P esamoldeak

By on 2006(e)ko martxoak 4 in sailkatu gabe

ESAMOLDEAK -P-

GAZTELANIAZ

EUSKARAZ
PA, de pe a: bururen buruz, adib.:
“Bururen buruz ikasi nuen�./ burutik
burura./ orratzetik hariraino jakin.
PACES, hacer las: onezkoak, bakezkoak
egin./ bakea(k).egin./ adiskidetu.
PACIENCIA, sobrellevar con: onez eroan.
PADRE, en el nombre del: aitaren eta
semearen
PAGAR, me las vas a: larrutik pagatuko
didazu!
PAGO, en: ordainez.
PAIRO, estar al: pairuan egon,/ orekan
egon.
PAJA, hacerse una: kanpaia jo/ idiarena jo.
PAJARITO, decírselo el: intxixu batek
esan.
PALABRA, a la segunda: berba batetik
bestera,/ hitz batetik bestera, bestean.
PALABRA, cumplir: hitza bete./ hitza jan
(no cumplir).
PALABRA, dar la: hitz(a), berba eman,
PALABRA, de: ahoz, hitzez, berbaz.
PALABRA, mantener su: (emandako)
hitzari, berbari eutsi./ hitza atxiki./
hitzaren jabe egon.
PALABRA, palabra por: hitzez hitz./
berbaz berba
PALABRA, romper su: hitza, berba jan.
PALABRA, tomarle a uno la: hitzetik
hartu.
PALABRAS, en pocas: hitz gutxitan./
berba bitan laburtuz.
PALANTE, echao: burubero/ odol beroko.
PALINODIA, cantar la: zeruaz tipula egin.
PALIZA, dar una: jipoitu./ emon-emon
egin (dar una soberana paliza)./ astindu
ederra eman./ ederrak eman./ epelak
eman./ lepoa berotu./ manka-manka
egin.
PALLA, andar de aqui: handik horra, firinfaran,
noraezean ibili.
PALMARLA, ir a: hurrengo kukurik ez
entzun, “Horrek ez du hurrengo kukurik
entzungo�./ azken hatsa eman.
PALMITAS,.tener en: gura betean izan./
esne mamitan, bitsetan izan./ esnetan
izan.
PALO, echar el: txorta jo./ txortan egin./
txotxoka ibili./ larrua jo.
PAMPLINAS, venir con: aiko-maiko(an)
egon.
PAN, mas largo que un dia sin: Garizuma
baino luzeagoa./ Garizuma hainbat
luze./ lukainka baino luzeagoa.
PAN, ser un pedazo de: on hutsa izan./ on
puska izan.
PANCHO, más ancho que: luze bezain
zabal./ ipurdia zabalik./ hanka zabal.
PAPA, ni: tutik, txintik, jesusik ez jakin,
ulertu, entzun, adib.: “Tutik ere ez dizut
ulertu� (No te he entendido ni papa).
PAPA, ser más papista que el: antzarari
(sardinari) igerian erakutsi (nahian
ibili).
PAPILLA, echar (hasta) la (primera): larriak bota./ larriak eta gorriak bota
(eko)./ txahala bota./ ok(a) egin.
PAR, a la: buruz buru, adib.: “Buruz buru
saldu zizkioten elkarri txahala eta
zaldia�./ parez pare.
PAR, de par en: zabalik, zabal-zabalik,
adib.: “Ateak eta leihoak zabal-zabalik
zeuden�.
PAR de dos, vaya: a zer parea, karakola
(barraskiloa) eta barea!
PAR, no tener: parerik ez izan.
PARAR de, no: -tik gelditu, adib.: “Ez zen
irakurtzetik gelditzen� (No paraba de
leer).
PARE, no haber quien: giro ez izan, egon,
adib.: “Hemen ez da giro� (Aquí no hay
quien pare).
PARED, hacer la: hormarena egin
(futbolean).
PAREDES, hacer dos: hormabiak,
hormabikoa egin (pilotan).
PARES, no tener: pareak ez izan (musean).
PARCA, la: Herio (izen propioa, beraz
mugagabea)./ haragi gabeko agure sega
handiduna.
PARECE, según: iritzi batean./
dirudienez./ badirudi -ela./ antza
(denez)./ nonbait.
PARECER, al: nonbait./ dirudienez./ antza
(denez)./ iritzi batean./ inola ere./
itxuren arabera./ itxuraz./ irudiz.
PARECERSE, tener a quien: nortara eman
izan, adib.: “Horrek badu nortara
eman�./ nolako egurra, halako ezpala.
PARECIDO, sacar: tankera eman, hartu,
adib.: “Zeinen tankera ematen diozu?�.
PARTE: erdia, herena, laurdena, bosten,
seien… (tercera parte, cuarto…).
PARTE, dar: berri eman./ parte eman.
PARTE, de alguna: nondik edo handik
(aterako dugu).
PARTE, de buena: lekutatik!
PARTE, de entonces a esta: handik hona.
PARTE, de mi, tu…: (nire) partetik./
(ni)ketz./ gure, nire… aldetik (por
nuestra, mi… parte).
PARTE, de parte a: batetik bestera./
alderik alde.
PARTE, ir a buena: lekutara, adib.:
“Lekutara joan haiz hi!� (A buena parte
te has ido tú)./ tokitara./ txoritara.
PARTE, llevarse la mejor: irabazle atera,
suertatu.
PARTE, llevarse la peor: galtzaile atera,
suertatu.
PARTE, tomar: esku hartu./ parte izan,
hartu.
PARTIR de, a: -tik aurrera, adib.:
“Ordutik, hemendik. gaurtik aurrera�.
PARTIRSE de risa: barrez leher gaizto
egin./ barrez lehertu./ barreari eman.
PAS, en un pis: salto batean../ berehala./
zaplada batean.
PASADA, darle una: orraztu bat eman.
PASADO, estar: gaindituta egon./ igarota
egon, adib.: “Ez nau oraindik inork
ikusi ardoak igarota�.
PASAR, por lo que pudiera: zer gerta ere./
zer jazo ere./ zer den ez den (=por lo
que pudiera ser).
PASAR, tenía que: beharko, adib.: “Eta,
beharko, etxe ondoan gertatu zen�.
PASCUAS, estar más contento que unas: eztitan egon./ pozaren pozez egon./
azalean kabitu ezinik ibili.
PASE, pase lo que: gerta ahala gerta./
gertatzen dena gertatzen dela./ zemahi
den gerta./ zemahi gerta ere.
PASE, tener un: balekoa izan.
PASEAR, sacar a: dantzatu, adib.: “Makila
dantzatu�.
PASEO, dar un: pasaian ibili.
PASITO, pasito a: oñe-oñe ibili (haurrak
bezala)./ tiki-taka./ tipi-tapa.
PASO, acelerar el: pausoa bizkortu.
PASO, andar a buen: bete-betean ibili.
PASO, ceder el: bide eman.
PASO, dar: bide eman.
PASO, dar el primer: lehen harria ekarri.
PASO, de: bide batez./ bidenabar.
PASO, dejar: albora egin, adib.: “Albora
egizu, mesedez, gurdia pasa arte�./
bide(a) eman, utzi, adib.: “Bide!�
(¡Dejen paso!).
PASO, salir al: bidenabar irten./ bidera
irten./ aurre egin.
PASO, salir del: estuasunetik atera./
atakatik onez atera.
PASOS, ir contando los: oñe-oñe ibili
(haurrak bezala).
PASTA, hechos de la misma: ore bateko
opilak./ mailu batez, batek joak.
PASTILLA, a toda: ziztu bizian./ laster
batean, adib.: “Laster batean egin�
(Hacerlo a toda pastilla)./ zalu batean.
PATA, estirar la: azken hatsa eman./
bereak egin du./ hurrengo kukua(k) ez
entzun.
PATA, meter la: oker egin./ huts egin./
hanka sartu.
PATAS, a cuatro: txakurka, katuka, lau
oinka, lau hankan (ibili).
PATAS, salir por: arin-arin eman./ hanka
jokoari eman./ ihesari eman, lotu.
PATATA, donde no hay mata no hay: harriak harrikumerik ez./ ez joan
arrantzura larrera./ ez joan haltzagana
fruitu bila./ ez eskatu zumarrari garia.
PATINAZO, pegar un: irrist egin./
irristan./ irristaka.
PAUSA, hacer una: eten bat egin./
atsedenaldia, hats, arnasa hartu.
PAUSA, sin prisa pero sin: tarra-tarra.
PAVA, echar la: txahala bota./ larriak
bota./ ok(a) egin.
PAVO, échale guindas al: harrapa ezazu
zangotik!
PAVO, moco de: ahuntzaren mina./
atearen azpiko orria./ euli kaka./ fikaren
azken umea (mika)./ haltzaren azken
erroa./ intxaur saltsa./ azaren azpiko
orriak./ ahuntzaren gauerdiko eztula./
ahuntzaren gaueroko eztula.
PAZ, descanse en: goian bego (beude).
PAZ, estar en: kit(t)oan egon./ kit(t)o
egin(da)./ buruz buru egon (a la par)./
bere-berean egon (zorrik gabe egon).
PECHO, partirse el: jo eta ke ibili, aritu,
jardun./ jo eta su./ jo eta fuego.
PECHUGONA: golko joriko emazteki.
PEDAZO de…: leloa halakoa(k)./ leloa
alaena(k)./ lelo hori(ek) (=peazo
chorras!).
PEDAZOS, hacer mil: zati-zati egin.
PEGO, dale que te: jo eta ke, su eta gar, jo
eta su, jo ta fuego, zain eta muin.
PELAS, echar las: larriak bota./ txahala,
moxala bota./ ok(a) egin.
PELICULAS, allá: hor konpon./ bost axola
niri./ axola, ardura gutxi niri./ niri bost./
eta niri zer!
PELLIZCO, dar un: imurtxi egin.
PELO, cuando las ranas crien: oiloak pix
egiterako (ad calendas graecas)./
astarrak umeak egin orduko.
PELO, no ver el: sudurrik ez agertu.
PELO, por un: ozta-ozta./ doi-doi./ -t(z)ear
egon, -t(z)eko zorian egon.
PELO, tomar el: adarra jo./ harpa jo./ ziria
sartu./ buruz belarri jo./ zipotza sartu./
ederra sartu.
PELO, venir al: tamainan etorri, egin, izan.
PELOS, por los: ia-ia./ ozta-ozta./ doi-doi./
gertu-gertuan.
PELOTA, hacer la: koipea eman./ ilea
leundu, adib.: “Ilea leuntzen ari zaio�.
PELOTAS, en: larru gorritan./ bilo hutsik./
bilutsik, biluzik.
PELOTAS, porque me sale de las: haatik
(ez).
PELOTAS, trincar por las: potroak estutu.
PENA, como alma en: arima erratua
bezala./ arima erratuen antzera, gisa.
PENA, dar: damu eman.
PENAS, a duras: ozta-ozta(n)./ nekez./ doidoi.
nekez eta pekez.
PENSARLO, ni: inola ere ez./ ez eta inola
ere./ inondik inora ere ez./ ez eta
pentsatu ere./ bai, zera!/ bai, eta zera
ere!/ bai, bost/ ez eta hurrik, urrerik
eman(da/rik) ere!/ ederki eman ere!,
adib.: “Engraxi damutu? Ederki eman
ere! ez duzue ezagutzen urdanga hori!�.
PEOR, de mal en: zalditik astora./ otsoari
ihesi eta hartzak atzeman.
PEOR para…: zuretzat, niretzat… kalte./
hainbat oker (niretzat, zuretzat…).
PEOR, puestos en lo: azken beltzean./
okerrenean ere.
PEOR, tanto: hainbat gaizto(ago).
PERCHA, tener buena: jasoa izan, adib.:
“Mutil jasoa da�./ lerdena, liraina,
ederra izan.
PERDER, echar a: gaiztotu./ alferrik
galdu./ argaldu (lurra), adib.:
“Argaldutako lurrak� (=tierras echadas
a perder, emankortasuna galdu).
PERDIDO, dar por: etsipena eman, adib.
“Medikurik onenek ere etsipena eman
diote gizagajoari�.
PERDIDOS, a ratos: tarteka-marteka./
harruzka (egin)= hartu-utzi + -ka.
PERDIDOS, estamos: galduak gara!/ jai
dugu!/ gureak egin du!
PERDIENDO, salir: galtzaile atera,
suertatu.
PEREZOSO, ni corto ni: ez agur eta ez
adio./ ez bat eta ez bi./ ez bat eta ez
beste./ ez non eta ez han./ ez nora eta ez
hara.
PERILLAS, venir de: tamainan etorri,
egin, izan.
PERIQUETE, en un: jesus (amen) batean./
berehala(ko batean).
PERLAS, venir de: tamainan etorri, egin,
izan./ eraerara etorri.
PERMITIDO, estar: bidezkoa izan.
PEROGRULLO, verdad de: Perrandoren
egiak (amezketarra).
PERRA, hijo de: ardi seme./ putakume.
PERRERIAS, decir, hacer, escuchar: txakurr(ar)enak esan, egin, entzun./ aho
betekoak esan./ inon direnak (eta ez
direnak) esan.
PER SE: izatez./ berez, adib.: “Putakumea
da berez, baina zirikatuz gero…â€?./ bere
izatez.
PERSIANAS, enrollarse como las: berba
eta berba egin,/ kontakatilu hutsa izan./
berbajario.
PERSONALMENTE: “Nik neuk uste dut…�
PESAR de, a: gorabehera, adib.:
“Azaldutakoa gorabehera� (A pesar de
lo expuesto)./ nahiz eta (-n)./ (-n) arren./
-agatik./ ba- ere./ -ta/ -rik ere.
PESAR, muy a mi: nire gogoz bestera.
PESCA, ir de: arrainetara joan, irten, adib.:
“Txibitara joana da� (Se ha ido a por
jibias)./ arrantzura joan.
PESO, caer por su propio: ispilurik ez
behar./ nabaria, begi-bistakoa izan.
PESTE, echar una: usaina egina egon./
kiratsa erion.
PESTILLO, cerrar con: ateari krisketa
eman.
PIANO-PIANO: ttapa-ttapa, adib.: “Ttapattapa
joan ginen�./ oñe-oñe./ oine-oine
ibili (umeek bezala)./ geldika-geldika./
geldiro-geldiro./ ttipi-ttapa./ astiroastiro.
PICA, sarna con gusto no: “Gogo(z)ko
tokian aldaparik ez�.
PICADILLO, hacer: txiki-txiki egin./
birrindu./ xehe-xehe egin.
PICADO, no saber qué mosca le ha: zer
eguraldik jo duen (zaituen…) ez jakin.
PICAR: 1.- morder el anzuelo: amua
irentsi.
PICAR: 2.- ser picante: min(a) izan,
adib.: “Picantito deritzon bokata mina
da�.
PICO, cerrar el: bere atea hertsirik eduki./
ezpainak lotu./ “Aho itxian ez da
sartzen eulia, eta leku guztietan ez da
eder egia�.
PIE, dar: bide(a) eman.
PIE, nacer de: hortzekin sortu, adib.:
“Hortzekin sortutakoa duk hori�.
PIEDAD, tener: erruki izan, adib.:
“Eskatzen diogu gure erruki izan
dadila�.
PIEDRA, estar a tiro de: bertatik bertara
egon./ aldean egon.
PIEDRA, quedarse de: harri (eta zur) egin,
gelditu./ harri-harri eginda gelditu./ zur
eta lur./ harri eta belarri.
PIEDRA, tener el corazón de: suharri
guztiak baino bihotz gogorragoa eduki
(suharri=suaren inguruko harriak,
sukarri=pedernal).
PIEDRA, tropezar dos veces con la misma: zulo berean bi aldiz erori.
PIEDRAS, aburrir a las: “Isil hadi,
zakurrak aspertu baino lehen�./ ardiak
ere aspertu(ko lituzke horrek).
PIEL, a flor de: (nerbioak, beldurrak)
airean ibili./ (kirioak) dantzan izan.
PIEL, dejarse la: jo ta ke, jo ta su, jo ta
fuego (ibili, aritu, jardun).
PIERDETE: hoa antzarak ferratzera./ hoa
pikutara./ hoa txoritara./ hoa porruak
landatzera./ alde hemendik./ utikan!
(hoa hortikan!).
PIERNA, dormirse la: inurriek hartu./
inurritu./ sorgortu.
PIERNAS, con el rabo entre las: buztana
hankapean (duela)./ apal-apal eginda.
PIES, caerse el alma a los: bihotza erori,
adib.: “Hura ikusi zuenean, bihotza
erabat erori zitzaion�./ kemena, adorea
galdu.
PIES, comerse a su padre por los: idia adar
eta guzti jan./ idia bere adarrekin jan./
idi bat adarrez aurre jan./ entrama izan,
adib.: “Horrek dauka entrama ederra!�./
hezeak eta iharrak jan.
PIES, salir por: hanka egin.
PIEZA, menuda: a zer alea!/ a zer ziria!
PILDORA, dorar la: koipea eman./ ilea
leundu, adib.: “Hori ilea leuntzen ari
zaio zuzendariari�.
PILLAO (absorto), quedarse: sor (eta lor),
zur eta lur, txunditurik gelditu.
PIL-PIL, al: pil-pilean.
PIMIENTO, importar un: bost axola
(niri…)./ niri… bost!/ ardura gutxi
niri…!/ eta niri… zer./ hor konpon,
Mariantton.
PINGANDO, poner: astoen kaka bota,
adib.: “Astoen kaka bota euskuen”.
PINO, caerse de lo alto de un: habiatik
erori.
PINO, como la copa de un: punta-puntako,
adib.: “Punta-puntako atezaina da�.
PINO, el quinto: lekutara, lekutatik,
lekutan…/ tokitara, tokitatik, tokitan./
txoritara./ “Lekutakoa da hori� (Ese vive en el quinto pino, es de mogollón
de lejos, de a tomar por culo).
PINO, hacer el: buruz behera jarri./ buruz
beherakoa egin.
PINTA de…, tener: “Eguraldia euritara
dago� (elurtara…).
PINTA, tener buena: itxura ederra izan./
eder eman, adib.: “Kanpotik eder
ematen du, baina barrutik harjoa�
(=agusanada).
PINTADO, venir que ni: tamainan etorri,
egin, izan./ neurri-neurrikoa izan./
berebizikoa./ esanda, eginda bezalakoa,
langoa (como hecho por encargo).
PINTO, ser un pájaro: hori mozolo pinttoa
da! (¡vaya elemento!).
PINTURA, no poder ver ni en: begiz ezin
ikusi./ begitan hartu.
PIO, no decir ni: txintik, txistik, hitzik,
murtik, inkik ez atera, ez esan./ aho bete
berba ez esan.
PIQUE, irse a: hondora jo(an),
PIPA, el cuento de la buena: lihoaren
penak (kontatu).
PIRA, hacer: huts egin./ piper egin./ sasieskola
egin.
PIRAO, estar: burutik nahasita ibili./
burutik egon, eginda./ burutik jauzia
egon.
PIRO, darse el: hankak jaso.
PIRRARSE por: -ri emana, atxikia izan
(egon), adib.: “Drogari emanda nago�.
PITANDO, salir: hanka egin.
PLANO, cantar de: zabal-zabal aitortu./
aho betean: aitortu./ argi eta garbi
aitortu./ bete-betean esan.
PLANTADO, dejar: bertan behera utzi,
laga.
PLAZO, a largo/corto: epe luzerako/epe
laburreko.
PLAZOS, a: epeka./ epetan./ kosk(et)an
erosi.
PLENO…, en: negu minean./ gau mina./
oroimina (recuerdo profundo)./ betebetean./
buru-buruan (en plena cabeza).
PLIN, a mí, tí…: bost axola./ niri… bost./
ez dit, dik… ardura./ ardura gutxi
niri…/ allakuidaos./ hor konpon
(mariantton).
POCO (tiempo), al: handik sarri./ handik
gutxira.
POCO, hace: duela gutxi./ orain…, adib.: “Orain ordu pare batâ€?./ orain dela
gutxi./ lehengo batean (=hace pocos
días)./ oraintsu./ berrikitan.
POCO, poco a: geldiro./ geldika-geldika./
poliki./ apurka.
POCO, poquito a: apurka-apurka./
pixkana-pixkana./ poliki-poliki./ ariz
ari./ pitinka-pitinka.
POCO, por: ozta-ozta./ doi-doi./ guttik
egin du …-t(z)eko, adib.: “Gutxik egin
du gu jotzeko�.
PODER, a más no: (aditza) ahalean, adib.:
“Euria bota ahalean egin zuen� (Llovió
a más no poder)./ ezin gehiagoan./
eginahalean./ ezin gehiagoan, adib.:
“Plaza ezin gehiagoan jendez beteta�./
ase(an) eta betean (jan, edan…).
POLVO, echar un: txorta jo./ txortan egin./
txotxoka ibili./ larrua jo.
POLVO, hecho: l.- lur jota (gogoz,
anímicamente). 2.- porru eginda
(soinez, físicamente)./ leher eginik./
neka-neka eginda./ abail eginda. 3.-
arnasa bete ezinik (ahalegin gogor baina
labur baten ostean).
POLVORA, correr como un reguero de: bala-bala zabaldu.
POLVOROSA, poner pies en: hanka egin./
hanka-jokoari eragin./ ihesari eman./
hankak jaso.
PONGAMOS: demagun./ jo dezagun./
egin dezagun./ kontu egin dezagun,
adib.: “Demagun hala dela�
(Admitamos que es así).
PORRAZO, de golpe y: tupustean./ batbatean./
zartadan./ hitzetik hortzera.
PORRILLO, a: asko eta asko./ barra-barra.
PORTADOR, al: eramailearen(a), adib.:
“Eramailearen akzioa� (Acción al
portador).
POS de, en: orpoz orpo (jarraitu).
POSEIDO por, estar: -k hartuta egon,
adib.: “Deabruak hartuta zegoen hura�.
POSIBILIDADES, en la medida de sus: bere ahalean./ bere ahala egin (hacer
todo lo posible).
POSIBLE, en lo: ahal dela./ ahal bada./
ahaleginean egon.
POSIBLE, hacer todo lo: zazpi abalak
egin./ ahaleginak jo, egin./ ahaleginak
eta bost egin.
POSIBLE, lo más…: ahalik eta… -en(a),/
ahal den…-en( a), adib.: “Ahal den
lasterren�.
POSIBLE, sera: bai ote?
POSTRE, al fin y a la: azken finean./
azken batean./ ibilian-ibilian, adib.:
“Ibilian-ibilian etxera itzuli zen
azkenean�./ gero eta gero ere.
POTA, echar la: txahala bota./ larriak
bota./ ok(a) egin./ goti(ka) egin./ botaka
egin.
POTRA, tener mucha: ilargia labe gainean
eduki.
PRECISAMENTE: l.- (kasuan kasuko
deklinabideaz) nori eta zuri
(precisamente a ti)./ non eta hemen
(precisamente aquí)./ noiz eta gaur
(precisamente hoy)./ nork eta
Arzallusek (precisamente Arzallus). 2.-
hain zuzen (ere)./ horrexegatik./ hain
justu. 3.-izan ere, adib.: “Izan ere hori
egin dut� (Precisamente he hecho eso).
PREDOMINAR: nagusi izan, adib.: “Gaur
hodeiak nagusi dira�.
PREMEDITACION, con: ondo hausnartuz
gero./ hotz-hotzean.
PRENSA, tener buena: ospe ona izan./ izen
ona izan./ (herrian, lagunartean…) uste
osokoa izan.
PREÑADA, estar: haurdun egon./ izorra
izan./ berrogei azkazal izan./ hezur
berriak izan, adib.: “Hezur berriak
zituen ordurako neskak�.
PRESUNTO: ustezko…
PRIMERA, verlo a la: begi batez ikusi.
PRIMERIZA, ser: lehenbiziko haurra
jasan.
PRIMERO, lo: lehenengo eta behin./
aurrena.
PRINCIPALMENTE: batez ere./ bereziki./
batik bat.
PRINCIPIO, al: hasieran./ hasiera batean./
lehenengotan.
PRINCIPIOS, ser contrario a mis: barrenak
ez agindu, adib.: “Barrenak ez dit
agintzen haurrak saltzea�./ barrenak
kontrakoa, bestelakoa agindu.
PRISA, sin: patxadan./ patxadaz./ hatsaren
gainean.
PRISA, vísteme despacio que tengo:

PRIVAR: zurrutean aritu, ibili.
PRO de, en: -ren alde./ -ren mesedetan,
mesedetarako.
PROFERIR: ahotik atera.
PROFESO, ex: berariaz.
PROMESA, cumplir la: hitza bete
(kontrakoa, hitza jan)./ eutsi eta tati egin
(ofrecer y no dar).
PRONTO, de: bat-batean./ tupustean./
halako batean.
PRONTO, hasta: laster arte./ hurren(gora)
arte./ aurki arte./ ez adiorik (gutunetan).
PRONTO, por de: hasteko.
PROPICIATORIA, ser la víctima: alferraren astoa izan.
PROPIO, tener mucho amor: harro(xka)
izan./ bere burua gehiegi maite izan.
PROPOSITO, a: l.- Bide batez…, adib.:
“Bide batez… zelan dago Henry?â€?./
bidenabar. 2.- Beren-beregi./ beren
beretik./ berariaz./ nahita./ gurata./
apropos.
PROVECHO, buen: on egin!/ on
dagizu(e)la.
PROVISIONAL: behin-behineko (behinbehinean-).
PUBLICO, ser del dominio: ahotan ibili./
errekako esamesa izan./ begi-bistan egon.
PUCHEROS, hacer: irrika eta mirrika ibili
(irri eta mirri=lloriqueo)./ sinkulinminkulin
ibili.
PUCHI, el último: azkena ipur ximela!
PUEBLO, conocerle a uno en su: bere
etxeko laratzak ezagutuko du hori! (a
ese no le conoce ni dios)./ bere etxeko
laratzak izango du horren berri.
PUEDA, como (buenamente): nolabait./
nola-hala./ nola edo hala.
PUEDE que…: baliteke -t(z)ea./ agian./
beharbada/ apika./ nonbait.
PUENTE, dormir debajo de un: atari
zabalean lo egin./ kale gorrian./ izarren
azpian.
PUENTE, tirarse de un: bere buruaz beste
egin./ bere burua hil./ bere burua zubitik
behera bota.
PUES, así: honela (horrela…) bada.
PUES sí que…: Gure Kabin (ederto)
emango genuke, (ederto) eman ere.
(pues sí que ibamos a lucir nosotros en
el Gure Kabi!).
PUESTO, estar (muy): jarria egon, adib.:
“Bertso-kontuan oso jarria dago�.
PUESTOS, ya: bide batez./ bidenabar./
arian gaudela./ horretara jarrita.
PULGA, ir a paso: oñe-oñe ibili (haurrak
bezala)./ geldika-geldika./ geldirogeldiro./
ttipi-ttapa./ astiro-astiro.
PUNTA, poner los pelos de: (buruko) ilea
laztu./ odola gatzatu (helar la sangre).
PUNTO, a las… en: hamabi-hamabietan (a
las doce en punto).
PUNTO de, a: t(z)ear./ -t(z)eko zorian./
zorian./ ia./ ia-ia./ (hari-)harian egon./
hari batean egon./ (hari-) haritik egon./
hari batetik egon./ -t(z)eko heinean.
PUNTO, estar en su: puntu-puntuan egon.
PUNTO, hasta ese: horrenbesteraino.
PUNTO, las… en: doi-doi hamabiak dira./
hamabi-hamabiak dira.
PUNTO, llegados a ese: hartaraz gero./
hartara helduz gero.
PUNTO, y: eta kito
PUNTOS, ganar: gradoak jaso.
PUÑADOS, a: ahurka, atzaparka, esku
beteka, eskukadaka, adib.: “Eskukadaka
bota�./ eskumenka.
PUÑETA, hacerse mutuamente la: elkar
jan, adib.: “Elkar jan arteko onik ez dute
izan bi auzo horiek�.
PUÑOS, verdades como: itsaso beteko
egiak.
PURO …, de: -ren . ..-z, adib.: “Hotzaren
hotzez� (De puro frío).
PUTAS, irse de: San Mamesera joan.
PUTAS, pasarlas: zinak eta minak pairatu./
beltzak eta txuriak ikusi./ zazpi
deabru(ak) ikusi, adib.: “Egun horretan
zazpi deabru ikusi nituen�./
senperr(en)ak ikusi./ San Martinen oloa
pagatu.
PUTO AMO, ser el: neu nagusi!./ zu zara
nagusia./ parerik ez izan (eduki).

About Maite

View all posts by Maite →
No comments yet.

Utzi erantzuna

-->