barrauts); Lrq /bahüć/; Iz ArOñ (balutz).

  1. Espumarajo, espuma de la boca; espuma en gral. “Babas mayores” Lar. “Écume de la bouche” Gèze, Dv y Lrq. “Bave” Gèze. “Écume” Ib. “Écume de la bouche, bave. Ardoaren bahutsa lohikeria, l’écume du vin est le libertinage (Esc. Li). Syn. habuina. Ce mot ne paraît autre qu’une syncope de barautsa (G), même signification” H. “Baraus (V-arr), espuma” A. “Barauts […], espuma de la boca” Ib. “Balutz, balútza, (la) espuma de boca (en ovejas, vacas, etc.)” Iz ArOñ. v. habuin. Au izango da, Jaunari eskeñi bear diogun biotza, aurrena munduari eskeintzea, ta munduaren barautsez loitzea ta zikintzea. AA III 358. Eta ezda geldituko barautsa ta pitxa purrustaka dariola, alik eta txit arras aunatu dadin arteraño. Izt D 27. Leoi amorratuaren gisa barautsa ta pitsa zeriola. Izt C 259. Jarraik [itxas arroa], jarraitu, Jaun onek isten / Badeusk oraindik, / Barauts ta bitsok odeiez gora / Boteagaz. AB Olerk 207 (en la vers. de AmaE 127 baraust ta bitzok). Azken señale hau da errabiaren señalerik segürena. Ez hüllanik ere hain segür bahütsa. Eskual 7-8-1908 (ap. DRA).

  2. “Baraus (G-to), olor de comida o bebida que despide uno del estómago. Orri darion barausa ere gezurra dek” A.

  2 barauts (V-gip), barautz (V-gip), barutz (V-gip). Ref.: A; SM EiTec1, EiTec2; Etxba Eib (barautza); Elexp Berg (barautz, barutz).

  Broca. “Birbiquí, artefacto muy antiguo con el cual se horada el hierro” A (que podría haber interpretado mal). “Indar larregikin sakatzen dozulako, barautza apurtzen jatzu” Etxba Eib. “Joan hari ferreterixara eta seiko barutza ekarri” Elexp Berg. Barautsak (broca), epaikiak ta gañerako erremintxa guztiak epetakuak ei zituen. SM Zirik 106. En DFrec hay 18 ejs. más.

  Sinonimoak:i z. zah.

      [lerdea]: adur, elder Ipar., lerde Gip., herde g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) iz. (zah.) baba; espumarajo (2) iz. broca
  fr (1) iz. bave, écume de la bouche (2) iz. foret
  en (1) iz. spittle, saliva (2) iz. bit [tool]
  port (1) iz. baba, cusparada (2) broca

  Entzun:

  Lehoi amorratuaren gisa barautsa eta bitsa zeriola. Izt C 259.  Orotariko Euskal Hiztegia [moldatua]

  Joan dendara eta seiko barautsa ekarri!

  barauts (elperrosaludable.com)

  barauts (Wikimedia Commons)