definitiboa esamoldeak

By on 2006(e)ko martxoak 14 in sailkatu gabe

ESAMOLDEAK -B-

GAZTELANIAZ

EUSKARAZ
BABIA, estar en: zeruan jarri./ zeruko
izarrak kontatzen ari izan./ izarrei
begira, xor-xor, txoritegian egon.
BADANA, zurrar la: astinaldi ederra
eman./ jipoitu./ bizkarra, lepoa berotu./
bero-bero egin./ kea atera.! pentsu
lehorra eman./ ederrak hartu, eman,
adib.: “Sagarrak lapurtzen harrapatu eta
ederrak emanda bidali zituen umeak�./
makilka banatu./ inori arkakusoak hil,
akabatu./ inori euliak, hautsak kendu.
BAJINIS, por lo: ahapeka./ hortzartean./
hitz estalika esan.
BAJO, andar picando por lo: azpijanean,
azpilanean aritu./ sator lanean (sator
lana=labor de zapa).
BAJO, por lo: ahopean./ ahapeka./ ixilka-
(mixilka).
BARBA, por: buruko./ -kal, adib.:
“Herrikal� (herri bakoitzeko)./ -na,
adib.: “Garagardo bana edan genuen�
(una por barba).
BARBAS, subirse a las: harrotu./ laineza hartu, adib.: “Hori entzutean haurrak
laineza hartu du�./ zaharrei lotsa galdu.
BARQUERO, las verdades del: bereak eta
bost.
BARRACA, ser el puto amo de la: nagusi
izan./ parerik ez izan.
BARRANCAS, a trancas y: tri(n)kilitra(
n)kala./ kinkil- kankala./ zirrikizarraka.
BARRAS, sin pararse en: etsi-etsian, adib.:
“Onena etsi-etsian operatzea izango
da�.
BARRIO, el otro: geroko, betiko, beste
bizitza./ geroko geroa.
BARRIO, irse al otro: azken hatsa eman./
zendu./ azken kukuak jo./ hurrengo
kukuak ez entzun./ bereak egin du./
beste mundura joan.
BARRO, dejar a la altura del: burutik
behera kaka egin.
BARTOLA, a la: hankazabal./ ipurdia
zabalik etzan, lo egin./ luze bezain
zabal.
BATIENTE, reir a mandíbula: barrez ito
(beharrean)./ barrez lehertu.
BATUTA, llevar la: nagusi izan./ agindu./
zartagina giderretik heldu, oratu.
BAZA, meter. tartean sartu, autuan, saltsan
sartu.
BE, por hache o por: aldez edo moldez./
zakutik edo zorrotik
BEBER. de buen, de mal: edan oneko,
edan txarreko.
BELLACO, mentir como un: hango
gezurretik horko gezurrera ibili, joan.
BEMOLES, tener: maratilak izan.
BENEFICIO, ni oficio ni: ez on eta ez
gozo, adib.: “Horrek ez digu ekarriko ez
on eta ez gozo�./ ez jan, ez lan.
BERENJENAL, meterse en un: ur
handitara, sasitartean sartu.
BESTIA, a lo: hil eta herio./ su eta salda.
BIEN, a base de: erruz.
BIEN, caer: gogoan sartu./ eder egin.
BIEN, mira tú qué: ederra kontua!/ hara, beitu zer egin duzun!
BIEN, por mi, tu..: onbidez./ neure. zeure…
onetan, hobebearrez (ari izan).
BIEN, pues sí que estamos: jai dugu./ ondo
jaioak gaude.
BIEN, que te vaya: ondo ibili./ on
dagizula.
BIEN, quedar, sentar: ederki eman, adib.:
“Ederki ematen dizu soineko horrek�.
BIEN, salir con: onez, onik irten.
BIEN, venir: ondo hartu, adib.: “Eguraldi
aldaketek ez naute ondo hartzen�.
Txarto hartu (venir mal).
BINGO!: buru-buruan, bete-betean asmatu,
jo.
BIZCOCHO, con esto y un: honenbestez.
BLANCO, dar en el: bete-betean, buruburuan
asmatu, jo.
BLANCO, vestirse de punta en: esku biez
jantzi.
BLEDO, me importa un: bost niri, zuri…!/
bost axola!/ ardura gutxi niri!/ hor
konpon (Mariantton)!/ izorra dadin!
(ixorrai)./ bejondeiola! (bejondeizula…).
BOCA, a pedir de: asean eta betean./
aukera-aukeran./ esku-eskuan./
aukeran./ gura lez./ nahi bezala, erara./
ahoa neurri.
BOCA, abrir la: aharrausi egin.
BOCA, andar de boca en: aho-mihi(e)
ibili./ (munduaren) ahotan ibili./ ahoz
aho, ahorik aho ibili./ bala-bala, bolobolo
zabaldu (berri bat).
BOCA, echar culebras por la: ahotik
sugeak eta muskerrak atera.! gorriak
(eta beltzak) esan.
BOCA, echar sapos por la: inon direnak
(eta ez direnak) esan.
BOCA, irse la fuerza por la: abilidadea
auzoan eduki./ indarra sudurpean izan,
adib.: “Sudurpean zuk bai indarra!�.
BOCA, quitar de la: ahotik atera./ mihi
(punta)tik kendu, atera.
BOCANEGRA, ser un: esan txarrekoa
izan.
BOCADO, sin perder: begi-belarri, adi-adi
egon./ buru-belarri aditu.
BOGA, estar en: sapa (handia) izan./ pilpilean
egon./ tira handia izan.
BOLA, meter una: ziria, zipotza sartu./
adarra, harpa jo
BOLLOS, no estar el horno para: giro ez
izan, egon, adib.: “Hemen ez da giro eta
goazen!� (Vámonos, que no está el
horno para bollos).
BOLSA, aflojar la: behatza busti/ ziskoa
askatu./ sakela, poltsikoa, patrika
atximurtu.
BOLSILLO, rascarse el: sakela (ez
zakila!!!) atximurtu./ behatza busti./
ziskoa askatu.
BOMBO, tener un: haurdun egon./ hezur
berriak izan./ izorra izan./ berrogei
azkazal izan.
BONITO, que te vaya: ondo ibili
(Maripili)./ on dagizula.
BOQUILLA, de: aho-mihiz.
BOQUILLA, hacer las cosas de: abilidadea
auzoan eduki./ asko esan eta gutxi egin.
BORRAJAS, agua de: agotz galda
(salda?)./ lastozko sua./ ur errea, adib.:
“Hori ur errea duk, motel!�./ paper
errea./ ezer ezean (geratu).
BOTAS, ponerse las: ase eta betean jan,
edan.
BOTE, darse el: hankak jaso./ hanka egin.
BOTE, de bote en: arrautza bezala beterik./
mukurreraino./ gainezka./ lepo egon.
BRACETE, ir de: satsetan joan (“haciendo
guarrerías�, atsoen arabera).
BRASAS, salir del fuego para caer en las: zalditik astora./ otsoari ihesi eta hartzak
atzeman.
BRAZO, cogidos por el: besoz beso.
BREVA, estar tocándose la: potrojorran
egon (gizonezkoak).
BREVAS, de uvas a: berandutik
berandura.
BREVE, en: luzaro gabe.
BROMA, tomar a: barretik hartu.
BRONCA: istilu gorriak./ txoropote.
BRUCES, caer de: mu(s)turrez aurrera
jausi./ buruz aurrera./ zerraldo erori.
BUENA, de verdad de la: zinez eta minez
(diotsut)./ bene-benetan./ begiaz eta
egiaz.
BUENA. ésta sí que es: hau beltza!/ hau
da/duk(n) hau!/ hamaika (gauza)
ikusteko, entzuteko jaioak gara!
BUENA, hacerla: ederra egin, adib.:
“Ederra egin duk motel!�./ handia egin.
BUENA, no tener una idea: traste zuzena
ez izan./ bihurria izan.
BUENAS, a: onez./ onera./ onean, adib.:
“Hobe da umea onez onean hartzea�.
BUENO, no ser: ogi gogorra bezain ona
izan.
BUENO, ponerse: gozoa jarri, egon.
BUENOS, estamos: jai dugu./ ondo jaioak
egon, adib.: “Itsua badabil itsumutil,
ondo jaioak gaude�.
BUEY, comerse un: idia adar(rak) eta guzti
jan(go nuke)./ hezeak eta iharrak jan(go
nituzke).
BURRO, bajarse del: amore eman./
konturatu./ zaldi gainetik jaitsi.
BURRO, ponerse: teman hasi, sartu.
BURRUCUCHUS, a: arrelepo, lepoan
eraman.

About Maite

View all posts by Maite →
No comments yet.

Utzi erantzuna

-->