F esamoldeak

By on 2006(e)ko martxoak 4 in sailkatu gabe

Esamoldeak -F-

GAZTELANIAZ

EUSKARAZ
FA, ni fu ni: ez herdu eta ez merdu./ ez ur
eta ez ardo./ez ur eta ez gatz./ ez hauts
eta ez errauts./ ez bere eta ez besteren
(el perro del hortelano)./ ez ardi eta ez
axuri./ ez hotz eta ez bero.
FACIL, hablar es: esatea merke da.
FACILIDADES, dar: bide(a) eman./
aurrerabidea eman.
FALDERO, seguir como un perrito: orpoz
orpo jarraitu, adib.: “Orpoz orpo
dabilkio (inguruan)�./ aztalez aztal
jarraitu.
FALLAR: huts egin./ kale egin (pilotan eta
antzeko jokoetan).
FALTA de, a: … beharrean, adib.: “Bi
beharrean gaude� (Estamos a falta de
dos).
FALTA, sin: hutsa egin barik.
FALTO de, estar: ahulik egon, adib.: “Diru
ahulik gaude hemen�./ faltan egon.
FAMILIA, portarse como de la: norbaitekin trebe izan, adib.: “Ene aita
trebe da zurearekin� (Mi padre se
comporta con el tuyo como si fueran de
la familia).
FASTIDIANDO, estar: azak ematen egon.
FASTIDIES, no: bai, zera./ bai, eta zera
ere./ ez zitekek/n izan./ sekula
halakorik./ txantxetan, ala?
FATUO, fuego: argi, su zakur.
FAVOR de, a: ezeren alde egon./ ezeren
aldekoa izan./ ezeri on iriztea./ inoren
sokarena(koa) izatea.
FAVOR, perder el: -(r)en ederra galdu,
adib.: “Neskaren ederra galdu zuen bere
alprojakeriaz�.
FAVOR, viento a: haize alde, adib.:
“Haizeak atzetik jotzen zuela�.
FE, dar: fede egin.
FE, de buena: ondo ustean egin, adib.:
“Ondo ustean egin nuen egin nuena,
baina ez zuen ondo hartu�./ fede onez
egin./ ondo beharrez./ hobe beharrez./
hobeto beharrean.
FE, de mala: gaiztoz egin./ uste dongean
jokatu.
FEHACIENTE, de modo: sinesgarriro./
sinesteko moduan. moduko(a), adib.:
“Sinesgarriro benetakotu zuen� (Lo
acreditó de modo fehaciente).
FEO, estar: gauza motza izan.
FIADO, dar de: gero(ko)tan eman.
FIARSE: uste ona izan inorengan, adib.:
“Gazte honengan uste osoa dut� (Me fio
de este joven).
FICHADO, tener: begiz jo(ta izan).
FIFTY-FIFTY: erdibana./ erdibanatu,
erdibana egin.
FIGURA, genio y (hasta la sepultura): lehengo lepotik (izan) burua.
FIGURABA, me lo: banengoen ba ni!
FIJAMENTE, mirar: peto begiratu./
begira-begira geratu.
FIJO, sin rumbo: noraezean./ terrentaka
ibili./ handik hona ibili./ firin-faran ibili
(erretiratuak bezala)./ nora gabe.
FILAS, en: lerro-lerro eginda./
errezka(da)n./ lerro- lerroka.
FIN, al: azkenik./ gero ere./ geroenean.
FIN, por: halako batean (ipuinetan
bezala)./ azkenez./ halako batez.
FIN, ser el: norberarenak egin, adib.:
“Gureak egin du/dik/din!� (Se acabó lo
que se daba).
FINAL, llegar hasta el: azkena jo.
FINO, hilar: saltsa mehe egin.
FIRME, trabajar de: lan eta lan ari.
FIRME, en: irmo, adib.: “Abonamendu
irmoa� (Abono en firme).
FIRME, mantenerse: “Tinko egin behar dugu geurearen
alde�.
FISGANDO, andar: non zer ikusiko ibili./
non zer berri ibili./ zer-kausian ibili./
kuxkuxean ibili.
FLAUTA, sonar la: kukua entzun./ kukuak
jo.
FLOJA, estar en la cuerda: koloka(n)
egon./ kinka larrian egon.
FOCA, estar como una: azal bete-betean
egon.
FOLLAO, estar mal: larru faltan egon,
ibili.
FONDO, en el: funtsean.
FONDO, llegar al: hondarreraino etorri.
FONDO, tocar: hondoa jo./ toton egin./
erreka jo./ behea jo.
FORMA, de alguna: nola edo hala./ nolahala./
nolabait.
FORMAS, de todas: nolanahi ere./
nolanahi (ere) den./ dena dela./ dena
den./ hala ere.
FORMALITO, ser: esanekoa izan.
FORRO, ni por el: inola ere ez./ ez eta
inola ere./ inondik inora ere ez./ ez eta
pentsatu ere./ bai, zera./ bai eta zera
ere./ ez eta hurrik, urrerik eman(da/rik)
ere!/ bai, bost!
FORTUNA, por: zorionez./ hala beharrez.
FORZADO por …: “Egarriaren egarriz�
(Forzado por la sed).
FRASCO, darle al: zurrutean ibili.
FRECUENCIA, con: askotan./ txiteanpitean.
FRENETICO, ponerse: odolak burua
hartu.
FRENO, echar el: arrasta eman.
FRENTE, de: aurrez aurre.
FRENTE, frente a: buruz buru(an)./ begiz
begi./ bekoz beko./ aurrez aurre, aurke./
mokoz moko.
FRENTE, hacer: buru egin./ gogor egin./
oldartu./ (inori, ezeri) hortzak erakutsi.
FRESCO, hacer: hozkirri egon.
FRIA, a sangre: odol hotzean./ hotzhotzean.
FRIA, echar un jarro de agua: mandoak hil.
FRIALDAD, con: gogo hotzez./ odol
hotzean.
FRIO, estar muerto de: hotzak gogortuta,
ebakita, akabatzen egon.
FRIO, hacer: hotz egiten du./ hotz(a) ari
du.
FUEGO, alto el: l.- su etena sinatu) 2.- eten
sua!
FUEGO, a sangre y: hil eta Herio./ su eta
salda.
FUEGO, echar (más) leña al: ihesi doan
zakurrari buztanean su eman.
FUEGO, pegar: su eman.
FUEGO, sacar las castañas del: babak
eltzetik atera./ beste baten eskuaz
txingarra atera.
FUEGO?, tienes: surik bai?

alde hemendik, gure etxetik…!/
Ken hortik…!/ kanpora!/ utikan (hoa
hortikan)./ xapi!, zape! (katuei).
FUERA, con la lengua: arnasa bete ezinik
ibili, egon, etorri./ arnasa estuka ibili/
arnas(a) hotsean./ arnasestu(ka)./ arnasa
estututa.
FUERTE, apostar, jugar: bero jokatu.!
gogor jokatu.
FUERTE, ser algo muy: oso latza izan./
kristo(re)na izan.
FUERTES, decir cosas muy: kristo(re)nak
esan./ harri handiak bota.
FUERZA de, a: …-(r)en . ..-(e)z, adib.:
“Diruaren diruaz�, “Ekinaren ekinaz
ezina egina�./ arian-arian.
FUERZA, a la: …-(r)en . ..-(e)z, adib.:
“Diruaren diruaz�, “Ekinaren ekinaz
ezina egina�./ arian-arian.
FUERZA, a la: gura eta ez./ gura eta gura
ez./ nahi ta ez./ nahi eta nahi ez./
derrigorrez./ indarrez.
FUERZA, de grado o por la: nahi eta ez./
nahi eta nahi ez./ gura eta (gura) ez./
onean ez bada txarrean.
FUERZAS, medir sus: biak ala biak aritu./
norgehiagoka aritu./ lehian aritu.
FUGA, darse a la: ihesari eman./ hanka
(jokoa) egin./ ihes egin.
FUGAZ, estrella: izar uxo./ izar loka.
FUNDAMENTO, sin: ganorabako./ ganora
barik./ tetele-metele.
FURIOSO, estar: su eta gar egon./ suak
hartuta egon.
FUTURO, con vistas al: geroari buruz,
adib.: “Geroari buruz erosi zuen�.

About Maite

View all posts by Maite →
No comments yet.

Utzi erantzuna

-->