E esamoldeak

ESAMOLDEAK -E-

GAZTELANIAZ

EUSKARAZ

EBULLICION, en: gal-gal(ka)./ galgaraka.
ECO: harri bizi.
EDAD, en la mejor: loretan./ sasoi betean./
garerdian, adib.: “Garerdian hil zaio
emaztea�.
EDAD, mayor de: adin nagusi(ko).
EDAD, menor de: adin txiki(ko).
EFECTO, en: izan ere./ hain zuzen (ere)./
bai(ki)./ zuzen zaude.
EJE, partirse el: barrez leher gaizto egin,
adib.: “Barrez leher gaizto egin genuen
haren esaldiekin�./ barrez lehertu./
barreari (edo negarrari) eman.
EJEMPLO, por: adibidez./ esate baterako./
esaterako./ konparazio(ne bate)ra./ hala nola./ berbarako.
EJERCICIO, en: jarduneko, adib.:
“Jarduneko abokatua� (Abogado en
ejercicio).
ELEMENTO, menudo: hori mozolo
pinttoa da!/ a zer alea!
ELITE, estar en la: puntan ibili.
ELLO, (no) estar a: hartara (ez) egon.
EMBARAZADA, estar: haurdun izan./
hezur berriak izan, adib.: “Hezur berriak
zituen ordurako neskak�./ izorra izan./
hogei atzazalak izan.
EMBARGO, sin: ostera./ dena dela./ dena
den./ hala (eta guztiz) ere./ halan da be./
berriz./ aitzitik ere./ ordea./ halabaina.
EMPANTANADO, dejar: erdizka./ erdizerdizean
utzi.
EMPAPARSE: -z jabetu./ zerbait ulertu./
jantzita egon./ bustita egon, adib.:
“Busti naiz horretaz� (Me he empapado
de eso).
EMPATES, quedar: (partiduan) peto
gelditu./ hainbana gelditu, egin.
EMPEÑO, sin cejar en el: etengabe./
etsi(penik) gabe.
ENCAMINADO, andar mal: oker ibili,
egon./ okerreko bidetik jo.
ENCHUFE, tener: ukondo (handia) izan.
ENCIMA, llevar: l.- aldean eraman (gauza
bat-edo, poltsikoan). 2.- soinean eraman
(jaka bat jantzi, edo). 3: lepoan (a la
espalda, a hombros).
ENCIMA, por: gainetik./ iraizean
(superficialmente)./ gaingiroki.
ENCINTA, estar: haurdun egon./ izorra
egon./ hezur berriak izan, adib.: “Hezur
berriak zituen neskak ordurako�./
berrogei azkazal izan.
ENCOJERSE: urak hartu.
ENCONTRADIZO, hacerse el: otoz otoa
egin
ENCONTRAREMOS. arrieritos somos y
en el camino nos:
fandangoaren buelta
etorriko zaizu./ bueltan etorriko zaizu./
larrutik ordaindu behar didazu./ urak
egingo du bide.
ENCUENTRO, salir al: bidenabar irten./
bidera irten.
ENFASIS, poner: zerbait azpimarratu.
ENHORABUENA: zorionak./
bejondeizula (zuri), bejondeiola
(berari)…
ENHORABUENA, estar de: zorionean
egon.
ENTENDEDERAS, ser corto de: oso betea
ez izan./ burugogorra izan (beste
adieran, ulertu nahi ez duena).
ENTENDER, dar a: aditzera eman.
ENTERADO, estar: jakinaren gainean
egon./ jakitun egon.
ENTERA(D)O, ser un: ahateari, sardinari
igerian erakutsi (nahian ibili).
ENTONCES: halako batean./ orduan./
tupustean./ bat-batean.
ENTONCES, a partir de: harrezkeroztik./
hartaz gero.
ENTONCES, desde: geroztik./ ordutik
(aurrera, hona…).
ENTONCES, para: ordurako./ ordu ezkero.
ENTRA, la letra con sangre: ikasbidea,
odolbidea.
ENTRAÑAS, en nuestras: geure burubihotzetan./
barne-barnean./ geure
baitan.
ENTREDICHO, estar en: kolokan egon,
jarri.
ENTUSIASMO, sin: gogo hotzez.
ENVIDIAR, no tener nada que: minik ez
izan, adib.: “Ene zaldiak ez du zurearen
minik�.
ERROR, sacarle de su: burua bi belarrien
artean ezarri.
ES, esto: hau da./ hots./ alegia
ES, tal como: dena denez, adib.: “Dena
denez nahi dut� (Lo quiero tal como es).
ESCONDIDAS, a: ezkutuka./ ixilkamixilka./
ixil-ostuka, ixil-gordeka./
ilunpean./ isilik./ kiriketan.
ESCONDITE, al: kiriketan./ ezkutaketan./
kukuka./ zapoketan.
ESENCIAS, destapar el tarro de las: zakukoak atera.
ESES, haciendo: alderaka joan./ zeharkameharka
ibili./ soslai, sigi-saga ibili.
ESGRIMIR: dantzatu, adib.: “Ezpata
dantzatu, makila dantzatu�.
ESPABILAR: tonto usainak kendu.
ESPALDA, dar la: atzea, bizkarra,
gibel(a), lepoa eman./ aurpegia itzuli.
ESPALDAS, caerse de: aratinik jausi./
taloa hartu.
ESPALDAS, cargar sobre sus: bere bizkar,
gainera, gain hartu./ soinera hartu./
bizkarreratu.
ESPANTAPAJAROS: txorimalo./
kukumarru.
ESPARRAGOS, irse a freir: irse a freir: pikutara joan/
txoritara joan./ antzarak ferratzera joan,/
porruak landatzera joan./ utikan! (hoa
hortikan!)./ alde hemendik!
ESPECIAL, en: batez ere./ bereziki.
ESPERA!: itxaron apur batez!/ egon apur
batez!
ESPERANZA, estar en estado de buena: haurdun egon./ hezur barriak izan./
berrogei azkazalak izan./ haur
esperantzan egon, izan.
ESPERAR: inoren, ezeren zain egon,
adib.: “Zortzi ordu eman dugu
Korrikaren zain�./ inoren esperoan
egon, adib.: “Zure esperoan nengoen�./
inori begira egon./ inor itxaroten egon,
adib.: “Zeren esperoan dago gure
herria?� (A qué está esperando nuestro
pueblo?),
ESPICHARLA: azken hatsa eman./
hurrengo kukua ez entzun./ azken
kukuak jo.
ESPINA, dar mala: zain txarra eman, adib.:
“Zain txarra eman dit�./ usain onik ez
eman, adib.: “Arratsalde hartan ikusi
nituen bezeroek ez zidaten usain onik
eman�./ susmo txarrak hartu.
ESPIRAL, en: kiribilean.
ESPONJA, beber como una: ihiak bezala
edan./ upela betean edan.
ESPUELA, echar la: espuela ipini.
ESPUMA, subir como la: gora handia izan.
ESTA, dejarlo tal como: bere horretan utzi,
laga./ bertan behera laga./ dagoendagoene(
t)an utzi.
ESTAMOS?: bagara?
ESTAR a: -(e)tara egon, adib.: “Orain ez,
horretara nago eta�.
ESTAR en que: -(e)lakoan egon, adib.:
“Etorriko direlakoan nago� (Uste dut)./
uste izan…-(e)la./ (ba)nago…-(e)la,
adib.: “Banago etorriko dela�.
ESTAR, (no) poderse: giro (ez) izan, egon,
adib.: “Hemen ez da giro� (Aquí no se
puede estar).
ESTAS, en una de: halako batean./ batbatean./
tupustean.
ESTE, este como: dagoen-dagoen(t)an
ESTILO, por el: antzeko(a)./ antzeko
zerbait./ hortxe-hortxe.
ESTO…: zera…, adib.: “Zereko zerean
dagoen zera ekardazu�.
ESTO, con: honenbestez,
ESTOY, segun: nagoene(t)an.
ESTRELLA, nacer con: hortzekin
sortu(takoa izan).
ESTRELLADO, estar el cielo: zerua izar
egon.
ESTRELLADOS, unos nacen con estrella
y otros:
batzuk hortzekin sortutakoak
dira, beste batzuei, ordea,atera orduko
apurtzen dizkiete.
EVIDENCIA, dejar en: 1: nabarmen utzi./
ageri(an) utzi, gelditu. 2.- lotsagarri
utzi./ leku ederrean utzi.
EXAGERADO: ahobero.
EXCEPTO: izan ezik./ salbu./ ez beste.
EXCESO, con: buruz gain(etik)./ neurriz
gain(etik).
EXCLUSIVAMENTE, pura y: soil-soilik.
EXITO, tener: tira (handia) izan./ jendeak
begi argia egin, adib.: “Jendeak begi
argia egin zion produktu berriari�./ gora
handia izan (subir como la espuma).
EXPIATORIO, chivo: alferren astoa
(izan).
EXPLICACIONES, dar: burua garbitu./
kontu(ak) eman.
EXPLICACIONES, pedir: kontuak eskatu,
galdetu.
EXPRESAMENTE: beren-beregi./ propio.
EX-PROFESO: bere-bererik.
EXTREMO, en último: azken buruan./
azken beltzean.
EXTREMO, llegados a ese: hartaraz gero./
hartara helduz gero.

No comments yet.

Utzi erantzuna

-->