Naroa Agirre: “Nork bere erantzukizuna hartzen du”

Urduritasuna, lasaitasuna, urduritasuna eta berriro ere urduritasuna. Horixe zen ordu batzuk lehenago sentitzen nuena. Minutu batzuk falta zirenean, Maite niregana etorri, kamara eman eta trenerantz abiatu nintzen. Aurrera eta atzera bueltaka eta, azkenean, agertu zen! Momentu horretantxe buruan Naroa besterik ez nuen, ea nola agurtuko nuen, jatorra izango zen… Azkenean, Tolosara iritsi eta minutu batzuez itxaroten egon nintzen geltoki ondoan. Neska ilehori bat ikusi eta bat-batean bero sastada bat sentitu nuen gorputz osoan barrenak. Ez zen Naroa. Galdutako lasaitasuna berreskuratu nuen instant batez. Hortik bost minutura iritsi zen, eta segituan hasi ginen berriketan. Jarraian, elkarrizketari ekin genion.

Naroa Agirre pertika jauzilari bikaina da, nesken artean estatu mailan dagoen jauzilaririk bikainena. Txiki-txikitatik hasi eta bere helburuak lortu dituen honek txapelketa ugaritan parte hartzeaz gain, olinpiadetan ere esku hartu du. Egun, telebistan ere ikus dezakegu aktore lanetan, Goenkale telesailean hain zuzen ere.

Lehenik eta behin mila esker etortzeagatik, Naroa. Atletismoan txiki-txikitatik aritu zara, baina hainbeste proben artean, nolatan aukeratu zenuen pertika? Beti egiten didaten galdera da. Hasieran, atletismoan denetik probatzen genuen ikastolan gure lehen entrenatzailearekin, pertika izan ezik, noski, konplikatuxeagoa baita. Hoberen ematen zitzaidana eta gehien gustatzen zitzaidana luzera jauzia zen, eta horrekin hasi nintzen. Behin horretan entrenatzen nenbilela orain nire entrenatzailea den Jon Karlarekin, beste mutilak entrenatzen ikusi nituen eta aukera izan nuen hura probatzeko. Gustatu egin zitzaidan, gutxi gorabehera ere ondo ematen zitzaidan. Hortik joan zen nire hasiera.

Pertikan Espainiako neska bakarra zara horrelako marka onekin eta esan daiteke denak zuri begira gaudela. Zer iruditzen zaizu hori? Ez da erantzukizun handia zuretzat? Ez. Erantzukizuna bakoitzak hartzen du. Momentu honetan, egia da Espainiako errekorra nik dudala. Hala ere, beste pertika jauzilariak, Dana Cervantes eta Mari Mar Sanchez, esate baterako, bertan ere egon dira eta atzetik datozenen artean ere badago lau metrotik gora saltatzen duenik. Nik espero dut hemendik gutxira, pixkanaka-pixkanaka jende gehiago agertzea.

Jakin dut bizkarrean zenbait arazo izan dituzula. Ebakuntza gelatik pasatzea izan al duzu buruan? Eta arazo horiek direla eta, noizbait atletismoa uztea burutik pasa al zaizu? Bai, arazoak izan nituen, baina, egia esanda, ez nuen inoiz ebakuntzan pentsatu. Momentu batzuetan oso gaizki pasatu dut, min handiz nenbilen, eta okerrena da ikusten nuela hobera joan nendin egiten nituen gauzak ez zutela ezer egiten. Momentu txarrak pasatu ditut. Nire entrenatzaileak eta biok markak ikusten genituen, azken batean, markak entrenatzearekin bat datoz eta. Noski, entrenatu ezin duzunean, ez dago ezer egiterik.

Uzteari dagokionez, egia esan ez zait inoiz burutik pasatu. Beti duzu beste zerbait aurkituko duzulako esperantza hori, baina une oso zailak eta benetan konplikatuak (saiatu, mina, berriro saiatu, berriro mina…) igaro ditut. Hala ere, ez dut inoiz pentsatu utziko nuenik. Beti saiatu naiz bide egokiena bilatzen, ariketa batek ez bazuen funtzionatzen, beste ariketa bati ekiten nion. Frantzian ere errehabilitaziora joan nintzen, baina ez zen ondo joan. Egia esan, momentu oso txarrak pasatu ditugu, baina dirudienez, oraintxe kontrolaturik daramat eta entrenatzen nabil.

Bi aldiz parte hartu duzu Olinpiar Jokoetan . Lehenik, 2004. urtean, Atenasen; bigarrena, ordea, 2008. urtean, Pekinen. Ez du jende askok izaten aukera hori, baina zuk esan dezakezu hautatu horietako bat zarela. Zer aipa dezakezu esperientzia horri buruz? Olinpiadetara joatea ikaragarrizko esperientzia da. Gainera, lehenengo aldian, dena biribila atera zitzaidan, espero nuena baino egokiago, seigarren gelditu nintzen. Hori berriro egitea oso zaila izango da, ez dakit errepikatuko dudan. Ikusi beharko da; hala eta guztiz ere, guztia biribil-biribila atera zen eta ni, noski, txoratzen nenbilen. Esperientzia izugarria izan zen. Bigarren Olinpiada ere oso polita izan zen, Pekinen. Ondo joan zitzaidan, baina ez lehenengo aldian bezain ondo. Orduan, desberdina da esperientzia.

Bartzelonara joan zinen Ingurumen Zientziak ikastera; hala ere, ez zenuen alde batera utzi atletismoa. Hans Ruf-ekin entrenatu zenuen eta, nahiz eta zure markak gora egin, ez duzu inoiz pentsatu atletismoak ez zizula etorkizunik ekarriko? Hau da, ez al zenuen pentsatu atletismotik bizitzea zaila izango zela? Ez nuen planteatu. Bartzelonara ez nintzen joan atletismoa egitera, ikastea baizik. Nahiz eta atletismoa ez utzi, ez nuen gehiegitan Hunsekin entrenatu. Hilabetean behin esaten nion etxera nindoala egun batzuetarako, praktikak nituela…Egia esan, Hunsek guztiari eusten zion, eta uste dut berari esker jarraitzen dudala.

Apustu handiagoa izan zen hona etorri nintzenean. Eseri eta zerbait handia egin nezakeela esan zidan. Urtebetera zer pasatuko zen pentsatu genuen. Lehenengo urte hartan, gauzak ondo atera ziren: Espainian jokatu nuen… Orduan halako mundu batean sartzen zara, non saria izan dezakezula ikusten duzun…

Atleta aparta izateaz gain, Goenkalen, aktore lanetan, ikusi zaitugu. Nolatan hasi zinen bertan? Kapitulu batean, Naroa pertika-jauzilari bezala azaltzeko deitu zidaten. Hura grabatu eta gero, beste pare bat grabatzeko eskatu zidaten. Hortik, txantxetan, gauza bat dela edo bestea, azkenean urte dezente daramatzat Goenkale grabatzen.

Bertan izan duzu zure lehen aktore lana. Gustuko al duzu? Oso, Goenkalen oso gustuko dut aktore lana. Bertatik kanpora ez dut ezer gehiago ezagutzen, teatrorik ez dut egin…baina Goenkalen oso gustura nago. Hasieratik denek zoragarri hartu ninduten; dagoen giroa, gainera, bai aktoreen artean, bai kamerekin, oso polita da. Alde batetik, niri ondo etortzen zait egunerokoa pixka bat apurtzeko, eta atleta mundutik apur bat urruntzeko. Grabatzea etortzen naizenean, beste giro desberdin batean murgiltzen naiz eta pozez beterik ibiltzen naiz.

Goenkalen, Nekaneren bikotea zara, hau da, lesbiana baten papera interpretatzen duzu. Gogorra egiten al zaizu paper horretan aritzea? Ez. Egia da, hasieran esan zidatenean, buruari birak eman nizkiola ea nola izango zen neska bat musukatzea. Baina probatu nuen arte; izan ere, azkenean, ezagutzen duzun pertsona bat baita. Konfiantza handia dut Itziarrekin (Nekane interpretatzen du Goenkalen) eta, azken batean, aktore bezala ikusten duzu. Benetan diotsut, nahiz eta lehenengo aldiz niretzat ere handia izan neska bat musukatzearena, aktorea da. Mutila ala neska izan, nik nahiago dut konfiantza dudan neska bat musukatu, eta ez ezagutzen ez dudan norbait. Azken finean, musu bat ematea baino ez da. Ez da ezer gehiago. Oso ondo portatzen da eta, gainera, ondo musukatzen du.

Lehendik ere jendeak ezagutu egiten zintuen, baina telebistan atera zarenetik oraindik gehiago. Ondo daramazu ospe hori? Telebistak aurpegia ematen du. Atletismoarekin egunkarietan azaltzen zara; telebistan oso gutxi, momentu puntualetan baino ez. Goenkale jende askoren etxeetan sartzen da astelehen eta astearte gauero. Telebistak aukera hori ematen du, aurpegia erakustearena. Oso polita da jendea inguratzen zaizunean zerbait galdetzeko, animatzeko, Goenkalez zerbait galdetzeko, atletismoari buruz zoriontzeko… Gainera, jendea nahiko zuhurra izaten da, ondo daramat.

Eta izan al duzu anekdotaren bat horren inguruan? Orain dagoeneko ohituta nago. Hasieran, gertatu zait kaletik joan eta, batez ere, jende helduak nire izena esan eta agurtzea. Nik, noski, agur esaten nuen, baina jarraian ondoan nuenari nor zen galdetzen nion. Duda hor nuen. Esate baterako, atletismoan batzuetan afariren batean jendea ezagutzen duzu eta gero ez zara gogoratzen. Segituan geratzen zara duda horrekin, ea nor den agurtu zaituen hori, eta ez zara konturatzen telebistagatik agurtzen zaituztela. Jendearen etxean sartzen zara, beraientzat etxekoa zara, eta “agur, Naroa” batekin agurtzen zaituzte. Beraz, badakizu horregatik dela, eta zuk ere agurtu egiten duzu.

Badakit, entrenamenduak eta Goenkaleko grabazioak direla eta, ez duzula aisialdirako denbora gehiegi. Hala ere, zer duzu gustuko egitea tarte bat duzunean? Pelikulak etxean ikustea asko gustatzen zait. DVDak hartzen ditugu, eta bertan egoten gara. Paseatzea ere atsegin dut. Horretaz aparte, ez dut ezer berezirik egiten.

Kanpotik ikusirik, badirudi zure amets guztiak bete dituzula. Zerbait falta al zaizu egiteko? Bai. Kirola utzi ondoren, familia bat osatzea gustatuko litzaidake. Kirola utzi baino lehen, oraindik ere, badauzkat beste amets batzuk buruan.

Azkenik, epe laburrera, non ikusten duzu zure burua? Oraingoz, lehenik ikusiko dut ea aurten bizkarrak jasan ahal izango duen entrenamendu eta konpetizio erritmoa, aurreko urtea oso gogorra izan baitzen. Horren baitan nago esperantza eta ilusio guztiarekin. Espero dut denboraldi polita ateratzera.

Naroa Agirre euskaljakintzarekin solasean from Maite Goñi on Vimeo.

Jakintza Ikastolako euskaljakintza 5eko Nagore Valerok Naroa Agirre atleta eta aktoreari egindako elkarrizketa.

Comments { 0 }

Bakearen izenean

Aski ezaguna da 2001eko irailaren 11 lausotu zuen gertakaria. Sinestezintasunez hartu zuen munduak Manhattanen jazoa. Hura beste hizpiderik ez zuten hedabideei so geratu zen une batez arnasteko denborarik ere ez duen gizartea. 2973 hildako. Hasierako sinestezintasuna izuak eta ezinegonak ordezkatuak zituen jada. 19 gizonek, ordu erdi eskasean, planetako nazio indartsuena nabarmen ahultzeko ahalmena izan bazuten, ba al dago munduan nazio segururik?

Lasaitasun mezu baten premia larria zegoen, beldurra nagusi zen Amerikako Estatu Batuetan. Agintariak hiritarren beharrak asetzeko daudenez, Etxe Zuriak Operation Enduring Freedom izeneko operazioa jarri zuen martxan urte hartako urriaren 7an Afganistanen sartuz. Horrek horrenbeste igurikatzen zuten lasaitasun sentimendua emango zien estatubatuarrei. Bakea, askatasuna, gerra bidez ziurtatzeko beharra erakutsi zien gobernuak; bakearen eta justiziaren izenean borrokatzeak gerra justifikatzen zuen.

Inbasioaren helburua Al Qaedako buruak –Osama bin Laden tarteko– aurkitzea zen, hauek auzitara eramateko. Horretarako taliban erregimena agintetik kentzen saiatuko ziren, honek Al Qaedari ematen zion babesaren jakitun. Bushen gobernuak talde terroristak eta hauek babesten zituzten estatu edo gobernuen artean bereizketarik ez zuela egingo adierazi zuen. Esan eta egin. Baina zer gertatzen da bereizketarik ez egite hori ez bada gobernu edo estatuetara mugatu?

Lehenengo hilabeteak erabakigarriak izan ziren. Gerra Afganistanen hego ekialdean fokatzen hasi zen, eta, ordutik, Pakistanen muga da gune arriskutsuena. Dagoeneko zortzi urte igaro dira, eta, tamalez, egunero-egunero gerraren sufrikarioak pairatzen dituztenak zibil afganiarrak dira. Esan daiteke gerra bizimodu bilakatu dela askorentzat. Lehergailuak, armak… dira eguneroko ogi euren bizitzetan. Gisa askotako ezegonkortasuna bizi dute: ekonomikoa, laborala, soziala… Osasun mailako behar izugarriak daude, higienea ohiko arazo da, eta gerraren ondorioz sortzen diren gaixotasun psikologikoak jasaten dituztenen zenbakia amaigabea da. Errealitatea gordina da afganiarrentzat, krudela.

Agian, errealitate horren zurruntasuna aurreikusten zutelako sortu zen 2001ean ISAF (International Security Assistance Force) erakundea. NATOk zuzentzen du 2003tik, eta gobernu afganiarrak berez izan beharko lukeen autoritatea eta horrek ekarriko liokeen ongizatea erdiestea du helburu, 41 naziotako 55.100 soldaduk lan horretan dihardutelarik. 55100 soldadu horietatik 23.220 AEBkoak direla estimatzen da. Kontzientzia garbitzeko erakundea?

Bazirudien Barack Obamak, Bush ordezkatzean, lehenengoak horrenbestetan aldarrikatu zuen “aldaketak” kanpo-politikaren esparruari sano eragingo ziola. Tropak Iraketik kanporatzea bere lehen erabakia izan bazen ere, Afghanistanera soldadu gehiago bidaltzeko duen asmoa azaldu zuen, abenduaren 10ean, Oslon, Bakearen Nobela jasotzeko eman zuen hitzaldian.Gerra bakea lortzeko tramitetzat definitu zuen. Paradoxikoa, ez da ala? Kontuak kontu, soldaduak bakearen izenean joango dira gerrara.

Eta joango dira, edo ez dira joango, ez fisikoki behintzat. Esan diezaietela, bestela, GGAIak (Gidaririk Gabeko Aireko Ibilgailuak) zuzentzen

dituzten soldaduei. Zur eta lur geratu nintzen, orain hilabete batzuk, Sustatun Mikel Iturriak idatziriko artikulu baten bidez, honen berri izatean. Soldadu hauek Estatu Batuetako Aire Armatuetako kide dira, eta Nevadako Creech basetik Afganistanen dauden abioiak zuzendu eta bonbak jaurtikitzen dituzte. MQ-1 Predator eta MQ-9 Reaper ibilgailuez baliatzen dira horretarako. Bertako William Brandt koronelak soldaduek jostailuekin ari ez direlako kontzientzia oso dutela ziurtatzen badu ere, benetako misio batean ari diren sentimenak txikia izan behar du oso, gerra eta bideo-jokoen artean, eurentzat behintzat, ez baitago ia alderik; ez dute hiltzeko arriskurik.

Alabaina, gehiago dira hiltzeko arriskuari aurre egin behar izaten dioten soldaduak. Zortzi dira gizon-emakume horiek eta euren familiek sufritzen daramatzaten urteak. Gerrak 1553 soldadu kendu dizkio Mendebaldeko gizarteari, eta gerra uzteko nahia kolektiboaren nahia da jada. Estatu Batuetan gerraren zentzugabetasunaren ideia indarra hartzen doan bitartean, Vietnamgo porrotaren mamua gero eta indartsuagoa da.

Vietnamgo mamua indartzen eta gerra irabazteko itxaropena lausotzen. Gerra batean ba al dago, bada, irabazlerik? Nik gutxien galtzen duen alderdia dela garaile pentsatu izan dut beti, ez dagoela berez irabazlerik.

Comments { 0 }

EGA: LEXIKOA lantzeko ariketak

Euskaljakintzakook, gure hiztegia aberastu nahian, azken egun hauetan lexikoa lantzeko ariketak sortzen ibili gara. Dakizuen bezala, azken urteetan berrikuntza ugari egon da EGA azterketan. Puntuazio sistema osoa aldatzeaz gain, hainbat ataletan -lexikoan, irakurriaren ulermenean eta ahozko proban- ere aldaketak txertatu dituzte. Lehen, Sinonimoak deituriko atalean, 10 esaldi ematen ziren eta esaldi horietako bakoitzean azpimarratutako hitzaren sinonimoa eman behar zen; orain, aldiz,  testu labur batean txertaturik, markatutako hitzen baliokide egokiak aukeratu behar dira. Hitz horietako bakoitzak dagoen testuinguruan duen esanahia kontuan harturik aukeratu behar da baliokidea. Probari Lexikoa izena eman diote. Bada, eredu berria jarraiki, gutako bakoitzak horietako jarduera bat sortu dugu.

Has gaitezen, baina, hasieratik. Ikasturteari ekiten diogunean, ikasle bakoitzak XX. mendeko euskal autore baten irakurgai bat hautatzen du.  Jarraian, autore eta liburuari buruzko informazioarekin, deigarriena iruditu zaionarekin eta iritzi kritikoarekin euskaljakintzako Irakurlearen txokoa atalean argitaratzeko artikulu bat idazten du (ikus gure Irakurlearen txokoaren gunea informazio gehiagorako). Bada, irakurritako liburu horiek baliatu ditugu lexikoa lantzeko jarduera hauek sortzeko. Ziur gaude gure Batxilergo 1eko ikasleei oso ondo etorriko zaizkiela EGA azterketaren Proba Idatziaren atal hori prestatzeko, eta, bide batez, hementxe uzten dizkizuegu zuei ere zuen hiztegia aberastu, euskal autoreen obrak ezagutu edo EGA prestatzeko.

Hemendik aurrera, ariketa hauek eskuragarri egongo dira euskaljakintza EGAn (sinonimoak/lexikoa atalean) eta euskaljakintzako eskuineko zutabean (ariketak atalean). Egin klik irudien gainean lanean hasteko:

LEXIKOA LANTZEKO ARIKETAK
Comments { 4 }
-->